8 maja 2024
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Ksawery Pruszyński: Trzy walki Romana Dmowskiego

Umarł człowiek, o którym współcześni i potomni wiele bardzo różnych wygłoszą zdań i sądów, ale chcąc powiedzieć prawdę, stwierdzą zawsze obiektywnie: – Roman Dmowski był na przełomie wieku XIX w XX-sty twórcą doktryny politycznej polskiego nacjonalizmu, wodzem ówczesnego ruchu nacjonalistycznego, – Roman Dmowski był w dobie wojny światowej głową Komitetu Narodowego w Paryżu, podpisał imieniem Polski traktat […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Tadeusz Gluziński: Człowiek i dzieje

Rasa biała w dziejach świata cywilizowanego przez szereg stuleci odgrywała rolę zdobywcy. W starożytności dumny Rzym rozpostarł swą władzę poprzez całą Europę aż w głębie Azji i czarnego kontynentu. Za mieczem wojennym szły pługi, pojawiały się bite drogi i akwedukty; dzikie przestrzenie zamieniały się w urodzajne kraje. Zapanował ład i bezpieczeństwo życia, rozkwitały miasta. I […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Skorek: Roman Rybarski i Adam Heydel – analiza porównawcza

Dorobek teoretyczny ekonomistów międzywojennych poszedł w zapomnienie, gdy polskie katedry ekonomiczne przyjęły socjalizm rynkowy za punkt wyjścia swoich rozważań. Polacy do dzisiaj odczuwają skutki tego monopolu myśli. Wraz z transformacją ustrojową bezkrytycznie wymieniono centralne planowanie na paradygmat neoklasyczny. Nie było głosów sprzeciwu, ponieważ odcięto nas od korzeni, ponieważ brakowało naukowców, którzy posiadali własną wizję funkcjonowania […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Roman Dmowski: Polska nazajutrz po odbudowaniu

Zadania rządu polskiego po odbudowaniu państwa były wielekroć trudniejsze od zadań wszelkich innych rządów. Polegały one nie tylko na sprawowaniu normalnych czynności rządu, na załatwianiu spraw polityki bieżącej, wewnętrznej i zewnętrznej, ale także – i to przede wszystkim – należała do nich ogromna praca odbudowywania tego, co wieloletnie rządy obce zniszczyły, i odrabiania tego, co […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Między narodem a państwem – Roman Rybarski

Rybarski o narodzie Naród jest moralną jednością, składającą się nie tylko z żyjących pokoleń, lecz również z przeszłych i przyszłych. Interesy wspólnoty narodowej należy stawiać ponad prawami jednostki. Według Rybarskiego nacjonalizm jest kierunkiem, który bierze za punkt wyjścia odrębność narodową i uważa ją za najwyższe dobro. Później to pojęcie rozumiał jako prąd duchowy, który fakt […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Św. Maksymilian Maria Kolbe: Masoni – wrogowie Kościoła

Nie mam zamiaru w tym krótkim referacie mówić o wrogach Kościoła wewnętrznych, ale pragnąłbym tylko zwrócić uwagę na nieprzyjaciół z zewnątrz. Jesteśmy świadkami gorączkowej akcji zwróconej przeciw Kościołowi Bożemu i to, niestety, nie bezowocnej. Apostołów bez liku. W rejestrze Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego zapisano aż 15 ich grup: badacze Pisma św., baptyści, zwolennicy […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Roman Dmowski: Ta ziemia musi być nasza!

Fragment powieści “Dziedzictwo” wydanej pod pseudonimem Kazimierz Wybranowski. Mecenas Culmer, pomimo wszystko, miał cele, dla których umiał się poświęcać. Choć Twardowski uważał go za łotra bez zasad, miał on swoje zasady; nie te wprawdzie, które wygłaszał i które mu przypisywano w szerokich kołach, ale zasady miał… . Pod względem tych zasad niżej stał od swego […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Jan Mosdorf: Brzask renesansu katolickiego

Będę szczery. Nie od razu – ja przynajmniej – doszedłem do tego stanowiska, a i dziś, sądzę, z katolickiego punktu widzenia można mi niejedno zarzucić. (…) Zacząłem podchodzić do katolicyzmu od strony socjologicznej, od jego wartości społecznej, traktowałem go utylitarnie, nie w wulgarnym, oczywiście znaczeniu tego słowa, polegającym na korzyści sojuszu z klerem, ale w tym […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Roman Dmowski: Wolnomularstwo w walce z kościołem i religią

Zagadnienie roli Kościoła w życiu państw i ludów przybierało rozmaitą, czasami bardzo ostrą postać w różnych okresach dziejów średniowiecznych i nowożytnych. W najtrudniejszą wszakże i najniebezpieczniejszą fazę weszło ono, zaczynając od wieku XVIII, kiedy, postawiono znak zapytania nad rolą nie już Kościoła, ale religii w życiu jednostki, rodziny i narodu. Okres dziejów, który się rozpoczął w […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Feliks Koneczny: Harmider etyk w Polsce

Od dawien trwa w nauce spór o to, czy istnieje jakaś powszechna moralność, jakiś trzon etyki, wspólny wszystkim czasom i miejscom. Nikt nie będzie przeciwny marzeniu, by wszyscy byli moralnymi, lecz odezwie się zaraz wątpliwość i zakołacze pytaniem: a na jakiż sposób maja być moralnymi ci „wszyscy”? Trudno dotrzeć do jakiejś wspólnoty wobec niesłychanych rozbieżności, […]

Czytaj dalej