Trudno, bardzo jest trudno dogadać się nacjonaliście z socjalistą, jeśli już do takiej pogawędki – polemicznej oczywiście – dojdzie. Mówią innymi językami, operują innymi pojęciami. Stąd tyle w każdej takiej dyskusji nieporozumień, które wprzód mozolnie trzeba pousuwać, aby polemika o sprawy istotne i ważne, nie stała się sporem o słowa źle zrozumiane, aby argumenty biły […]
Julian Dunajewski (1821 – 1907) pochodził z galicyjskiej rodziny szlacheckiej herbu Sas z Dunajowa k. Lwowa, o tradycjach urzędniczych i inteligenckich. Jego ojciec był urzędnikiem w administracji austriackiej, co miało wpływ na jego przyszłą karierę. Wychowywał się w środowisku, w którym edukacja była traktowana priorytetowo. Nie zachowało się wiele szczegółowych informacji na temat jego życia […]
Teofil Waligórski to postać, która odegrała istotą rolę w kształtowaniu myśli politycznej Narodowej Demokracji. Jako działacz polityczny, publicysta i członek Ligi Narodowej był zaangażowany w organizowanie struktur narodowych oraz kształtowanie strategii politycznej, której celem była obrona interesów Polaków pod zaborami. Jego życie i działalność odzwierciedlają nie tylko złożoność ówczesnej polityki narodowej, ale również trudności, z […]
Feliks Koneczny, polski historiozof i badacz cywilizacji, opracował teorię cywilizacji, w której wyróżnił kilka podstawowych typów cywilizacji istniejących w historii ludzkości. Cywilizacja jest według Konecznego „metodą życia zbiorowego”. Wyróżniał on wiele cywilizacji (pluralizm) i zaprzeczał możliwości istnienia cywilizacji ogólnoludzkiej. Cywilizacjami rządzą prawa cywilizacyjne. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje cywilizacja łacińska, którą Koneczny uważał za najwyższą […]
Jan Gwalbert Pawlikowski (1860–1939) to postać o niezwykłej wszechstronności: ekonomista, polityk, taternik, literat, ale przede wszystkim pionier ochrony przyrody w Polsce i jeden ze znaczących działaczy endecji. Jego życie było splotem pasji do natury, zaangażowania w budowę polskiej państwowości oraz intelektualnej refleksji nad relacjami między człowiekiem a środowiskiem. Choć dziś nieco zapomniany, jego idee – […]
Związek Ludowo-Narodowy (ZLN) był polską partią polityczną o charakterze narodowo- demokratycznym, działającą w okresie II i będącą kontynuatorką idei Narodowej Demokracji (endecji), skupiając środowiska narodowe i konserwatywne. Był jednym z najważniejszych ugrupowań na polskiej scenie politycznej w latach 1919-1928. Partia odgrywała kluczową rolę w procesie kształtowania państwowości i porządku ustrojowego odrodzonej Polski. ZLN został utworzony […]
I. WOLNOMULARSTWO W WALCE Z KOŚCIOŁEM I RELIGIĄ Zagadnienie roli Kościoła w życiu państw i ludów przybierało rozmaitą, czasami bardzo ostrą postać w różnych okresach dziejów średniowiecznych i nowożytnych. W najtrudniejszą wszakże i najniebezpieczniejszą fazę weszło ono, zaczynając od wieku XVIII, kiedy, postawiono znak zapytania nad rolą nie już Kościoła, ale religii w życiu jednostki, […]
14 stycznia obchodzimy 138. rocznicę powstania Związku Młodzieży Polskiej „Zet” – tajnej organizacji studenckiej, która odegrała kluczową rolę w kształtowaniu polskiego ruchu niepodległościowego pod koniec XIX i na początku XX wieku. Założony tego właśnie dnia w 1887 roku w Krakowie przez Zygmunta Balickiego, “Zet” stał się kuźnią przyszłych liderów politycznych i społecznych, dążących do odzyskania […]
13 stycznia to data wyjątkowa dla polskiej historii, szczególnie dla środowisk związanych z tradycją Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ). Tego dnia w 1945 roku Brygada Świętokrzyska rozpoczęła swoją słynną epopeję marszu na Zachód, która zwieńczona została wyzwoleniem obozu koncentracyjnego w Holiszowie i spotkaniem z oddziałami amerykańskimi. Brygada Świętokrzyska, jedyny polski oddział partyzancki, który przebił się na […]
Jan Ludwik Popławski — życie i działalność Jan Ludwik Popławski (1854-1908) to jedna z kluczowych postaci polskiej myśli narodowej przełomu XIX i XX wieku. Jego działalność publicystyczna, polityczna i społeczna miała znaczący wpływ na kształtowanie idei narodowych w Polsce oraz budowanie świadomości patriotycznej w czasach, gdy Polska znajdowała się pod zaborami. Był współzałożycielem i jednym […]
