16 września 2025
Historia i idea Postacie

Cichy minister, trwałe dzieło: Jerzy Gościcki i modernizacja polskiej wsi

Wśród licznych postaci kształtujących oblicze II Rzeczypospolitej Jerzy Gościcki pozostaje jedną z mniej rozpoznawalnych, mimo że jego działalność społeczna, polityczna i gospodarcza miała realny wpływ na kształt polskiego rolnictwa oraz organizacji życia wiejskiego w okresie międzywojennym. Jako polityk związany z ruchem narodowym, minister rolnictwa i działacz wielu organizacji rolniczych, Gościcki łączył kompetencje eksperta ekonomicznego z […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Stefan Rowiński – sumienie miasta, obrońca tożsamości

W dziejach Polski okres przełomu XIX i XX wieku naznaczony był zmaganiami o przetrwanie narodowej tożsamości. Szczególnie w zaborze pruskim, gdzie germanizacja przybierała systematyczny i brutalny charakter, polska inteligencja, duchowieństwo i lokalni aktywiści podejmowali liczne inicjatywy mające na celu zachowanie języka, kultury i pamięci historycznej. W tym kontekście wyrasta postać Stefana Rowińskiego – człowieka, który […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Przemówienie prof. Romana Rybarskiego, prezesa Klubu Narodowego, wygłoszone w Sejmie 30 stycznia 1929 roku podczas ogólnej debaty budżetowej na rok 1929/1930

Wysoka Izbo! Praca budżetowa w tym Sejmie nie odbywa się w normalnych warunkach, bo każdy z nas, który bierze udział w obradach, nieustannie zadaje sobie pytanie, czy ta praca jest rzeczywista, czy pozorna, czy my naprawdę uchwalamy budżet państwowy w tym znaczeniu, jak taki budżet należy rozumieć. Pod tym względem istnieją wielkie wątpliwości. KRYJÓWKI BUDŻETOWE […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Naród, ziemia, niepodległość – życie i poglądy Jana Ludwika Popławskiego

Jan Ludwik Popławski urodził się 17 stycznia 1854 roku w Bystrzejowicach Pierwszych pod Lublinem, w rodzinie ziemiańskiej o silnych tradycjach patriotycznych. Wychowany w atmosferze głębokiego przywiązania do Ojczyzny, już od najmłodszych lat przesiąkał ideami niepodległościowymi. Pierwsze nauki pobierał w domu rodzinnym, a następnie uczęszczał do gimnazjum w Lublinie. Jego edukacja została jednak gwałtownie przerwana – […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Przyjaciółka Pana Romana: Izabela z Lutosławskich Wolikowska

Izabella z Lutosławskich Wolikowska (1889–1972) była postacią nietuzinkową: pisarką, tłumaczką, publicystką i działaczką społeczną, która swoje życie związała z ideami Narodowej Demokracji. Przyszło jej żyć w epoce pełnej politycznych i społecznych przemian – od końca XIX wieku, przez dramatyczne lata obu wojen światowych, aż po emigracyjne losy w Kanadzie. Jej biografia łączy w sobie losy […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Wojciech Trąmpczyński – narodowy demokrata, marszałek Sejmu i Senatu

Wojciech Trąmpczyński był nie tylko wybitnym adwokatem i działaczem społecznym, ale także politykiem, który odegrał istotną rolę w walce o prawa Polaków w zaborze pruskim oraz w budowie niepodległego państwa polskiego. Jego działalność obejmowała zarówno obronę Polaków w sądach pruskich, jak i walkę o ich prawa w Sejmie Pruskim i Reichstagu Rzeszy Niemieckiej. Po odzyskaniu […]

Czytaj dalej