18 maja 2025
Historia i idea Postacie

Stanisław Głąbiński – ekonomista, wicepremier i lider Związku Ludowo-Narodowego

Stanisław Głąbiński był jedną z najbardziej wpływowych postaci polskiego życia politycznego i akademickiego przełomu XIX i XX wieku. Urodzony 25 lutego 1862 roku w Skolem, w Karpatach, na ziemiach zaboru austriackiego, wyrastał w rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych. Jego ojciec, Jan Głąbiński, wywodził się z Nowego Targu i miał za sobą udział w jednym z […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Straż Narodowa (1923–1927): Historia, struktura i działalność

Straż Narodowa, działająca w Polsce w latach 1923–1927, była organizacją o wyraźnym charakterze paramilitarnym i ideologicznym, silnie związaną ze środowiskiem Narodowej Demokracji. Jej powstanie i rozwój należy analizować w szerszym kontekście politycznym burzliwych lat 20. XX wieku. Polska, jako młode państwo odrodzone po 123 latach zaborów, borykała się z problemami strukturalnymi, społecznymi i ideologicznymi. Partie […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Jan Załuska – lekarz, patriota, polityk. Biografia człowieka służby

Jan Załuska to postać, która w historii Polski XX wieku łączy w sobie dwie główne sfery działalności: medycynę oraz politykę narodową. Jako wykształcony lekarz i zarazem aktywny działacz polityczny Związku Ludowo-Narodowego, Załuska pozostawił trwały ślad zarówno w sferze ochrony zdrowia, jak i w burzliwym życiu politycznym II Rzeczypospolitej. Jego życie to opowieść o nieustępliwości, poświęceniu […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Stanisław Rymar – narodowiec z Podkarpacia

Stanisław Rymar urodził się 3 lutego 1886 roku w Haczowie k. Krosna, w rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych. Jego ojcem był Piotr Rymar, a matką Katarzyna z domu Boczar. W jego rodzinie znajdowało się wielu uczestników powstań narodowych: jego dziadek brał udział w powstaniu węgierskim, a stryj, Maciej Rymar, walczył w powstaniu styczniowym. Jego edukacja […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Władysław Grabski – twórca złotego

Władysław Grabski to jedna z najważniejszych postaci w historii gospodarczej i politycznej II Rzeczypospolitej. Ekonomista, historyk, działacz polityczny związany z Narodową Demokracją, dwukrotny premier oraz minister skarbu, pozostawił po sobie dziedzictwo, które wpłynęło na kształt odradzającego się państwa polskiego. Jego największym osiągnięciem była reforma walutowa z 1924 roku, dzięki której Polska uzyskała stabilną walutę – […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Pakt lanckoroński: ku rządowi ludowo-narodowemu

Historia II Rzeczypospolitej obfitowała w liczne konflikty polityczne oraz próby stabilizacji sytuacji w kraju poprzez różne alianse i porozumienia. Jednym z najważniejszych wydarzeń tego okresu było zawarcie Paktu Lanckorońskiego w 1923 roku. Było to porozumienie pomiędzy partiami prawicowymi i centrowymi, które miało na celu stworzenie stabilnej większości parlamentarnej i objęcie rządów w Polsce. Wpływ tego […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Wojciech Trąmpczyński – narodowy demokrata, marszałek Sejmu i Senatu

Wojciech Trąmpczyński był nie tylko wybitnym adwokatem i działaczem społecznym, ale także politykiem, który odegrał istotną rolę w walce o prawa Polaków w zaborze pruskim oraz w budowie niepodległego państwa polskiego. Jego działalność obejmowała zarówno obronę Polaków w sądach pruskich, jak i walkę o ich prawa w Sejmie Pruskim i Reichstagu Rzeszy Niemieckiej. Po odzyskaniu […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Polityczne ramię endecji po odzyskaniu niepodległości: Związek Ludowo-Narodowy

Związek Ludowo-Narodowy (ZLN) był polską partią polityczną o charakterze narodowo- demokratycznym, działającą w okresie II i będącą kontynuatorką idei Narodowej Demokracji (endecji), skupiając środowiska narodowe i konserwatywne. Był jednym z najważniejszych ugrupowań na polskiej scenie politycznej w latach 1919-1928. Partia odgrywała kluczową rolę w procesie kształtowania państwowości i porządku ustrojowego odrodzonej Polski. ZLN został utworzony […]

Czytaj dalej