Kwestia ekshumacji ofiar ludobójstwa na Wołyniu pozostaje jednym z najbardziej delikatnych i kontrowersyjnych tematów w relacjach polsko-ukraińskich.
Pomimo wieloletnich starań, dopiero niedawno strona ukraińska zaczęła wyrażać zgodę na ekshumacje, choć proces ten nadal napotyka trudności. Jednocześnie na Ukrainie trwa kult Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA), co budzi sprzeciw w Polsce, zwłaszcza w kontekście prób wymuszania na polskim rządzie zgody na upamiętnianie UPA na terytorium RP.
Jak wynika z rozmowy wiceminister kultury Marty Cienkowskiej w programie Polsat News, strona ukraińska dotychczas rozpatrzyła pozytywnie trzy z piętnastu polskich wniosków dotyczących ekshumacji ofiar zbrodni wołyńskiej.
„No na razie strona ukraińska rozpatrzyła trzy wnioski z 15, które zostały złożone przez stronę polską. Natomiast czekamy na kolejne pozytywne rozpatrzenia. Wydaje się, że żadnych problemów z pozytywnym rozpatrzeniem wniosków nie będzie.”
Pomimo tego polityk unikała podania konkretnych lokalizacji:
„Ja wolałabym nie mówić, gdzie konkretnie będą prowadzone…”
Takie podejście wywołało krytyczne pytania prowadzącego, który zauważył, że polska opinia publiczna wielokrotnie słyszała o „przełomie” w tej sprawie, lecz brakuje rzeczywistych efektów. Dąbrowski pytał:
„Ale skoro się zgodzili, to co ukrywać?”
Wiceszefowa MKiDN odpowiedziała, że temat ten jest niezwykle wrażliwy i podkreśliła, że celem nie jest „ukrywanie”, ale ochrona rodzin ofiar oraz zapobieganie medialnej sensacji. Stwierdziła również:
„Nie chcemy sytuacji, gdzie na miejscu pochówków pojawią się polskie media, polscy influencerzy albo zwykli wariaci, którzy będą tego robić sensację i sprzedawać fake newsy w mediach.”
Rzeź wołyńska, przeprowadzona przez UPA w latach 1943–1945, pochłonęła życie przynajmniej 100 tysięcy Polaków. Były to masowe mordy, w których ofiary – kobiety, dzieci i starcy – ginęły w bestialski sposób. Rzeź miała na celu etniczne oczyszczenie Wołynia i Małopolski Wschodniej z ludności polskiej.
Polska od lat domaga się ekshumacji i godnego pochówku ofiar, jednak strona ukraińska długo blokowała te działania, obawiając się pogorszenia relacji międzynarodowych i wzrostu antyukraińskich nastrojów w Polsce.
Na Ukrainie kult UPA jest szeroko pielęgnowany – lider tej organizacji, Stepan Bandera, uznawany jest za bohatera narodowego. W wielu miastach powstają pomniki upamiętniające UPA, a w podręcznikach szkolnych gloryfikuje się ich walkę o niepodległość Ukrainy.
Problemem jest również nacisk, jaki strona ukraińska wywiera na Polskę w kwestii zgody na upamiętnianie UPA na terytorium RP. Jest to szczególnie skandalicze, gdyż UPA była odpowiedzialna za ludobójstwo na Polakach. Polska opinia publiczna nie akceptuje takich prób, uznając je za niezgodne z prawdą historyczną i pamięcią ofiar.
Sprawa ekshumacji ofiar Wołynia, mimo pozornych postępów, wciąż napotyka na bariery polityczne i społeczne. Ukraina, promując kult UPA, jednocześnie opóźnia działania mające na celu godne pochowanie ofiar tej organizacji. Pytanie, które pozostaje otwarte, brzmi: czy Polska będzie w stanie doprowadzić do pełnego upamiętnienia swoich ofiar, nie ulegając jednocześnie naciskom dotyczącym akceptacji symboliki UPA na swoim terytorium?
Leave feedback about this