22 września 2025
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Andrzej Trzebiński: W klimacie kultury imperialnej

1. Demagogia przemocy Zwrot, jakim się operuje dzisiaj – „rewolucja świadomości kulturalnej” czy „rewolucja świadomości politycznej” – nie jest bynajmniej czczym echem Brzozowskiego, jest w ogóle dzisiaj frazesem mniej niż kiedykolwiek. To rozstrzyga w stawianiu zagadnień. Ponieważ teatrem rewolucji jest tylko i wyłącznie nasza świadomość kulturalna i nic ponadto – nie może istnieć i nie […]

Czytaj dalej
Historia i idea Rocznice

Legion Puławski – orientacja prorosyjska na początku Wielkiej Wojny

Legion Puławski był pierwszą polską formacją wojskową sformowaną u boku armii rosyjskiej podczas I wojny światowej. Jego istnienie i działalność odzwierciedlały złożone realia polityczne i militarne tamtych czasów, a także rozbieżne koncepcje dotyczące przyszłości Polski. Choć formacja ta nie odegrała kluczowej roli w odzyskaniu przez Polskę niepodległości, stanowiła ważny etap w procesie kształtowania się polskich […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Zygmunt Wasilewski (1865–1948) – biografia działacza politycznego

Zygmunt Wasilewski urodził się 29 kwietnia 1865 roku we wsi Siekierno koło Bodzentyna, w rodzinie o tradycjach inteligenckich. Jego ojciec, Aleksander, był nadleśniczym, a matka, Maria z domu Ledoux, pochodziła z rodziny francuskich emigrantów osiadłych w Polsce w XVIII wieku115. Wychowywał się w środowisku, które kultywowało patriotyzm i zaangażowanie społeczne. W latach 1878–1884 uczęszczał do […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Narodowa Organizacja Wojskowa (NOW)

Narodowa Organizacja Wojskowa (NOW) była jedną z najważniejszych formacji konspiracyjnych działających na terenie okupowanej Polski podczas II wojny światowej. Powstała jesienią 1939 roku, tuż po klęsce wrześniowej, jako zbrojne ramię Stronnictwa Narodowego (SN) – jednej z głównych partii politycznych II Rzeczypospolitej. NOW stanowiła istotny element polskiego ruchu oporu, a jej działalność była nierozerwalnie związana z […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Fryderyk Florian Skarbek – ojciec polskiej myśli ekonomicznej

Fryderyk Florian Skarbek to jedna z najważniejszych postaci polskiej myśli ekonomicznej XIX wieku. Jego wkład w rozwój ekonomii i administracji Królestwa Polskiego sprawia, że często nazywany jest ojcem polskiej ekonomii politycznej. Choć był także pisarzem, historykiem, a nawet malarzem, to jego teorie ekonomiczne oraz działalność naukowa i administracyjna miały największy wpływ na rozwój gospodarki Królestwa […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Narodowo-Ludowa Organizacja Wojskowa

Narodowo-Ludowa Organizacja Wojskowa (NLOW) powstała w październiku 1939 roku w Warszawie jako konspiracyjna organizacja wojskowa o charakterze narodowym. Jej utworzenie było wynikiem sprzeciwu wobec legalności narady aktywu Stronnictwa Narodowego oraz rozłamu w środowisku narodowym. Założycielami organizacji byli działacze Stronnictwa Narodowego z dawnej frakcji młodych, związanej z Jędrzejem Giertychem i Kazimierzem Kowalskim. Głównymi postaciami, które odegrały […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Edward Taylor – twórca Poznańskiej Szkoły Ekonomicznej

Edward Taylor urodził się 28 września 1884 roku w Kielcach a zmarł 9 sierpnia 1964 roku w Poznaniu. Był jednym z najwybitniejszych polskich ekonomistów XX wieku, a jego dorobek naukowy znacząco wpłynął na rozwój myśli ekonomicznej w naszym kraju. Jego działalność akademicka oraz polityczna przyczyniły się do kształtowania się nauki o gospodarce w kraju, a […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Tadeusz Gluziński: Odrodzenie realizmu politycznego – cz.IV

Idea a doktryna Bezetyczna polityka „brudnych dróg”, która przeżarła całe życie publiczne XVIII i XIX w., doprowadziła do tego, że spośród polityków rzadko kto wierzył w cokolwiek. Sceptycyzm, a właściwie sceptyczny cynizm, stał się ozdobą polityka. Gra całych stronnictw politycznych bywała naigrawaniem się ze wszelkich wierzeń. Sukces polityczny, czy partyjny, a często nawet osobisty stawał […]

Czytaj dalej
Historia i idea Rocznice

15 sierpnia 1957 r. zawiązała się Liga Narodowo-Demokratyczna – pierwsza opozycja narodowa w PRL

Liga Narodowo-Demokratyczna (LND) była konspiracyjną organizacją działającą w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1957–1960. Była jedną z pierwszych grup opozycyjnych, które podjęły systematyczne działania przeciwko reżimowi komunistycznemu po rozczarowaniu wynikającym z przemian października 1956 roku. Organizacja została założona przez Przemysława Górnego i Józefa Kosseckiego 15 sierpnia 1957 roku na Rusinowej Polanie. Formalnie działalność LND rozpoczęła […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Tadeusz Gluziński: Odrodzenie realizmu politycznego – cz.III

Hierarchia a wolność osobista Ustrój państwa narodowego, w którym władzę oparto na tytule moralnym, jest ustrojem zdecydowanie hierarchicznym. Jak wygląda hierarchia w państwie narodowym i na czym polega? Jak wskazaliśmy już poprzednio, nie może ona mieć nic wspólnego z hierarchią mechaniczną, wyrażającą się tylko w prostym fakcie, że jedni są na górze, a drudzy na […]

Czytaj dalej