Chiny w ostatnich latach poczyniły ogromne postępy w walce z zanieczyszczeniem powietrza. Paradoksalnie jednak, ich działania na rzecz czystszej atmosfery przyczyniły się do przyspieszenia globalnego ocieplenia – tak wynika z najnowszych analiz naukowców, o których można przeczytać w “New Scientist”.
Od 2010 roku tempo ocieplania się Ziemi znacząco wzrosło. Naukowcy wskazują, że to właśnie redukcja zanieczyszczeń powietrza w Chinach odpowiada za większość tej dodatkowej emisji ciepła. Zniknięcie aerozoli – cząstek powstających głównie podczas spalania paliw kopalnych – ujawniło efekt cieplarniany, który wcześniej był częściowo maskowany przez ich działanie chłodzące.
Na początku XXI wieku Chiny zmagały się z poważnym kryzysem jakości powietrza. Gwałtowna industrializacja doprowadziła do wysokiego poziomu zanieczyszczeń, co wywołało społeczne niezadowolenie, zwłaszcza przed Igrzyskami Olimpijskimi w Pekinie w 2008 roku. W odpowiedzi władze zaczęły instalować filtry w elektrowniach węglowych i zaostrzyły normy emisji spalin. Efekt? Emisje siarczanów spadły o 75%.
Choć zanieczyszczenia powietrza szkodzą zdrowiu, miały one jedną niezamierzoną korzyść – ochładzały klimat. Aerozole siarczanowe odbijają promieniowanie słoneczne z powrotem w kosmos i sprzyjają tworzeniu się jasnych, długo utrzymujących się chmur, które również odbijają światło słoneczne. Kiedy aerozole znikają, znika też ten efekt ochronny.
Według badań opublikowanych przez „New Scientist”, dodatkowe ocieplenie spowodowane usunięciem aerozoli z atmosfery odpowiada za około 5% wzrostu temperatury na świecie od 1850 roku. Do 2010 roku średnie tempo wzrostu temperatury wynosiło około 0,18°C na dekadę. Od tego czasu przyspieszyło do około 0,24°C – po wyeliminowaniu wpływu naturalnych wahań klimatycznych.
To zjawisko stawia decydentów przed trudnym wyborem: jak równoważyć walkę o czyste powietrze z konsekwencjami klimatycznymi? Usuwanie aerozoli poprawia zdrowie ludzi i jakość życia, ale jednocześnie przyspiesza ocieplanie się planety. To przypomnienie, że działania środowiskowe – nawet te pozytywne – mają często nieoczywiste skutki uboczne.
