Archiwa Historia i idea - Strona 5 z 17

Artur Szczepek: Krakowska szkoła ekonomii – dorobek i myśl Adama Krzyżanowskiego

Autor: Redakcja
12 lipca 2025
0 Komentarze

Adam Krzyżanowski (1873–1963) jest uznawany za jednego z założycieli krakowskiej szkoły ekonomii, łączącej liberalizm gospodarczy z konserwatywną myślą polityczną. Jako profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i kierownik Katedry Ekonomii Politycznej ukształtował pokolenia ekonomistów, wśród nich Edwarda Taylora, Adama Vetulaniego i Kazimierza Studentowicza. Zasłynął jako autor prac o teorii pieniądza, skarbowości i polityce gospodarczej, propagując ideę silnej waluty […]

Czytaj dalej

Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

„Szaniec” – między karabinem a maszyną drukarską

Autor: Redakcja
11 lipca 2025
0 Komentarze

W okupowanej Polsce słowo bywało równie groźne jak broń. W czasach, gdy codziennością były łapanki, konspiracyjne hasła wypisywane nocą na murach i wieści przekazywane szeptem, prasa podziemna pełniła funkcję nie tylko informacyjną, ale też mobilizującą, wychowawczą i ideologiczną. W tym gęstym krajobrazie konspiracyjnych wydawnictw jednym z najważniejszych tytułów był „Szaniec” – dwutygodnik związany ze środowiskiem […]

Czytaj dalej

Historia i idea Postacie

Pułkownik Józef Rokicki – Komendant Główny Narodowej Organizacji Wojskowej

Autor: Redakcja
8 lipca 2025
0 Komentarze

Józef Wacław Rokicki urodził się 6 marca 1894 roku w Lipnie, w rodzinie Klemensa i Marii z Lamparskich. Ojciec był urzędnikiem, co zapewniało rodzinie względną stabilność, choć nie pozycję elity. Edukacja Rokickiego zaczęła się w miejscowej szkole miejskiej, którą ukończył w 1906 roku, a następnie kontynuowana była w domu. Jako ekstern zdał egzamin z zakresu […]

Czytaj dalej

Historia i idea Postacie

Komendant Obwodu Warszawskiego NOW: gen. brygady Radosław Dzierżykraj-Stokalski

Autor: Redakcja
5 lipca 2025
0 Komentarze

Radosław Dzierżykraj-Stokalski (1880–1945) to oficer, którego losy przenikają całą pierwszą połowę XX wieku – od carskiego Petersburga, przez ogień Wielkiej Wojny i wojny polsko-bolszewickiej, po konspiracyjne struktury okupowanej Warszawy. Choć formalnie odszedł w stan spoczynku już w 1930 roku, w obliczu kolejnego zagrożenia dla Polski ponownie stanął do służby, za co zapłacił najwyższą cenę. Urodził […]

Czytaj dalej

Historia i idea Rocznice

28 czerwca 1919 r. podpisano Traktat Wersalski. Polskę rezprezentowali Roman Dmowski i Ignacy Jan Paderewski

Autor: Redakcja
28 czerwca 2025
0 Komentarze

Dokładnie dzisiaj, 28 czerwca, mija kolejna rocznica podpisania Traktatu Wersalskiego – głównego porozumienia pokojowego kończącego I wojnę światową. W sali lustrzanej pałacu wersalskiego zgromadzili się przedstawiciele pokonanych Niemiec oraz zwycięskiej Ententy, aby oficjalnie zakończyć konflikt, który przez cztery lata wyniszczył Europę. To na mocy tego dokumentu wytyczono nowe granice państwowe, powołano Ligę Narodów, a także […]

Czytaj dalej

Historia i idea Początki Myśli

Endecy w CK Monarchii czyli Stronnictwo Demokratyczno-Narodowe

Autor: Redakcja
25 czerwca 2025
0 Komentarze

Po upadku powstania styczniowego i nasileniu represji w Królestwie Polskim, to Galicja – jako jedyny region zaborów z autonomią polityczną – stała się centrum legalnej działalności politycznej Polaków. Monarchia habsburska, choć daleka od demokracji, oferowała ramy instytucjonalne umożliwiające udział w życiu publicznym: m.in. austriacką Radę Państwa w Wiedniu oraz Sejm Krajowy we Lwowie. Oba ciała […]

Czytaj dalej

Historia i idea Początki Myśli

Towarzystwo Oświaty Narodowej – tak endecja budowała wpływy

Autor: Redakcja
23 czerwca 2025
0 Komentarze

Na przełomie XIX i XX wieku Królestwo Polskie (formalnie część Imperium Rosyjskiego) znalazło się pod silnym naciskiem władz carskich, które sukcesywnie zaostrzały politykę rusyfikacji. Wystarczy wspomnieć, że od lat 80. XIX w. wszystkie elementy szkolnictwa publicznego były kontrolowane przez kuratoria, podręczniki obowiązkowo drukowano w języku rosyjskim, a pensje nauczycieli uzależniano od wiernego wykonywania nakazów administracji. […]

Czytaj dalej

Historia i idea Początki Myśli

Jan Ludwik Popławski: Co to jest naród?

Autor: Redakcja
22 czerwca 2025
0 Komentarze

Dzisiaj bardziej niż kiedykolwiek powinniśmy pojąć dokładnie znaczenie wyrazów naród i narodowość. Otóż narodowością nazywamy właśnie siłę – spójnię wielką i niezwalczoną, a ludzi przez nią w jedność związanych nazywamy narodem. Nie dość jednakże o tym ogólnie wiedzieć, trzeba się bliżej przypatrzeć, aby dopiero zrozumieć, dlaczego to spójnia narodowości jest taka niespożyta. Więc cóż nas […]

Czytaj dalej

Historia i idea Postacie

Zbigniew Stypułkowski (1904–1979): Życie na przekór przemocy i zdradzie

Autor: Redakcja
20 czerwca 2025
0 Komentarze

Zbigniew Franciszek Stypułkowski urodził się 26 marca 1904 roku w Warszawie. Jego los spleciony był z historią walki o wolność, zdrady sojuszników i cywilnej odwagi. Od młodych lat angażował się w sprawy narodowe. Przez całe życie działał z myślą o Polsce — jako prawnik, polityk, uczestnik konspiracji, a później emigracyjny rzecznik sprawy polskiej. Zasłynął tym, […]

Czytaj dalej

Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Kongres Wszechpolski 1924 – manifest siły obozu narodowego

Autor: Redakcja
13 czerwca 2025
0 Komentarze

Jesienią 1924 roku Warszawa stała się areną jednej z największych politycznych demonstracji wczesnej II Rzeczypospolitej. 26 października rozpoczął się Kongres Wszechpolski Związku Ludowo-Narodowego – wydarzenie, które miało nie tylko zademonstrować siłę organizacyjną obozu narodowego, lecz także nakreślić kierunek, w jakim według jego liderów powinna zmierzać odrodzona Polska. Na Kongres przybyło około 5 tysięcy delegatów z […]

Czytaj dalej