20 września 1942 roku płk Ignacy Oziewicz ps. „Czesław” wydał rozkaz nr 1/42, w którym oficjalnie ogłoszono powstanie Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ). Była to odpowiedź na wcześniejsze napięcia i podziały w środowisku narodowym, dotyczące scalenia Narodowej Organizacji Wojskowej z Armią Krajową. Formacja NSZ powstała z połączenia części NOW sprzeciwiającej się wcieleniu do AK, Związku Jaszczurczego […]
W okupowanej Polsce lat 1942–1945, gdy przyszłość narodu zawisła na włosku, Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) stanowiły jedną z najbardziej zorganizowanych i bezkompromisowych formacji konspiracyjnych. W ich strukturach wyłoniła się elitarna komórka operacyjna – Akcja Specjalna (AS) – będąca odpowiedzią na potrzebę stanowczego, szybkiego i skutecznego reagowania wobec zagrożeń dla bytu państwa i narodu. Akcja Specjalna […]
Władysław Grabski często pojawia się w podręcznikach jako twórca polskiej waluty narodowej, ale poza tym faktem jego postać rzadko gości w debacie publicznej. Dr Krzysztof Tenerowicz, prezes Fundacji Centrum im. Władysława Grabskiego, przekonuje, że to poważne niedopatrzenie: „To postać, której warto się przyjrzeć bardzo kompleksowo. Bo to nie tylko ekonomista, ale polityk, socjolog, wybitny specjalista […]
I. O METODACH Rozważając zagadnienia państwa chrześcijańskiego, a zwłaszcza temat „Kościół jako polityczny wychowawca narodów”, zastosujemy do tych problemów metodę indukcyjną, jedyną, która wiedzie do odkryć w naukach historycznych. Jest ona też dziełem historyka zawodowego. Historykiem bowiem był jej twórca, Bacon werulamski (1561–1626), który wychodząc od historii ogarnął najrozleglejsze rozłogi wiedzy, a którego wiedza miała […]
Janina Skrzyńska, z domu Bylinianka, przyszła na świat 27 grudnia 1895 roku w Krasnobórce, niewielkiej miejscowości położonej w pobliżu Żytomierza, na ziemiach dzisiejszej Ukrainy. Urodziła się w zamożnej rodzinie ziemiańskiej: jej ojciec Jan Bylina i matka Janina z Grodzieckich należeli do grona wykształconych i patriotycznie nastawionych elit Kresów Wschodnich. Dom rodzinny był przeniknięty duchem polskości […]
W cieniu wojennej zawieruchy, kiedy Polska znalazła się pod brutalną okupacją niemiecką, narodził się opór, który zadziwiał skalą odwagi i determinacji. Jedną z najgłośniejszych i najbardziej spektakularnych akcji polskiego podziemia była likwidacja niemieckiego generała Kurta Rennera – najwyższego rangą oficera Wehrmachtu, który zginął z rąk partyzantów. 26 sierpnia 1943 roku oddział Pogotowia Akcji Specjalnej Narodowych […]
24 sierpnia 1942 r., około godz. 20.30, na dziedzińcu drezdeńskiego Landgericht spadło ostrze gilotyny. Zginęli kolejno: Czesław Jóźwiak, Edward Kaźmierski, Franciszek Kęsy, Edward Klinik i Jarogniew Wojciechowski – pięciu przyjaciół z salezjańskiego oratorium w Poznaniu. Ich listy z celi śmierci – spokojne, przeniknięte wiarą – brzmią dziś jak krótkie katechizmy odwagi. Połączeni przez Wroniecką 9, […]
Mirosław Dzielski to jedno z najbardziej oryginalnych nazwisk polskiej myśli liberalnej drugiej połowy XX wieku. Filozof, publicysta, działacz opozycyjny, ale przede wszystkim intelektualista, który w czasach głębokiego komunizmu zaproponował ideowy projekt wyjścia z impasu PRL. Jego działalność intelektualna i społeczna, a przede wszystkim niekonwencjonalne podejście do kompromisu z władzą, czynią go postacią wartą przypomnienia. Dzielski […]
Wśród licznych postaci kształtujących oblicze II Rzeczypospolitej Jerzy Gościcki pozostaje jedną z mniej rozpoznawalnych, mimo że jego działalność społeczna, polityczna i gospodarcza miała realny wpływ na kształt polskiego rolnictwa oraz organizacji życia wiejskiego w okresie międzywojennym. Jako polityk związany z ruchem narodowym, minister rolnictwa i działacz wielu organizacji rolniczych, Gościcki łączył kompetencje eksperta ekonomicznego z […]
Historia Michała Ignacego Bojanowskiego to opowieść o człowieku, który całe swoje życie podporządkował służbie społeczności lokalnej i narodowi. Z jednej strony był aktywnym politykiem obozu narodowego, w tym posłem na Sejm Ustawodawczy i senatorem I kadencji, z drugiej zaś gospodarzem i organizatorem życia społecznego na Mazowszu, działającym w dziesiątkach inicjatyw rolniczych, oświatowych i spółdzielczych. Jego […]
