Ks. Władysław Matus, znany również pod przybranym nazwiskiem Józef Malkiewicz, to postać wyjątkowa w historii Polski XX wieku. Jako kapłan, publicysta, poseł i konspirator, pozostawił po sobie trwały ślad zarówno w życiu Kościoła, jak i społeczeństwa obywatelskiego. Urodzony w 1888 roku, był świadkiem i uczestnikiem przełomowych wydarzeń – od odzyskania niepodległości, przez II wojnę światową, […]
W burzliwej historii przełomu XIX i XX wieku Polska znajdowała się w stanie politycznego niebytu, ale nie była pozbawiona elit, które świadomie pracowały na rzecz odzyskania niepodległości i budowy nowoczesnego społeczeństwa. Jedną z takich postaci był Antoni Eustachy Marylski-Łuszczewski herbu Ostoja – ziemianin, publicysta, działacz społeczny i polityczny, który swoje życie poświęcił służbie publicznej, pracy […]
Kazimierz Lutosławski to jedna z najciekawszych postaci życia społecznego i politycznego odradzającej się Polski. Kapłan, lekarz, pedagog, a zarazem ideowiec i patriota, który całe swoje życie poświęcił służbie Ojczyźnie – nie z bronią w ręku, lecz poprzez słowo, wychowanie i ustawodawstwo. Jego działalność stanowi znakomity przykład inteligenckiego etosu początku XX wieku, kiedy to obowiązek narodowy […]
Władysław Grabski często pojawia się w podręcznikach jako twórca polskiej waluty narodowej, ale poza tym faktem jego postać rzadko gości w debacie publicznej. Dr Krzysztof Tenerowicz, prezes Fundacji Centrum im. Władysława Grabskiego, przekonuje, że to poważne niedopatrzenie: „To postać, której warto się przyjrzeć bardzo kompleksowo. Bo to nie tylko ekonomista, ale polityk, socjolog, wybitny specjalista […]
Janina Skrzyńska, z domu Bylinianka, przyszła na świat 27 grudnia 1895 roku w Krasnobórce, niewielkiej miejscowości położonej w pobliżu Żytomierza, na ziemiach dzisiejszej Ukrainy. Urodziła się w zamożnej rodzinie ziemiańskiej: jej ojciec Jan Bylina i matka Janina z Grodzieckich należeli do grona wykształconych i patriotycznie nastawionych elit Kresów Wschodnich. Dom rodzinny był przeniknięty duchem polskości […]
Wśród licznych postaci kształtujących oblicze II Rzeczypospolitej Jerzy Gościcki pozostaje jedną z mniej rozpoznawalnych, mimo że jego działalność społeczna, polityczna i gospodarcza miała realny wpływ na kształt polskiego rolnictwa oraz organizacji życia wiejskiego w okresie międzywojennym. Jako polityk związany z ruchem narodowym, minister rolnictwa i działacz wielu organizacji rolniczych, Gościcki łączył kompetencje eksperta ekonomicznego z […]
Historia Michała Ignacego Bojanowskiego to opowieść o człowieku, który całe swoje życie podporządkował służbie społeczności lokalnej i narodowi. Z jednej strony był aktywnym politykiem obozu narodowego, w tym posłem na Sejm Ustawodawczy i senatorem I kadencji, z drugiej zaś gospodarzem i organizatorem życia społecznego na Mazowszu, działającym w dziesiątkach inicjatyw rolniczych, oświatowych i spółdzielczych. Jego […]
Roman Dmowski urodził się 9 sierpnia 1864 roku w Kamionku pod Warszawą, w okresie, gdy ziemie polskie były rozdzielone pomiędzy trzy mocarstwa zaborcze. Dorastał w atmosferze poczucia krzywdy, ale i świadomości, że walka o wolność wymaga cierpliwości i mądrego działania. Od najmłodszych lat wyróżniał się zdolnościami intelektualnymi oraz zamiłowaniem do historii i polityki. To właśnie […]
W dziejach Polski okres przełomu XIX i XX wieku naznaczony był zmaganiami o przetrwanie narodowej tożsamości. Szczególnie w zaborze pruskim, gdzie germanizacja przybierała systematyczny i brutalny charakter, polska inteligencja, duchowieństwo i lokalni aktywiści podejmowali liczne inicjatywy mające na celu zachowanie języka, kultury i pamięci historycznej. W tym kontekście wyrasta postać Stefana Rowińskiego – człowieka, który […]
Postać Władysława Folkierskiego, choć niekiedy pomijana w powszechnej świadomości historycznej, zajmuje wyjątkowe miejsce w historii polskiej humanistyki XX wieku. Uczony o imponującej erudycji, romanista i komparatysta światowego formatu, a zarazem człowiek głęboko zaangażowany w życie polityczne i duchowe narodu – Folkierski stanowi przykład intelektualisty, który nie tylko badał literaturę, ale i aktywnie uczestniczył w kształtowaniu […]
