18 sierpnia 2025
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Roman Dmowski: Gdybym był wrogiem Polski

Uważam to za rzecz bardzo pożyteczną zastanawiać się od czasu do czasu nad tym, co bym robił, gdybym był wrogiem Polski, gdyby odbudowanie Polski było mi niedogodne i gdyby mi chodziło o jej zniszczenie. Otóż przede wszystkim używałbym wszelkich wysiłków i nie żałowałbym żadnych ofiar na to, ażeby nie dopuścić do zapanowania w tym kraju […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Zygmunt Balicki – pierwszy ideolog polskiego nacjonalizmu

Zygmunt Balicki urodził się 30 grudnia 1858 roku w Lublinie w rodzinie inteligenckiej. Był synem Seweryna Balickiego i Karoliny Gruszczyńskiej. Jego dzieciństwo przypadło na okres represji po powstaniu styczniowym, co miało duży wpływ na jego przyszłe poglądy polityczne. Kształcił się w Gimnazjum Męskim w Lublinie, które ukończył w 1876 roku. Następnie studiował nauki społeczne i […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Adam Heydel (1893–1941): Życie i myśl ekonomiczna polskiego liberała

Adam Zdzisław Heydel – ekonomista, publicysta, konspirator, człowiek renesansu – to jedna z najważniejszych postaci polskiej myśli ekonomicznej okresu międzywojennego. Jako przedstawiciel Krakowskiej Szkoły Ekonomii i zwolennik austriackiej szkoły ekonomii, pozostawił po sobie dorobek naukowy, który dziś uznaje się za prekursorski wobec współczesnego leseferyzmu. Jego życie, naznaczone zarówno walką o wolność gospodarczą, jak i tragiczną […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Andrzej Trzebiński: W klimacie kultury imperialnej

1. Demagogia przemocy Zwrot, jakim się operuje dzisiaj – „rewolucja świadomości kulturalnej” czy „rewolucja świadomości politycznej” – nie jest bynajmniej czczym echem Brzozowskiego, jest w ogóle dzisiaj frazesem mniej niż kiedykolwiek. To rozstrzyga w stawianiu zagadnień. Ponieważ teatrem rewolucji jest tylko i wyłącznie nasza świadomość kulturalna i nic ponadto – nie może istnieć i nie […]

Czytaj dalej
Historia i idea Rocznice

Legion Puławski – orientacja prorosyjska na początku Wielkiej Wojny

Legion Puławski był pierwszą polską formacją wojskową sformowaną u boku armii rosyjskiej podczas I wojny światowej. Jego istnienie i działalność odzwierciedlały złożone realia polityczne i militarne tamtych czasów, a także rozbieżne koncepcje dotyczące przyszłości Polski. Choć formacja ta nie odegrała kluczowej roli w odzyskaniu przez Polskę niepodległości, stanowiła ważny etap w procesie kształtowania się polskich […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Zygmunt Wasilewski (1865–1948) – biografia działacza politycznego

Zygmunt Wasilewski urodził się 29 kwietnia 1865 roku we wsi Siekierno koło Bodzentyna, w rodzinie o tradycjach inteligenckich. Jego ojciec, Aleksander, był nadleśniczym, a matka, Maria z domu Ledoux, pochodziła z rodziny francuskich emigrantów osiadłych w Polsce w XVIII wieku115. Wychowywał się w środowisku, które kultywowało patriotyzm i zaangażowanie społeczne. W latach 1878–1884 uczęszczał do […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Narodowa Organizacja Wojskowa (NOW)

Narodowa Organizacja Wojskowa (NOW) była jedną z najważniejszych formacji konspiracyjnych działających na terenie okupowanej Polski podczas II wojny światowej. Powstała jesienią 1939 roku, tuż po klęsce wrześniowej, jako zbrojne ramię Stronnictwa Narodowego (SN) – jednej z głównych partii politycznych II Rzeczypospolitej. NOW stanowiła istotny element polskiego ruchu oporu, a jej działalność była nierozerwalnie związana z […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Fryderyk Florian Skarbek – ojciec polskiej myśli ekonomicznej

Fryderyk Florian Skarbek to jedna z najważniejszych postaci polskiej myśli ekonomicznej XIX wieku. Jego wkład w rozwój ekonomii i administracji Królestwa Polskiego sprawia, że często nazywany jest ojcem polskiej ekonomii politycznej. Choć był także pisarzem, historykiem, a nawet malarzem, to jego teorie ekonomiczne oraz działalność naukowa i administracyjna miały największy wpływ na rozwój gospodarki Królestwa […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Narodowo-Ludowa Organizacja Wojskowa

Narodowo-Ludowa Organizacja Wojskowa (NLOW) powstała w październiku 1939 roku w Warszawie jako konspiracyjna organizacja wojskowa o charakterze narodowym. Jej utworzenie było wynikiem sprzeciwu wobec legalności narady aktywu Stronnictwa Narodowego oraz rozłamu w środowisku narodowym. Założycielami organizacji byli działacze Stronnictwa Narodowego z dawnej frakcji młodych, związanej z Jędrzejem Giertychem i Kazimierzem Kowalskim. Głównymi postaciami, które odegrały […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Edward Taylor – twórca Poznańskiej Szkoły Ekonomicznej

Edward Taylor urodził się 28 września 1884 roku w Kielcach a zmarł 9 sierpnia 1964 roku w Poznaniu. Był jednym z najwybitniejszych polskich ekonomistów XX wieku, a jego dorobek naukowy znacząco wpłynął na rozwój myśli ekonomicznej w naszym kraju. Jego działalność akademicka oraz polityczna przyczyniły się do kształtowania się nauki o gospodarce w kraju, a […]

Czytaj dalej