Archiwa Historia i idea - Dziennik Narodowy

Jadwiga Wajsówna – endeczka i medalistka olimpijska

Autor: Redakcja
15 grudnia 2025
0 Komentarze

W burzliwej historii XX wieku niewiele postaci potrafiło tak wyraźnie połączyć dwa światy sportowej doskonałości i głębokiego zaangażowania narodowego, jak Jadwiga Wajsówna. Urodzona w 1912 roku w Pabianicach, zasłynęła jako jedna z najzdolniejszych i najbardziej utytułowanych lekkoatletek okresu międzywojennego. Była pionierką kobiecej lekkoatletyki w Polsce, trzykrotną uczestniczką igrzysk olimpijskich, medalistką olimpijską, rekordzistką świata i wielokrotną […]

Czytaj dalej

Historia i idea Postacie

Adam Kazimierz Majewski (1867–1948) – chirurg, społecznik, narodowiec

Autor: Redakcja
9 grudnia 2025
0 Komentarze

Pod znakiem orła i kajdan Dzieciństwo Adama Kazimierza Majewskiego przypadło na czas, w którym Polska formalnie nie istniała na mapie Europy, ale żyła silnie w pamięci i sercach jej obywateli. Urodził się 13 listopada 1867 roku w syberyjskim Usolu, miejscu zesłania, ale też symbolicznym punkcie narodowego oporu. Jego ojciec, Adam Majewski, był prawnikiem i uczestnikiem […]

Czytaj dalej

Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Mowa Romana Dmowskiego na otwarcie zjazdu założycielskiego Obozu Wielkiej Polski

Autor: Redakcja
3 grudnia 2025
0 Komentarze

Poznań, 4 grudnia 1926 r. Szanowni Panowie! Organizacja, która dziś swój żywot rozpoczyna, narodziła się z oddawna odczuwanej w naszem społeczeństwie potrzeby i z długiej pracy myśli, która szukała odpowiednich warunków do stania się czynem. Jej założeniem jest niezbita prawda, że w dzisiejszym okresie dziejów, zwłaszcza w naszej części świata, tylko to państwo jest silne […]

Czytaj dalej

Historia i idea Postacie

Joachim Bartoszewicz – senator, prezes Stronnictwa Narodowego w czasie sanacyjnej dyktarury

Autor: Redakcja
27 listopada 2025
0 Komentarze

Joachim Stefan Bartoszewicz (1867–1938) należy do grona tych postaci, które mimo znaczącego wpływu na życie polityczne i ideowe II Rzeczypospolitej pozostają dziś stosunkowo mało znane szerszej opinii publicznej. Jego działalność, zarówno jako polityka, publicysty, jak i teoretyka myśli narodowej, odzwierciedla najważniejsze dylematy polskiego życia politycznego pierwszej połowy XX wieku: napięcie między liberalizmem a nacjonalizmem, między […]

Czytaj dalej

Historia i idea Postacie

Stanisław Froelich – architekt narodowej konpiracji

Autor: Redakcja
20 listopada 2025
0 Komentarze

Stanisław Jan Froelich należy do grona tych przedstawicieli polskiej inteligencji i ziemiaństwa, których życie zostało przerwane przez wojnę, ale których postawa pozostała świadectwem niezłomności ducha i odpowiedzialności za los narodu. Był prawnikiem, właścicielem ziemskim i działaczem narodowym, który w czasie okupacji niemieckiej zaangażował się w tworzenie struktur podziemia. Jego biografia jest historią człowieka, który łączył […]

Czytaj dalej

Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Adam Doboszyński: Dramat 3 Maja w świetle najnowszych badań. Cztery przestrogi z XVII wieku

Autor: Redakcja
14 listopada 2025
0 Komentarze

Odczyt Adama Doboszyńskiego, wygłoszony 24 maja 1939 roku w sali Stowarzyszenia Techników w Warszawie staraniem redakcji tygodnika literacko-społecznego „Prosto z Mostu”. „Projekt włoskiego przybłędy” Rok temu, w więzieniu lwowskim, wpadła mi w ręce książka wypożyczona jednemu z moich współwięźniów z biblioteki więziennej, napisana przez Józefa Bielińskiego w r. 1905 pod tytułem: „Żywot ks. Adama Czartoryskiego”. […]

Czytaj dalej

Historia i idea Postacie

W imię idei: Wojciech Kwasieborski i narodowy radykalizm lat 30 XX w.

Autor: Redakcja
8 listopada 2025
0 Komentarze

Wojciech Kwaśieborski to postać niemal zapomniana, choć w latach trzydziestych XX wieku należał do ścisłej czołówki ideologów polskiego ruchu narodowo-radykalnego. Był nie tylko publicystą i redaktorem, ale również aktywnym organizatorem młodzieży i jednym z najbliższych współpracowników Bolesława Piaseckiego. Jego nazwisko kojarzone jest dziś głównie z pismami takimi jak Przełom, Falanga czy Ruch Młodych, a także […]

Czytaj dalej

Historia i idea Rocznice

3 listopada 1877 r. urodził się Karol Hubert Rostworowski

Autor: Redakcja
3 listopada 2025
0 Komentarze

Wstęp: Dramatopisarz duszy narodu Karol Hubert Rostworowski był jednym z tych artystów, dla których sztuka stanowiła nie tylko narzędzie ekspresji, lecz także głęboko zakorzenioną formę odpowiedzialności moralnej. W jego twórczości spotykały się najważniejsze napięcia polskiej kultury dwudziestolecia międzywojennego: konflikt między tradycją a nowoczesnością, rozdarcie między wiarą a zwątpieniem, spór o kształt narodowej wspólnoty. Jako dramatopisarz, […]

Czytaj dalej

Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Adam Doboszyński: Od ludu do narodu

Autor: Redakcja
30 października 2025
0 Komentarze

Fragment pracy “Wielki naród” Nie od razu Kraków zbudowano i nie od razu powstają narody. Proces to długi, burzliwy i zawiły. Dopiero w ostatnich kilkudziesięciu latach wzięła się nauka do analizy tego problemu i uczeni nie zdążyli jeszcze uzgodnić między sobą ani klasyfikacji, ani nomenklatury. Uczeni amerykańscy i niemieccy, a z polskich prof. Znaniecki, rozróżniają […]

Czytaj dalej

Historia i idea Postacie

Niezłomny narodowiec w sutannie. Ks. Władysław Matus – duchowny o dwóch tożsamościach

Autor: Redakcja
24 października 2025
0 Komentarze

Ks. Władysław Matus, znany również pod przybranym nazwiskiem Józef Malkiewicz, to postać wyjątkowa w historii Polski XX wieku. Jako kapłan, publicysta, poseł i konspirator, pozostawił po sobie trwały ślad zarówno w życiu Kościoła, jak i społeczeństwa obywatelskiego. Urodzony w 1888 roku, był świadkiem i uczestnikiem przełomowych wydarzeń – od odzyskania niepodległości, przez II wojnę światową, […]

Czytaj dalej