6 maja 2024
Wydarzenia

Białoruś chce zawiesić w stosunku do Polski traktat wojskowy

Białoruś zamierza zawiesić – w stosunku do Polski i Czech – Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie (Treaty on Conventional Armed Forces in Europe, CFE) – porozumienie ramowe zawarte w Paryżu 19 listopada 1990 r., pomiędzy państwami NATO i Układu Warszawskiego, kończące formalnie drugą rundę wiedeńskich negocjacji rozbrojeniowych KBWE.  Projekt ustawy został przesłany do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego.

Jeżeli posłowie go przyjmą i senatorowie zatwierdzą, to po podpisaniu ustawy przez Aleksandra Łukaszenkę ustawa wejdzie w życie. Wcześniej Ministerstwo Obrony Narodowej wielokrotnie zarzucało Polsce, że modernizując armię i zwiększając jej liczebność, „łamie Traktat CFE”. W szczególności szef wydziału MON ds. międzynarodowej współpracy wojskowej Waler Rawenka stwierdził, że zgodnie z końcowym aktem negocjacji w sprawie liczebności personelu konwencjonalnych sił zbrojnych w Europie liczebność polskiej armii nie powinna przekraczać 234 tys. osób.

Traktat Podstawowy został podpisany 19 listopada 1990 roku w Paryżu przez 16 państw członkowskich NATO (Belgię, Wielką Brytanię, Niemcy, Grecję, Danię, Islandię, Hiszpanię, Włochy, Kanadę, Luksemburg, Holandię, Norwegię, Portugalię, USA, Turcję i Francja) i 6 państw członkowskich Organizacji Układu Warszawskiego (Bułgarię, Węgry, Polska, Rumunię, Związek Sowiecki i Czechosłowację) – dla każdego bloku ustalono maksymalne poziomy uzbrojenia i sprzętu. Po rozpadzie ZSRS, podziale Czechosłowacji i zjednoczeniu Niemiec stronami Traktatu CFE stało się 30 państw. Kwota ZSRR została podzielona pomiędzy nowe niepodległe państwa. Pod koniec lat 90., kiedy część byłych członków Układu Warszawskiego przystąpiła do NATO, dotychczasowe limity na sprzęt wojskowy dla bloków straciły znaczenie. W tym zakresie uczestnicy Traktatu CFE podjęli decyzję o aktualizacji porozumień. W rezultacie 19 listopada 1999 r. na szczycie OBWE w Stambule podpisano Porozumienie w sprawie adaptacji Traktatu CFE. We wszystkich tych wersjach nie było wzmianki o liczbie żołnierzy. Rawenka nawiązuje jednak do końcowego aktu negocjacji w sprawie liczebności personelu, podpisanego w 1996 r. Wciąż jednak w stosunku do Polski nie ma ograniczeń co do liczebności żołnierzy.