22 września 2025
Dziennik Narodowy Blog Historia i idea
Historia i idea Postacie

Jan Mosdorf – ideolog i współtwórca ONR

Jan Mosdorf (1904–1943) to jedna z najbardziej interesujących postaci politycznych II Rzeczypospolitej. Był filozofem, publicystą, działaczem politycznym i jednym z liderów ruchu narodowego okresu międzywojennego. Jako współtwórca i ideolog Obozu Narodowo-Radykalnego (ONR) stał się czołową postacią młodego pokolenia narodowców, głoszących hasła antyliberalne i antykomunistyczne. Jego życie i działalność polityczna wpisywały się w burzliwy okres międzywojenny, […]

Czytaj dalej
Historia i idea Nie tylko narodowcy...

Włodzimierz Czerkawski – ekonomista wszechstronny

Włodzimierz Aleksander Czerkawski to jedna z kluczowych postaci polskiej ekonomii przełomu XIX i XX wieku. Jego dorobek naukowy obejmuje szerokie spektrum tematów – od ekonomii politycznej, przez statystykę, politykę agrarną, po skarbowość, demografię i socjologię. Był profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego i członkiem Akademii Umiejętności, a jego prace miały istotny wpływ na rozwój myśli ekonomicznej w Polsce. […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Tadeusz Gluziński: Odrodzenie realizmu politycznego – cz.II

Rządy autorytatywne Demokracja u nas jeszcze żyje. Doktryny demokratyczne pokutują wszędzie, nawet tam, gdzie by się tego najmniej należało spodziewać. Rozstrzygnięcie sprawy w ustroju państwowym najważniejszej, sprawy praw obywatelskich i politycznych, przyznanie ich żydom, rozstrzygnięte zostało u nas ściśle w myśl doktryn demokracji; prawami tymi płaci się im za to, że zrzekają się na rzecz […]

Czytaj dalej
Historia i idea

Rekolekcje Wielkopostne: Bp Artur Ważny “Ile Kościoła w Kościele?”

W chrześcijaństwie nie chodzi o Kościół. W Chrześcijaństwie chodzi o Boga i o Jego miłość do człowieka, do całej ludzkości. Kościół jest znakiem, narzędziem, sposobem, ale nie jest celem, nie jest centrum – centrum jest miłość Boga, który woła do ludzkości – Pragnę! Kolejne odcinki Rekolekcji Wielkopostnych będą się ukazywały w poniedziałki i czwartki Wielkiego […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Tadeusz Gluziński: Odrodzenie realizmu politycznego – cz.I

Od autora Zamglony wzrok nie daje należytej perspektywy w ocenie rzeczywistości i w działaniu. Przed dziesiątkami lat odebrano narodom chrześcijańskim to, co stanowiło ich siłę: wiarę. Wiarę religijną, etykę chrześcijańską, idealizm. Proklamowano nowe bóstwo, które nazwano „bóstwem Rozumu”. Postawiła je na piedestale już Wielka Rewolucja francuska, składając mu ofiary na zbezczeszczonych ołtarzach katolickich kościołów. W […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Roman Dmowski: Nie bądźcie talmudystami

Przede wszystkim muszę Wam podziękować żeście mnie wybrali prezesem honorowym Waszego zjazdu. Miło mi, że się rozumiemy i że młode pokolenie podejmuje pracę w kierunku wszechpolskim. Równocześnie jednak muszę wam powiedzieć: wystrzegajcie się talmudyzmu, trzymania się tego, co kiedyś zostało napisane. Musimy ciągle tworzyć, ciągle iść naprzód. Wyprzedzeni przez inne narody, musimy szybko odrobić braki […]

Czytaj dalej
Historia i idea Początki Myśli

Roman Dmowski: Walka o prawo i organizacja narodowa

Kiedy w lutym r.z. do pism naszych zaczęły nadchodzić szybko następujące po sobie wiadomości o wystąpieniach młodzieży w gimnazjach siedleckim, bialskim i innych, zrozumieliśmy, że wszczęta w ten sposób sprawa wykładu religii katolickiej w języku rosyjskim otwiera niejako nowy okres w życiu politycznem Królestwa — okres walki o prawo. Przewidywaliśmy, że pierwszy ten krok na […]

Czytaj dalej
Adam Krzyżanowski: Dwa programy finansowe (jesień 1925 i wiosna 1927)
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Adam Krzyżanowski: Dwa programy finansowe (jesień 1925 i wiosna 1927)

I. Program p. Władysława Grabskiego Wbrew rozsiewanym pogłoskom nie pisałem dotąd o pożyczce ani jawnie, ani bezimiennie. Mimo tego, p. Grabski ciągle wymienia moje nazwisko w swoich krytycznych wywodach o pożyczce. Właśnie dlatego wolałbym nie nużyć Sz. Czytelników częstym wspominaniem osoby p. Grabskiego, ażeby uniknąć podejrzenia, że działam pod wpływem animozji. Atoli zdecydowałem się wziąć […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Adam Doboszyński: Wielki naród – cz. 1

Bojowcom ukraińskim – kolegom z celi i spaceru – ofiaruję WIELKI NARÓD Kiedyś, kiedy miałem bardzo dużo wolnego czasu, przeczytałem historię starożytnego Rzymu napisaną przez Mommsena. Książka ta zawiera dzieje lat tysiąca. Co przede wszystkim w niej uderza, to bezmiar państw, ludów, szczepów, narodów, które pojawiają się i znikają na kartach historii rzymskiej, czy to […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Skorek: Andrzej Wierzbicki – zapomniany i wzgardzony przez PRL kapitalista

Obóz narodowy, w okresie międzywojennym, posiadał w swoich szeregach wielu działaczy gospodarczych, którzy specjalizowali się w różnych dziedzinach życia społecznego. Za teorię ekonomii odpowiadali tacy luminarze, jak: R. Rybarski, A. Haydel oraz E. Taylor. Z kolei zagadnieniami walutowymi zajmował się J. Zdziechowski. Natomiast głosem polskiego przemysłu był bez wątpienia A. Wierzbicki – legendarny szef Lewiatana. Historia […]

Czytaj dalej