Wojciech Kwaśieborski to postać niemal zapomniana, choć w latach trzydziestych XX wieku należał do ścisłej czołówki ideologów polskiego ruchu narodowo-radykalnego. Był nie tylko publicystą i redaktorem, ale również aktywnym organizatorem młodzieży i jednym z najbliższych współpracowników Bolesława Piaseckiego. Jego nazwisko kojarzone jest dziś głównie z pismami takimi jak Przełom, Falanga czy Ruch Młodych, a także […]
Wstęp: Dramatopisarz duszy narodu Karol Hubert Rostworowski był jednym z tych artystów, dla których sztuka stanowiła nie tylko narzędzie ekspresji, lecz także głęboko zakorzenioną formę odpowiedzialności moralnej. W jego twórczości spotykały się najważniejsze napięcia polskiej kultury dwudziestolecia międzywojennego: konflikt między tradycją a nowoczesnością, rozdarcie między wiarą a zwątpieniem, spór o kształt narodowej wspólnoty. Jako dramatopisarz, […]
Fragment pracy “Wielki naród” Nie od razu Kraków zbudowano i nie od razu powstają narody. Proces to długi, burzliwy i zawiły. Dopiero w ostatnich kilkudziesięciu latach wzięła się nauka do analizy tego problemu i uczeni nie zdążyli jeszcze uzgodnić między sobą ani klasyfikacji, ani nomenklatury. Uczeni amerykańscy i niemieccy, a z polskich prof. Znaniecki, rozróżniają […]
Ks. Władysław Matus, znany również pod przybranym nazwiskiem Józef Malkiewicz, to postać wyjątkowa w historii Polski XX wieku. Jako kapłan, publicysta, poseł i konspirator, pozostawił po sobie trwały ślad zarówno w życiu Kościoła, jak i społeczeństwa obywatelskiego. Urodzony w 1888 roku, był świadkiem i uczestnikiem przełomowych wydarzeń – od odzyskania niepodległości, przez II wojnę światową, […]
Nie powinno to wydawać się dziwnym, że kwestię patriotyzmu traktuję jako jedno z zagadnień polityki polskiej. Jeśli sobie uprzytomnimy, że największe i najtrudniejsze czyny, jakich naród dokonać musi w życiu swoim państwowym, wynikają z pobudek patriotycznego poświęcenia się i zależne są od stopnia i rodzaju patriotyzmu, to musimy patriotyzm nie tylko uznać za realny problem […]
W burzliwej historii przełomu XIX i XX wieku Polska znajdowała się w stanie politycznego niebytu, ale nie była pozbawiona elit, które świadomie pracowały na rzecz odzyskania niepodległości i budowy nowoczesnego społeczeństwa. Jedną z takich postaci był Antoni Eustachy Marylski-Łuszczewski herbu Ostoja – ziemianin, publicysta, działacz społeczny i polityczny, który swoje życie poświęcił służbie publicznej, pracy […]
Totalizm – to znaczy wszystkość! Katolicki totalizm określił Pius XI w roku 1937, że to jest prawo posłuszeństwa Bogu we wszystkim, obejmujące „wszystkie kręgi życia”, bo chodzi zawsze i we wszystkim o to, żeby uzgodnić całe życie z moralnością. „Niedziela” pisała już o tym przy rozmaitych sposobnościach, a ja chciałbym tylko dopisać jeszcze jedną uwagę. […]
Wrzesień 1939 roku był dla Polski czasem tragedii, ale także narodzin nowej determinacji. Gdy Rzeczpospolita runęła pod ciosami dwóch totalitaryzmów, nie wszyscy jej obywatele czekali bezczynnie. Wśród pierwszych, którzy odpowiedzieli na wezwanie Ojczyzny, byli działacze przedwojennego Obozu Narodowo-Radykalnego „ABC”. 14 lub 15 października 1939 roku powołali w Warszawie Organizację Wojskową Związek Jaszczurczy – konspiracyjne wojsko […]
Narodowa Organizacja Wojskowa (NOW) została powołana 13 października 1939 roku podczas konspiracyjnego posiedzenia Komitetu Głównego i Zarządu Głównego Stronnictwa Narodowego (SN) w Warszawie. Już wcześniej, bo 17 dni przed tym wydarzeniem, gen. Michał Karaszewicz-Tokarzewski utworzył Służbę Zwycięstwu Polski – zaczątek przyszłej Armii Krajowej. Jednakże środowisko narodowe uznało tę strukturę za zdominowaną przez przedwojenny obóz sanacyjny, […]
Umarł człowiek, o którym współcześni i potomni wiele bardzo różnych wygłoszą zdań i sądów, ale chcąc powiedzieć prawdę, stwierdzą zawsze obiektywnie: – Roman Dmowski był na przełomie wieku XIX w XX-sty twórcą doktryny politycznej polskiego nacjonalizmu, wodzem ówczesnego ruchu nacjonalistycznego, – Roman Dmowski był w dobie wojny światowej głową Komitetu Narodowego w Paryżu, podpisał imieniem Polski traktat […]
