Friedrich Merz, lider Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU) i kandydat centroprawicowego bloku CDU/CSU, zadeklarował, że priorytetem nowego rządu będzie wzmocnienie Europy oraz uniezależnienie jej od Stanów Zjednoczonych.

Jego wypowiedź padła po zwycięstwie chadeków w wyborach parlamentarnych, które odbyły się w atmosferze rosnących obaw o przyszłość NATO i bezpieczeństwo kontynentu pod rządami Donalda Trumpa w USA.

Merz odrzucił możliwość współpracy z drugą siłą wyborczą – Alternatywą dla Niemiec (AfD), która osiągnęła rekordowy wynik w wyborach i zdobyła 152 mandaty w Bundestagu, co stanowi 20,8% głosów – dwa razy więcej niż w poprzednich wyborach w 2021 roku. Zwycięski blok CDU/CSU uzyskał 28,6% poparcia, co przekłada się na 208 mandatów.

Mimo wygranej, Merz stoi przed wyzwaniem utworzenia rządu większościowego. Po wykluczeniu AfD jako potencjalnego partnera koalicyjnego, będzie zmuszony negocjować z Socjaldemokratyczną Partią Niemiec (SPD), która zanotowała najgorszy wynik w swojej historii – 120 miejsc w Bundestagu.

Zieloni zdobyli 85 mandatów, lewicowa Die Linke – 64, a nowo powstała lewicowa partia Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW) wprowadziła tylko jednego deputowanego. Ustępująca koalicja, w której uczestniczyła również liberalna Wolna Partia Demokratyczna (FDP), poniosła porażkę – FDP nie przekroczyła progu 5% i tym samym nie zdobyła żadnego mandatu.

Podczas telewizyjnej debaty liderów politycznych Merz wyraził zaniepokojenie polityką zagraniczną USA i podkreślił konieczność budowy niezależnych europejskich zdolności obronnych.

„Nigdy nie przypuszczałem, że będę musiał to powiedzieć publicznie, ale po ostatnich wypowiedziach Donalda Trumpa stało się jasne, że dla tej administracji amerykańskiej Europa nie ma większego znaczenia” – stwierdził Merz.

Polityk zasugerował, że NATO w obecnej formie może nie przetrwać do kolejnego szczytu sojuszu w czerwcu i że Europa musi przyspieszyć prace nad stworzeniem własnego systemu obronnego, niezależnego od Waszyngtonu.

„Nie mam żadnych złudzeń co do tego, czego możemy się spodziewać z Ameryki” – podkreślił.

Merz odniósł się również do kontrowersji związanych z ingerencją zagranicznych podmiotów w kampanię wyborczą. W szczególności skrytykował Elona Muska, amerykańskiego miliardera i bliskiego sojusznika Trumpa, który publicznie poparł AfD.

„Interwencje z Waszyngtonu były równie dramatyczne i bezczelne, co te, które widzieliśmy ze strony Moskwy” – powiedział Merz. „Jesteśmy pod ogromną presją z dwóch stron”.

Jego słowa sugerują, że Niemcy znalazły się w geopolitycznym klinczu, gdzie zarówno Rosja, jak i USA wpływają na ich wewnętrzne procesy polityczne.

Przegranym wyborów jest Olaf Scholz, ustępujący kanclerz i lider SPD, którego koalicja rządząca (złożona z SPD, Zielonych i FDP) nie zdołała przekonać wyborców do kontynuacji swoich rządów. Wielu Niemców obarczało gabinet Scholza winą za kryzys gospodarczy, rosnące ceny energii oraz brak skutecznej polityki migracyjnej.

CDU/CSU powraca do władzy po czterech latach przerwy, jednak nowy rząd nie będzie miał łatwego startu. Przed Merzem stoją trudne rozmowy koalicyjne, pytania o kształt przyszłej polityki zagranicznej Niemiec oraz narastająca presja ze strony AfD, która po raz pierwszy w historii stała się drugą siłą polityczną w kraju.