Stowarzyszenie Przedsiębiorców i Rolników “Swojak” wystosowało list do Prezydenta RP Andrzeja Dudy, w którym apeluje o skierowanie nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu wspieraniu agresji na Ukrainę do Trybunału Konstytucyjnego. Organizacja zwraca uwagę na nieprecyzyjne przepisy oraz nadmierne obciążenia dla polskich eksporterów.
Krytyka przepisów budzących wątpliwości
Według Stowarzyszenia, ustawa zawiera niejasne i opresyjne zapisy. Jednym z najpoważniejszych zarzutów jest brak jednoznacznej listy państw, do których eksport wiąże się z ryzykiem obchodzenia sankcji, co oznacza, że przedsiębiorcy mogą być surowo karani za naruszenie nieprecyzyjnych regulacji.
“Ustawa nakłada szczególne obowiązki na eksporterów towarów objętych sankcjami, wywożonych do państw, co do których istnieje ryzyko, że biorą udział w obchodzeniu środków ograniczających, nie precyzując jednocześnie, o jakie konkretnie państwa chodzi” – podkreśla Stowarzyszenie “Swojak” w swoim liście.
Ponadto, wątpliwości budzi art. 14a ust. 2 pkt 3, który wymaga od eksporterów uzyskania oświadczenia od producenta towarów na temat jego ostatecznego wykorzystania. Jak wskazują przedsiębiorcy, w wielu przypadkach jest to niewykonalne ze względu na rozbudowane łańcuchy dostaw.
Problematyczne terminy i brak trybu odwoławczego
Kolejnym krytykowanym przepisem jest wymóg przedłożenia dokumentu odprawy celnej w kraju przeznaczenia w terminie 45 dni od wyprowadzenia towaru z UE. Według “Swojaka”, w przypadku dostaw do odległych krajów, np. Australii, Japonii czy Chile, spełnienie tego wymogu jest nierealne z powodów logistycznych.
“Istnieje szereg krajów, do których sama dostawa towaru w terminie 45 dni może się okazać niemożliwa do zrealizowania z powodów obiektywnych, tj. dużych odległości, trudnych warunków żeglugowych czy przeładunków w obcych portach” – czytamy w liście.
Dodatkowo, ustawa nie przewiduje trybu odwoławczego od decyzji naczelnika urzędu celno-skarbowego o nałożeniu kary, co stanowi naruszenie zasady dwuinstancyjności postępowania.
Krytyczne uwagi dotyczące nowelizacji przedstawiło również Biuro Legislacyjne Senatu. W opinii z 20 stycznia 2025 r. podkreślono, że niektóre przepisy naruszają zasadę określoności prawa, przez co mogą być niezgodne z Konstytucją RP. Szczególnie podkreślono problem podwójnego karania przedsiębiorców – zarówno w formie kar administracyjnych, jak i kar pozbawienia wolności.
Apel do Prezydenta
“Swojak” zwraca się do Prezydenta Dudy z prośbą o skierowanie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego, aby sprawdzić jej zgodność z Konstytucją RP. Organizacja wskazuje, że choć sankcje wobec Rosji i Białorusi są uzasadnione, nie powinny one prowadzić do nadmiernych obciążeń dla polskich firm.
“Ufamy, że Pan Prezydent, jako osoba, której jakość stanowionego prawa była i jest zawsze szczególnie droga, postanowi upewnić się przed podpisaniem rzeczonej ustawy, czy nie jest ona sprzeczna z konstytucją, poprzez zasięgnięcie opinii Trybunału Konstytucyjnego” – kończy list Stowarzyszenie.
Nowelizacja ustawy sankcyjnej budzi duże kontrowersje wśród przedsiębiorców. Krytykowane są nieprecyzyjne przepisy, nadmierne obciążenia administracyjne i brak możliwości skutecznego odwołania się od decyzji. Opinia Biura Legislacyjnego Senatu oraz środowisk gospodarczych wskazuje na istotne problemy prawne, które mogą utrudnić działalność polskim eksporterom. Decyzja Prezydenta RP może okazać się kluczowa dla przyszłości tej ustawy.
Leave feedback about this