16 sierpnia 2025
Dziennik Narodowy Blog Historia i idea
Historia i idea Postacie

Michał Bojanowski – reformator rolnictwa, organizator spółdzielczości, poseł i senator ZLN

Historia Michała Ignacego Bojanowskiego to opowieść o człowieku, który całe swoje życie podporządkował służbie społeczności lokalnej i narodowi. Z jednej strony był aktywnym politykiem obozu narodowego, w tym posłem na Sejm Ustawodawczy i senatorem I kadencji, z drugiej zaś gospodarzem i organizatorem życia społecznego na Mazowszu, działającym w dziesiątkach inicjatyw rolniczych, oświatowych i spółdzielczych. Jego […]

Czytaj dalej
Historia i idea Rocznice

11 sierpnia 1937 r. rozpoczęła się Operacja Polska NKWD – sowieckie ludobójstwo na Polakach

Lata 1937–1938 w Związku Sowieckim zapisały się w historii jako okres Wielkiego Terroru – masowych represji, które objęły miliony obywateli bez względu na ich status społeczny, wykształcenie czy dotychczasową lojalność wobec państwa. W atmosferze wszechobecnego strachu i podejrzliwości aparat bezpieczeństwa kierowany przez Nikołaja Jeżowa prowadził szereg tzw. „operacji narodowościowych”, wymierzonych w mniejszości etniczne zamieszkujące ZSRS. […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Roman Dmowski – ideolog, polityk, Ojciec Niepodległości. W rocznicę urodzin

Roman Dmowski urodził się 9 sierpnia 1864 roku w Kamionku pod Warszawą, w okresie, gdy ziemie polskie były rozdzielone pomiędzy trzy mocarstwa zaborcze. Dorastał w atmosferze poczucia krzywdy, ale i świadomości, że walka o wolność wymaga cierpliwości i mądrego działania. Od najmłodszych lat wyróżniał się zdolnościami intelektualnymi oraz zamiłowaniem do historii i polityki. To właśnie […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Stefan Rowiński – sumienie miasta, obrońca tożsamości

W dziejach Polski okres przełomu XIX i XX wieku naznaczony był zmaganiami o przetrwanie narodowej tożsamości. Szczególnie w zaborze pruskim, gdzie germanizacja przybierała systematyczny i brutalny charakter, polska inteligencja, duchowieństwo i lokalni aktywiści podejmowali liczne inicjatywy mające na celu zachowanie języka, kultury i pamięci historycznej. W tym kontekście wyrasta postać Stefana Rowińskiego – człowieka, który […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Feliks Koneczny: Harmider etyk w Polsce

Od dawien trwa w nauce spór o to, czy istnieje jakaś powszechna moralność, jakiś trzon etyki, wspólny wszystkim czasom i miejscom. Nikt nie będzie przeciwny marzeniu, by wszyscy byli moralnymi, lecz odezwie się zaraz wątpliwość i zakołacze pytaniem: a na jakiż sposób maja być moralnymi ci „wszyscy”? Trudno dotrzeć do jakiejś wspólnoty wobec niesłychanych rozbieżności, […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

“Zaufanie narodu warunkiem naprawy”. Przemówienie Prezesa Narodowego Klubu Parlamentarnego, posła Romana Rybarskiego na posiedzeniu Sejmu dnia 3 lutego 1933 r.

WINA KRYZYSU P. referent rozpoczął swoje przemówienie od stwierdzenia generalnego charakteru kryzysu i starał się wykazać, że ten kryzys ma jednak swoje źródła i że wszystko, co robiono dla zwalczenia tego kryzysu, robiono właściwie, ostrożnie, przezornie, że umiejętnie przewidywano. Niewątpliwie kryzys jest zjawiskiem powszechnym — natężenie kryzysu nie jest zjawiskiem powszechnym. Jeżeli zwrócimy uwagę na […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Narodowcy w powstaniu warszawskim

Powstanie warszawskie, rozpoczęte 1 sierpnia 1944 roku, jest jednym z najbardziej tragicznych i zarazem symbolicznych wydarzeń w historii Polski XX wieku. Przez wiele dekad funkcjonowało w polskiej świadomości narodowej jako akt heroicznego zrywu, świadectwo nieugiętej woli wolności i niezależności. Jednak nie wszyscy uczestnicy życia politycznego i ideowego II Rzeczypospolitej oraz Polskiego Państwa Podziemnego podzielali ten […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Między nauką a narodową misją: Władysław Folkierski i jego epoka

Postać Władysława Folkierskiego, choć niekiedy pomijana w powszechnej świadomości historycznej, zajmuje wyjątkowe miejsce w historii polskiej humanistyki XX wieku. Uczony o imponującej erudycji, romanista i komparatysta światowego formatu, a zarazem człowiek głęboko zaangażowany w życie polityczne i duchowe narodu – Folkierski stanowi przykład intelektualisty, który nie tylko badał literaturę, ale i aktywnie uczestniczył w kształtowaniu […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Służba Cywilna Narodu

W realiach okupowanej Polski okresu II wojny światowej, oprócz zbrojnego oporu wobec agresorów, równie istotne było tworzenie struktur, które miały zapewnić ciągłość polskiej państwowości po zakończeniu działań wojennych. Jedną z najbardziej rozbudowanych i przemyślanych inicjatyw tego typu była Służba Cywilna Narodu (SCN) – cywilna struktura konspiracyjna, funkcjonująca w ramach Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ). SCN była […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Przemówienie prof. Romana Rybarskiego, prezesa Klubu Narodowego, wygłoszone w Sejmie 30 stycznia 1929 roku podczas ogólnej debaty budżetowej na rok 1929/1930

Wysoka Izbo! Praca budżetowa w tym Sejmie nie odbywa się w normalnych warunkach, bo każdy z nas, który bierze udział w obradach, nieustannie zadaje sobie pytanie, czy ta praca jest rzeczywista, czy pozorna, czy my naprawdę uchwalamy budżet państwowy w tym znaczeniu, jak taki budżet należy rozumieć. Pod tym względem istnieją wielkie wątpliwości. KRYJÓWKI BUDŻETOWE […]

Czytaj dalej