Kolejne ogłaszane programy gospodarcze przewidują przeniesienie rolników do ZUS-u. Z punktu widzenia przedsiębiorcy uważam, że to zły pomysł, choć niewątpliwie przyniósłby on dodatkowe środki do systemu ubezpieczeń społecznych. Polski system ubezpieczeń społecznych zawiera różne komponenty np. przykład ubezpieczenie zdrowotne.
W tym tekście zajmę się wyłącznie ubezpieczeniami emerytalnymi dla przedsiębiorców. Inne składniki ubezpieczeń społecznych wymagają odrębnego omówienia.
Polskim przedsiębiorcom ( również przedsiębiorcom rolnym, rolnikom indywidualnym) potrzebny jest oddzielny system emerytalny, uwzględniający specyfikę ich aktywności zawodowej. Przedsiębiorcy prywatni – w przeciwieństwie do pracowników najemnych – lokują nadwyżki finansowe w swoich firmach, gospodarstwach rolnych. System ubezpieczeń powinien tę specyfikę uwzględnić. Postuluję przekształcenie KRUS w ubezpieczalnię dla wszystkich przedsiębiorców. Płaciliby oni niższe niż w ZUS-ie składki, ale w chwili przejścia na emeryturę musieliby uaktywnić aktywa swoich firm w celu osiągnięcia stabilnego dochodu pasywnego. Można tego dokonać drogą sukcesji zarządzania w firmie bądź sprzedaży aktywów w swoich podmiotach gospodarczych. Uzyskane ze sprzedaży środki przekazywane byłyby na ich indywidualne konto emerytalne, zwiększając istotnie poziom wypłacanych emerytur.
Ubezpieczenia mogłyby uruchomić platformę ułatwiającą kupno sprzedaż aktywów a także służyć doradztwem finansowym, ułatwiającym zorganizowanie środków finansowych dla kupujących. System powinien tak być skonstruowany, by można było sobie wyliczyć w prosty sposób swoją emeryturę minimum, znając wysokość swojego wkładu na koncie emerytalnym.
Pytanie: czy obecna struktura KRUSU byłaby przygotowana na taką zmianę profilu działalności? System racjonalizowalby gospodarkę rolną, jak również przyczyniał się do wzmocnienia małych, średnich firm przejmowanych przez młode pokolenie przedsiębiorców i rolników. Podobne rozwiązania istnieją na przykład w systemie holenderskim. Ubezpieczalnie obsługujące przedsiębiorców często mają wyspecjalizowane działy pomagające w wycenie i sprzedaży takich mikro i małych firm. System przyczyniłby sie do zredukowania dopłat z budżetu. Państwo powinno dawać ubezpieczonym przedsiębiorcom wybór ubezpieczalni. 8 Przed zapaścią systemu emerytalnego uchronić nas może jednak tylko odpowiednia polityka rodzinna i odważne działania stymulujące długookresowy wzrost gospodarczy…
Mariusz Patey
Autor jest ekspertem Instytutu im. Romana Rybarskiego i jego Dyrektorem Honorowym
