Straż Narodowa, działająca w Polsce w latach 1923–1927, była organizacją o wyraźnym charakterze paramilitarnym i ideologicznym, silnie związaną ze środowiskiem Narodowej Demokracji. Jej powstanie i rozwój należy analizować w szerszym kontekście politycznym burzliwych lat 20. XX wieku. Polska, jako młode państwo odrodzone po 123 latach zaborów, borykała się z problemami strukturalnymi, społecznymi i ideologicznymi. Partie […]
Po zakończeniu II wojny światowej Polska znalazła się pod dominacją sowiecką, a w kraju rozpoczął się okres brutalnego stalinizmu. Dla wielu działaczy niepodległościowych jedyną alternatywą wobec represji komunistycznego reżimu była emigracja polityczna. Londyn, Paryż, Monachium czy Rzym stały się głównymi ośrodkami działalności uchodźczych struktur Rzeczypospolitej, które w różnym stopniu próbowały kontynuować misję polityczną wobec zniewolonej […]
Wiosną 1945 roku Polska znajdowała się w stanie wielkiego napięcia społeczno-politycznego. Choć zakończenie wojny było już bliskie, na ziemiach polskich trwała zacięta walka między komunistycznym aparatem bezpieczeństwa a resztkami polskiego podziemia niepodległościowego, które nie zamierzało pogodzić się z nową, sowiecką dominacją. Jednym z przykładów takiej walki była spektakularna akcja uwolnienia więźniów z aresztu w Krasnosielcu, […]
Postać Eweliny (Eliny) Pepłowskiej, choć nieco zapomniana w powszechnej świadomości historycznej, zasługuje na szczególną uwagę jako przykład kobiety zaangażowanej politycznie, społecznie i ideowo w najtrudniejszych momentach historii Polski. Urodzona 10 stycznia 1887 roku w Kijowie, zmarła 19 stycznia 1969 roku w Wejherowie, Pepłowska przez całe swoje życie działała na rzecz niepodległości, patriotyzmu, rozwoju społeczeństwa obywatelskiego […]
Tadeusz Kurcyusz, znany pod pseudonimami „Fiszer”, „Morski”, „Mars”, „Żegota”, był jedną z najbardziej znaczących postaci polskiego podziemia niepodległościowego w okresie II wojny światowej. Jego działalność wojskowa, od służby w armii rosyjskiej, przez współtworzenie struktur konspiracyjnych, aż po kierowanie Narodowymi Siłami Zbrojnymi (NSZ), świadczy o jego wieloaspektowym zaangażowaniu w walkę o niepodległość Polski. Urodzony 15 października […]
Adam Doboszyński urodził się 11 stycznia 1904 roku w Krakowie, w rodzinie ziemiańskiej. Wychowany w atmosferze patriotyzmu i silnych przekonań narodowych, ukończył szkołę średnią w Warszawie, a następnie wyjechał na studia inżynierskie do Francji i Niemiec. Kształcił się w zakresie energetyki, zyskując tytuł inżyniera. Po powrocie do Polski zamieszkał w rodzinnym majątku w Chorowicach. Związał […]
Obóz Wielkiej Polski powstał w okresie szczególnych napięć politycznych, stanowiąc odpowiedź na przejęcie władzy przez sanację po zamachu majowym w 1926 roku. Roman Dmowski dostrzegł wówczas potrzebę stworzenia ruchu, który nie tylko będzie przeciwwagą dla autorytarnej władzy Józefa Piłsudskiego, lecz także stanie się narzędziem odbudowy narodowego ducha w społeczeństwie. OWP nie miał być klasyczną partią […]
Wiosną 1025 roku w Gnieźnie wydarzyło się coś, co na zawsze odmieniło dzieje Polski. Bolesław Chrobry, dotychczasowy książę, został koronowany na króla, stając się tym samym pierwszym monarchą noszącym tę godność w historii kraju. Koronacja ta była momentem przełomowym – zarówno symbolicznym, jak i politycznym. Choć długo wyczekiwana, nie była jedynie aktem religijnym – w […]
W burzliwym okresie II Rzeczypospolitej, naznaczonym walką o władzę, ideowe podziały oraz napięcia społeczne stanowiły stały element życia politycznego. Na tle sanacyjnej centralizacji i dominacji piłsudczyków pojawił się nurt radykalnie narodowy, pragnący odnowy państwa nie tyle przez reformy administracyjne, co przez głęboką przemianę duchową i społeczną narodu. Jednym z najważniejszych przejawów tego myślenia był Obóz […]
Gabriela Aniela Balicka-Iwanowska (ur. 16 maja 1867 w Warszawie, zm. 19 lutego 1962 w Krakowie) była jedną z najbardziej wpływowych kobiet przełomu XIX i XX wieku w Polsce. Wybitna botaniczka, polityczka, działaczka społeczna, a zarazem pierwsza Polka z doktoratem nauk przyrodniczych uzyskanym za granicą. Przez całe życie walczyła o prawa kobiet, edukację i sprawiedliwość społeczną […]
