17 maja 2024
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Jan Mosdorf: Tradycja i tradycjonalizm

Każde pokolenie musi własnym wysiłkiem z materiałów pozostawionych przez przodków i tych, które zmieniona rzeczywistość jemu dopiero udostępniła budować na nowo swą własną syntezę, tak jak poszczególny człowiek ustawicznym trudem musi co dzień budować na nowo swą harmonię wewnętrzną. Nawet gdyby wyjątkowe jakieś pokolenie zbudowało syntezę niezmiernie bliską harmonii społecznej, praca jego, choć płodna w skutkach, […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Ksawery Pruszyński: Trzy walki Romana Dmowskiego

Umarł człowiek, o którym współcześni i potomni wiele bardzo różnych wygłoszą zdań i sądów, ale chcąc powiedzieć prawdę, stwierdzą zawsze obiektywnie: – Roman Dmowski był na przełomie wieku XIX w XX-sty twórcą doktryny politycznej polskiego nacjonalizmu, wodzem ówczesnego ruchu nacjonalistycznego, – Roman Dmowski był w dobie wojny światowej głową Komitetu Narodowego w Paryżu, podpisał imieniem Polski traktat […]

Czytaj dalej
Historia i idea Rocznice

Rocznica śmierci Romana Dmowskiego

2 stycznia 1939 r. po długiej chorobie zmarł o godz. 1:05 Roman Dmowski, twórca i wieloletni lider Narodowej Demokracji.  Po udarze mózgu, który przeszedł w 1937 r., zamieszkał u swoich przyjaciół, w majątku dworskim Mieczysława Niklewicza we wsi Drozdowo. Władze Stronnictwa Narodowego chciały zabalsamować zwłoki, lecz nie zgodziła się na to rodzina Niklewiczów. Nie zrealizowano również koncepcji pochowania Dmowskiego w […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Tadeusz Gluziński: Człowiek i dzieje

Rasa biała w dziejach świata cywilizowanego przez szereg stuleci odgrywała rolę zdobywcy. W starożytności dumny Rzym rozpostarł swą władzę poprzez całą Europę aż w głębie Azji i czarnego kontynentu. Za mieczem wojennym szły pługi, pojawiały się bite drogi i akwedukty; dzikie przestrzenie zamieniały się w urodzajne kraje. Zapanował ład i bezpieczeństwo życia, rozkwitały miasta. I […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Rewolucja goździków – upadek autorytarnej władzy w Portugalii

Rewolucja goździków, czyli wojskowy zamach stanu w Portugalii: 25 kwietnia 1974 roku upadła autorytarna władza w Portugalii – stworzona przez António de Oliveire Salazara Estado Novo. Jak wyglądał ten proces i co do niego doprowadziło? Nieprzychylny był przełom XIX i XX wieku dla Portugalii. Kraj, który w Tordesillas wraz z Hiszpanią podzielił między siebie świat, […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Skorek: Roman Rybarski i Adam Heydel – analiza porównawcza

Dorobek teoretyczny ekonomistów międzywojennych poszedł w zapomnienie, gdy polskie katedry ekonomiczne przyjęły socjalizm rynkowy za punkt wyjścia swoich rozważań. Polacy do dzisiaj odczuwają skutki tego monopolu myśli. Wraz z transformacją ustrojową bezkrytycznie wymieniono centralne planowanie na paradygmat neoklasyczny. Nie było głosów sprzeciwu, ponieważ odcięto nas od korzeni, ponieważ brakowało naukowców, którzy posiadali własną wizję funkcjonowania […]

Czytaj dalej
Historia i idea Początki Myśli

Zygmunt Balicki: Nasza niezależność duchowa

Każdy naród współczesny jest terenem, na którym operują bezpośrednio i na którym ścierają się z sobą wpływy obce. Tak było zresztą od wieków, tylko że dziś splot interesów na gruncie międzynarodowym stał się ściślejszy i bardziej powikłany. Postępy międzynarodowości nie idą bynajmniej w kierunku prorokowanym przez socjalizm – wzrastającej solidarności i zaniku przeciwieństw narodowych, lecz […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Hiszpania generała Franco: państwo faszystowskie czy „frankistowskie”?

Generał Franco doszedł do władzy w Hiszpanii w dużej mierze – choć nie wyłącznie – dzięki pomocy nazistowskich Niemiec i faszystowskich Włoch. Pomimo to zaprowadzony przez niego system rządów znacznie różnił się od reżimów jego sojuszników. Choć większości osób może się to wydawać szokujące, generał Franco nie był ani przywódcą spisku wojskowego przeciwko lewicowemu rządowi […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Roman Dmowski: Polska nazajutrz po odbudowaniu

Zadania rządu polskiego po odbudowaniu państwa były wielekroć trudniejsze od zadań wszelkich innych rządów. Polegały one nie tylko na sprawowaniu normalnych czynności rządu, na załatwianiu spraw polityki bieżącej, wewnętrznej i zewnętrznej, ale także – i to przede wszystkim – należała do nich ogromna praca odbudowywania tego, co wieloletnie rządy obce zniszczyły, i odrabiania tego, co […]

Czytaj dalej
Historia i idea Początki Myśli

Roman Dmowski: Nasz patriotyzm – cz. I

Polityka narodowa w głównych swoich zasadach nie może być ani poznańską, ani galicyjską, ani warszawską – musi ona być ogólnopolską. Odpowiednio do położenia politycznego każdej dzielnicy, musimy uznawać rozmaity stosunek do rządów zaborczych, musimy się godzić na rozmaite odpowiadające warunkom miejscowym środki działania, ale nie zmienia to w niczym tej ogólnej zasady, według której każdy […]

Czytaj dalej