22 września 2025
Historia i idea Początki Myśli

Jan Ludwik Popławski: Co to jest naród?

Dzisiaj bardziej niż kiedykolwiek powinniśmy pojąć dokładnie znaczenie wyrazów naród i narodowość. Otóż narodowością nazywamy właśnie siłę – spójnię wielką i niezwalczoną, a ludzi przez nią w jedność związanych nazywamy narodem. Nie dość jednakże o tym ogólnie wiedzieć, trzeba się bliżej przypatrzeć, aby dopiero zrozumieć, dlaczego to spójnia narodowości jest taka niespożyta. Więc cóż nas […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Zbigniew Stypułkowski (1904–1979): Życie na przekór przemocy i zdradzie

Zbigniew Franciszek Stypułkowski urodził się 26 marca 1904 roku w Warszawie. Jego los spleciony był z historią walki o wolność, zdrady sojuszników i cywilnej odwagi. Od młodych lat angażował się w sprawy narodowe. Przez całe życie działał z myślą o Polsce — jako prawnik, polityk, uczestnik konspiracji, a później emigracyjny rzecznik sprawy polskiej. Zasłynął tym, […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

Kongres Wszechpolski 1924 – manifest siły obozu narodowego

Jesienią 1924 roku Warszawa stała się areną jednej z największych politycznych demonstracji wczesnej II Rzeczypospolitej. 26 października rozpoczął się Kongres Wszechpolski Związku Ludowo-Narodowego – wydarzenie, które miało nie tylko zademonstrować siłę organizacyjną obozu narodowego, lecz także nakreślić kierunek, w jakim według jego liderów powinna zmierzać odrodzona Polska. Na Kongres przybyło około 5 tysięcy delegatów z […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Marian Seyda – współtwórca Komitetu Narodowego Polskiego

Marian Seyda urodził się 7 lipca 1879 roku w Poznaniu, będącym wówczas częścią zaboru pruskiego. Wychowany w rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych, od najmłodszych lat kształtował w sobie świadomość narodową oraz poczucie obowiązku wobec sprawy polskiej. Jego brat, Zygmunt Seyda, również odegrał istotną rolę w polskim życiu politycznym i publicznym, co świadczy o silnym zaangażowaniu […]

Czytaj dalej
Historia i idea Postacie

Witold Staniszkis – Litwin, który wybrał polskość

Witold Teofil Staniszkis urodził się 20 grudnia 1880 roku w Mariampolu w rodzinie o litewskich korzeniach. Jego ojciec, Wincenty, był nauczycielem greki, ale również aktywnym działaczem litewskiego ruchu narodowego. Matka, Weronika ze Szmitów, zmarła wcześnie, a jej siostra Anna została drugą żoną Wincentego. Choć rodzina miała związki z litewskim środowiskiem narodowym, Witold od młodości kierował […]

Czytaj dalej
Historia i idea Rocznice

9 czerwca 1946 r. ubecy zakatowali Tadeusza Łabędzkiego

Tadeusz Łabędzki urodził się 24 grudnia 1917 roku w Filadelfii w Stanach Zjednoczonych. Jego ojciec, Bronisław Łabędzki, był uczestnikiem rewolucji 1905 roku w Królestwie Polskim. Za zorganizowanie strajku szkolnego został zesłany na Syberię, skąd zdołał uciec i wyemigrować do USA. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości cała rodzina wróciła do kraju w 1919 roku i osiedliła […]

Czytaj dalej
Historia i idea Początki Myśli

Armia Polska we Francji 1917–1919: Błękitna Armia w służbie niepodległości

Idea stworzenia polskich sił zbrojnych u boku państw Ententy narodziła się natychmiast po wybuchu I wojny światowej. Polonia na Zachodzie, zwłaszcza we Francji, dostrzegała w konflikcie szansę na umiędzynarodowienie sprawy polskiej i odbudowę niepodległego państwa. Już 21 sierpnia 1914 roku rząd francuski wyraził zgodę na formowanie polskich oddziałów, choć w praktyce ograniczyło się to do […]

Czytaj dalej
Historia i idea Początki Myśli

Spotkanie w Tokio: Dmowski i Piłsudski – pojedynek wizji w cieniu wojny

W lipcu 1904 roku, na drugim końcu świata, w stolicy Japonii, doszło do wydarzenia, które przeszło do historii jako jedno z najbardziej symbolicznych starć dwóch największych polskich nurtów politycznych pierwszej połowy XX wieku. Roman Dmowski i Józef Piłsudski – polityczni antagoniści, spotkali się dwukrotnie w Tokio. To nie była zwykła rozmowa. To była konfrontacja idei, […]

Czytaj dalej
Historia i idea Rocznice

30 maja 1904 r. urodził się Jan Mosdorf

Jan Mosdorf (1904–1943) to postać wyjątkowa w historii polskiego ruchu narodowego. Filozof, publicysta, działacz polityczny i społeczny, a przede wszystkim patriota, który całe życie poświęcił służbie narodowi polskiemu. Jego działalność w Młodzieży Wszechpolskiej i Obozie Narodowo-Radykalnym (ONR) oraz twórczość publicystyczna świadczą o głębokim zaangażowaniu w sprawy narodowe. Aresztowany przez Niemców za działalność podziemną, zginął w […]

Czytaj dalej
Historia i idea Okres międzywojenny i okupacja

28 maja 1945 r. rozpoczęła się bitwa pod Kotkami – starcie NSZ z komunistycznym aparatem represji

Po zakończeniu II wojny światowej Polska nie odzyskała pełnej suwerenności. Choć walki z niemieckim okupantem ustały, rozpoczęła się nowa faza konfliktu – zbrojna konfrontacja polskiego podziemia niepodległościowego z narzuconym przez Związek Radziecki reżimem komunistycznym. Jednym z wyrazistych przykładów tej walki była bitwa pod Kotkami, która miała miejsce na przełomie maja i czerwca 1945 roku. Była […]

Czytaj dalej