18 maja 2025
Historia i idea Postacie

Stanisław Głąbiński – ekonomista, wicepremier i lider Związku Ludowo-Narodowego

Stanisław Głąbiński był jedną z najbardziej wpływowych postaci polskiego życia politycznego i akademickiego przełomu XIX i XX wieku. Urodzony 25 lutego 1862 roku w Skolem, w Karpatach, na ziemiach zaboru austriackiego, wyrastał w rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych. Jego ojciec, Jan Głąbiński, wywodził się z Nowego Targu i miał za sobą udział w jednym z […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Straż Narodowa (1923–1927): Historia, struktura i działalność

Straż Narodowa, działająca w Polsce w latach 1923–1927, była organizacją o wyraźnym charakterze paramilitarnym i ideologicznym, silnie związaną ze środowiskiem Narodowej Demokracji. Jej powstanie i rozwój należy analizować w szerszym kontekście politycznym burzliwych lat 20. XX wieku. Polska, jako młode państwo odrodzone po 123 latach zaborów, borykała się z problemami strukturalnymi, społecznymi i ideologicznymi. Partie […]

Czytaj dalej
Historia i idea

Afera Bergu: uderzenie stalinowskiej bezpieki w partie polityczne na uchodźstwie

Po zakończeniu II wojny światowej Polska znalazła się pod dominacją sowiecką, a w kraju rozpoczął się okres brutalnego stalinizmu. Dla wielu działaczy niepodległościowych jedyną alternatywą wobec represji komunistycznego reżimu była emigracja polityczna. Londyn, Paryż, Monachium czy Rzym stały się głównymi ośrodkami działalności uchodźczych struktur Rzeczypospolitej, które w różnym stopniu próbowały kontynuować misję polityczną wobec zniewolonej […]

Czytaj dalej
Historia i idea Rocznice

W nocy z 1 na 2 maja 1945 oddział NSZ por. Romana Dziemieszkiewicza ps. „Pogoda” rozbił areszt w Krasnosielcu

Wiosną 1945 roku Polska znajdowała się w stanie wielkiego napięcia społeczno-politycznego. Choć zakończenie wojny było już bliskie, na ziemiach polskich trwała zacięta walka między komunistycznym aparatem bezpieczeństwa a resztkami polskiego podziemia niepodległościowego, które nie zamierzało pogodzić się z nową, sowiecką dominacją. Jednym z przykładów takiej walki była spektakularna akcja uwolnienia więźniów z aresztu w Krasnosielcu, […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Ewelina Pepłowska – kobieta idei i czynu w służbie narodu

Postać Eweliny (Eliny) Pepłowskiej, choć nieco zapomniana w powszechnej świadomości historycznej, zasługuje na szczególną uwagę jako przykład kobiety zaangażowanej politycznie, społecznie i ideowo w najtrudniejszych momentach historii Polski. Urodzona 10 stycznia 1887 roku w Kijowie, zmarła 19 stycznia 1969 roku w Wejherowie, Pepłowska przez całe swoje życie działała na rzecz niepodległości, patriotyzmu, rozwoju społeczeństwa obywatelskiego […]

Czytaj dalej
Historia i idea Rocznice

W nocy z 22 na 23 kwietnia 1943 r. zmarł płk dypl. Tadeusz Kurcyusz – Komendant Główny NSZ

Tadeusz Kurcyusz, znany pod pseudonimami „Fiszer”, „Morski”, „Mars”, „Żegota”, był jedną z najbardziej znaczących postaci polskiego podziemia niepodległościowego w okresie II wojny światowej. Jego działalność wojskowa, od służby w armii rosyjskiej, przez współtworzenie struktur konspiracyjnych, aż po kierowanie Narodowymi Siłami Zbrojnymi (NSZ), świadczy o jego wieloaspektowym zaangażowaniu w walkę o niepodległość Polski. Urodzony 15 października […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Wyprawa myślenicka Adama Doboszyńskiego w 1936 roku

Adam Doboszyński urodził się 11 stycznia 1904 roku w Krakowie, w rodzinie ziemiańskiej. Wychowany w atmosferze patriotyzmu i silnych przekonań narodowych, ukończył szkołę średnią w Warszawie, a następnie wyjechał na studia inżynierskie do Francji i Niemiec. Kształcił się w zakresie energetyki, zyskując tytuł inżyniera. Po powrocie do Polski zamieszkał w rodzinnym majątku w Chorowicach. Związał […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Obóz Wielkiej Polski

Obóz Wielkiej Polski powstał w okresie szczególnych napięć politycznych, stanowiąc odpowiedź na przejęcie władzy przez sanację po zamachu majowym w 1926 roku. Roman Dmowski dostrzegł wówczas potrzebę stworzenia ruchu, który nie tylko będzie przeciwwagą dla autorytarnej władzy Józefa Piłsudskiego, lecz także stanie się narzędziem odbudowy narodowego ducha w społeczeństwie. OWP nie miał być klasyczną partią […]

Czytaj dalej
Historia i idea Rocznice

Koronacja Bolesława Chrobrego w 1025 r. – początek Królestwa Polskiego i manifestacja suwerenności państwa Piastów

Wiosną 1025 roku w Gnieźnie wydarzyło się coś, co na zawsze odmieniło dzieje Polski. Bolesław Chrobry, dotychczasowy książę, został koronowany na króla, stając się tym samym pierwszym monarchą noszącym tę godność w historii kraju. Koronacja ta była momentem przełomowym – zarówno symbolicznym, jak i politycznym. Choć długo wyczekiwana, nie była jedynie aktem religijnym – w […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Organizacja Polska (OP) – tajna struktura Obozu Narodowo-Radykalnego

W burzliwym okresie II Rzeczypospolitej, naznaczonym walką o władzę, ideowe podziały oraz napięcia społeczne stanowiły stały element życia politycznego. Na tle sanacyjnej centralizacji i dominacji piłsudczyków pojawił się nurt radykalnie narodowy, pragnący odnowy państwa nie tyle przez reformy administracyjne, co przez głęboką przemianę duchową i społeczną narodu. Jednym z najważniejszych przejawów tego myślenia był Obóz […]

Czytaj dalej