Po blisko dw\u00f3ch latach wojny poziom poparcia dla dzia\u0142a\u0144 wojsk rosyjskich w Ukrainie wci\u0105\u017c utrzymuje si\u0119 w\u015br\u00f3d Rosjan na wysokim poziomie i wynosi 74 proc. Podobny odsetek uwa\u017ca, \u017ce sprawy w kraju id\u0105 we w\u0142a\u015bciwym kierunku, a dzia\u0142ania W\u0142adimira Putina popiera 85 proc. Rosjan \u2013 wynika z ostatnich sonda\u017cy Centrum Lewady. Analitycy podkre\u015blaj\u0105 jednak, \u017ce do wynik\u00f3w rosyjskich bada\u0144 trzeba <\/strong>si\u0119 <\/strong>odnosi\u0107 z du\u017c\u0105 ostro\u017cno\u015bci\u0105, poniewa\u017c \u2013 z powodu cenzury, rozbudowanej machiny propagandowej i wzrostu represji wobec spo\u0142ecze\u0144stwa \u2013 ich wyniki wcale nie musz\u0105 odzwierciedla\u0107 rzeczywistych pogl\u0105d\u00f3w obywateli. W zbli\u017caj\u0105cych si\u0119 wyborach szans\u0105 na wyra\u017cenie antywojennych postaw b\u0119dzie oddanie g\u0142osu na Borysa Nadie\u017cdina, otwarcie krytykuj\u0105cego \u201especjaln\u0105 operacj\u0119 wojskow\u0105\u201d, o ile Kreml pozwoli mu wystartowa\u0107 w wyborach.<\/strong><\/p>\n\n\n\n \u2013 Rosja przygotowuje si\u0119 do wybor\u00f3w, kt\u00f3re maj\u0105 si\u0119 <\/em>odby\u0107 <\/em>w marcu, i te przygotowania s\u0105 raczej obok polityki, poniewa\u017c W\u0142adimir Putin nie prowadzi tradycyjnej kampanii wyborczej. Zosta\u0142 ju\u017c zarejestrowany przez Centraln\u0105 Komisj\u0119 Wyborcz\u0105, a pozostali kandydaci, kt\u00f3rzy te\u017c przechodz\u0105 selekcj\u0119 i liczenie g\u0142os\u00f3w, raczej nie s\u0105 w stanie mu zagrozi\u0107. Jedna osoba w\u0105tpliwa, czyli taka, kt\u00f3ra wprowadza polityk\u0119 do Rosji w ramach tej kampanii wyborczej, to jest Borys Nadie\u017cdin, kt\u00f3ry jest kandydatem antywojennym, cho\u0107 nie wiadomo, czy rosyjska w\u0142adza pozwoli mu dalej t\u0119 kampani\u0119 prowadzi\u0107, czy g\u0142osy Rosjan pod jego rejestracj\u0105 zostan\u0105 uwzgl\u0119dnione<\/em> \u2013 m\u00f3wi agencji Newseria Biznes prof. Agnieszka Legucka, analityczka Polskiego Instytutu Spraw Mi\u0119dzynarodowych.<\/p>\n\n\n\n Wybory prezydenckie w Rosji odb\u0119d\u0105 si\u0119 17 marca 2024 roku, w najbardziej wra\u017cliwym momencie dla systemu politycznego Rosji od lat. Ich wynik wci\u0105\u017c jest jednak \u0142atwy do przewidzenia, poniewa\u017c niesystemowa, polityczna opozycja dzi\u015b praktycznie nie istnieje \u2013 ze wzgl\u0119du na represyjn\u0105 polityk\u0119 rosyjskich w\u0142adz wi\u0119kszo\u015b\u0107 jej lider\u00f3w znalaz\u0142a si\u0119 za granic\u0105 albo odsiaduje wysokie wyroki w wi\u0119zieniach.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Takie osoby s\u0105 zatrzymywane, oskar\u017cane o dziwne rzeczy i skazywane na wiele lat, jak chocia\u017cby Aleksiej Nawalny czy W\u0142adimir Kara-Murza, kt\u00f3ry dosta\u0142 25 lat wi\u0119zienia tak naprawd\u0119 za dzia\u0142alno\u015b\u0107 antyputinowsk\u0105. Wi\u0119kszo\u015b\u0107 opozycji wyjecha\u0142a, jest na emigracji, na dodatek s\u0105 bardzo sk\u0142\u00f3ceni i podzieleni mi\u0119dzy sob\u0105. Natomiast teraz pewn\u0105 nowo\u015bci\u0105 jest fakt, \u017ce zasadniczo wi\u0119kszo\u015b\u0107 z nich popar\u0142a w\u0142a\u015bnie Borysa Nadie\u017cdina. Czy on ma szans\u0119 w rosyjskich wyborach ? Nie bardzo, dlatego \u017ce wybory w Rosji to w praktyce nie s\u0105 wybory, tylko plebiscyt i \u2013 jak to m\u00f3wi\u0105 Rosjanie \u2013 w\u0142adze mog\u0105 sobie narysowa\u0107 wynik, jaki b\u0119dzie dla nich po\u017c\u0105dany. Borys Nadie\u017cdin ma natomiast pewien element nowo\u015bci w tym sensie, \u017ce Rosjanie rzeczywi\u015bcie ustawiaj\u0105 si\u0119 w kolejkach, \u017ceby odda\u0107 na niego podpis. I pytanie, czy rosyjskie w\u0142adze pozwol\u0105 mu wystartowa\u0107 \u2013<\/em> zastanawia si\u0119 prof. Agnieszka Legucka.<\/p>\n\n\n\n Z analizy opublikowanej przez PISM wynika, \u017ce zarejestrowanych rosyjskich wyborc\u00f3w jest ok. 109 mln, z czego 2 mln znajduj\u0105 si\u0119 poza granicami tego kraju. Szacuje si\u0119, \u017ce emigracyjna opozycja, kt\u00f3ra utrzymuje z rodakami wirtualne kontakty m.in. za po\u015brednictwem Telegramu i YouTube’a, dociera ze swoim przekazem do ok. 15\u201330 mln Rosjan. Brakuje jednak wiarygodnych danych na temat skali jej poparcia, a perspektywa zbli\u017caj\u0105cych si\u0119 wybor\u00f3w prezydenckich uwypukli\u0142a wewn\u0119trzne podzia\u0142y i trudno\u015bci we wsp\u00f3\u0142pracy mi\u0119dzy poszczeg\u00f3lnymi grupami rosyjskiej opozycji emigracyjnej. Jej jedynym wyra\u017anym, wsp\u00f3lnym mianownikiem jest sprzeciw wobec Putina oraz wojny przeciwko Ukrainie.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Sankcje zdecydowanie podwy\u017cszy\u0142y koszty prowadzenia tej wojny, co wida\u0107 w bud\u017cecie federalnym Rosji. Natomiast Rosjanie borykaj\u0105 si\u0119 te\u017c z codziennymi, \u017cyciowymi problemami, kt\u00f3re tylko po\u015brednio s\u0105 z wojn\u0105 zwi\u0105zane, jak wzrost cen czy infrastruktura krytyczna, energetyczna i wodoci\u0105gowa. Teraz, w trakcie zimy, Rosjanie bardzo cierpi\u0105 na tym, \u017ce rosyjska w\u0142adza zamiast skupia\u0107 si\u0119 na rozwi\u0105zaniu tych problem\u00f3w, koncentruje si\u0119 tylko na wojnie. Jednak nastroje w Rosji s\u0105 tak naprawd\u0119 trudne do weryfikacji i mam wra\u017cenie, \u017ce to w\u0142a\u015bnie dopuszczenie Borysa Nadie\u017cdina do startu w wyborach ma pokaza\u0107 rzeczywist\u0105 skal\u0119 poparcia dla hase\u0142 antywojennych, bo w Rosji nie ma wiarygodnych bada\u0144 opinii publicznej. Rosjanie rzadko kiedy m\u00f3wi\u0105 prawd\u0119, je\u017celi s\u0105 weryfikowani przez ankieter\u00f3w<\/em> \u2013 zwraca uwag\u0119 analityczka PISM.<\/p>\n\n\n\n Dotychczasowe sonda\u017ce opinii publicznej pokazuj\u0105, \u017ce w Rosji poparcie spo\u0142eczne dla dzia\u0142a\u0144 W\u0142adimira Putina znacz\u0105co wzros\u0142o po inwazji na Ukrain\u0119. Wed\u0142ug badania Centrum Lewady przeprowadzonego pod koniec marca 2022 roku przekroczy\u0142o ono w\u00f3wczas 80 proc., podczas gdy w styczniu, czyli jeszcze przed inwazj\u0105, wynosi\u0142o 69 proc. Z kolei sonda\u017c Centrum Lewady przeprowadzony pod koniec listopada 2023 roku, czyli po ponad 20 miesi\u0105cach trwania wojny, pokaza\u0142, \u017ce poziom poparcia dla dzia\u0142a\u0144 wojsk rosyjskich w Ukrainie wci\u0105\u017c utrzymuje si\u0119 na wysokim poziomie i wynosi 74 proc. 18 proc. ankietowanych ma przeciwne zdanie w tej kwestii. Rosyjska \u201especjalna operacja wojskowa\u201d najwi\u0119kszym poparciem cieszy si\u0119 w\u015br\u00f3d os\u00f3b starszych (89 proc. w\u015br\u00f3d respondent\u00f3w 65+), deklaruj\u0105cych zaufanie do rz\u0105dowej telewizji, i zwolennik\u00f3w W\u0142adimira Putina jako prezydenta (83 proc.). W\u015br\u00f3d m\u0142odszych grup wiekowych poziom poparcia dla dzia\u0142a\u0144 wojsk rosyjskich jest znacz\u0105co ni\u017cszy (24 proc. do 24. roku \u017cycia).<\/p>\n\n\n\n Wi\u0119kszo\u015b\u0107 respondent\u00f3w uwa\u017ca, \u017ce \u200b\u200b\u201especjalna operacja wojskowa\u201d jest prowadzona pomy\u015blnie i ten odsetek stale ro\u015bnie \u2013 z 55 proc. w czerwcu ubieg\u0142ego roku do 66 proc. w listopadzie. Z sonda\u017cu Centrum Lewady wynika jednak, \u017ce jednocze\u015bnie stopniowo ro\u015bnie te\u017c odsetek Rosjan opowiadaj\u0105cych si\u0119 za rozmowami pokojowymi (57 proc.). Tak\u0105 opini\u0119 cz\u0119\u015bciej prezentuj\u0105 kobiety, mieszka\u0144cy wsi i osoby m\u0142ode. Za kontynuowaniem dzia\u0142a\u0144 wojennych opowiada si\u0119 36 proc. respondent\u00f3w, przy czym 21 proc. zdecydowanie. Co ciekawe, z bada\u0144 wynika, \u017ce Moskwa wyr\u00f3\u017cnia si\u0119 pod tym wzgl\u0119dem na tle innych miejscowo\u015bci. Jej mieszka\u0144cy s\u0105 mniej sk\u0142onni do przyst\u0119powania do pokojowych negocjacji \u2013 tylko w 43 proc., podczas gdy w innych miejscowo\u015bciach oko\u0142o po\u0142owy ankietowanych uzna\u0142o za konieczne rozpocz\u0119cie negocjacji pokojowych.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Rosjanie widz\u0105 w\u00a0Putinie osob\u0119, kt\u00f3ra jest w\u00a0stanie ich wybawi\u0107 z\u00a0problem\u00f3w lokalnych i\u00a0regionalnych. Ca\u0142y czas pokutuje troch\u0119 przekonanie z\u00a0wcze\u015bniejszych okres\u00f3w, \u017ce car jest dobry, a bojarzy s\u0105 \u017ali. Dlatego Rosjanie swoje najwi\u0119ksze frustracje wyrzucaj\u0105 wzgl\u0119dem swoich lokalnych, regionalnych przyw\u00f3dc\u00f3w i\u00a0staraj\u0105 si\u0119 prosi\u0107 o\u00a0pomoc ze strony W\u0142adimira Putina, \u017ceby zrobi\u0142 porz\u0105dek\u00a0<\/em>\u2013\u00a0m\u00f3wi prof. Agnieszka Legucka. \u2013\u00a0Oczywi\u015bcie to, \u017ce W\u0142adimir Putin prowadzi pe\u0142noskalow\u0105 wojn\u0119 wobec Ukrainy, wp\u0142ywa te\u017c na jego pozycj\u0119 wewn\u0119trzn\u0105, pozycj\u0119 w\u00a0ramach elity. Je\u015bli wygra, jest du\u017ce prawdopodobie\u0144stwo, \u017ce og\u0142osi mobilizacj\u0119, czyli po raz kolejny Rosjanie b\u0119d\u0105 \u0142apani i\u00a0wysy\u0142ani na front. A ze wzgl\u0119du na to, \u017ce poprzednio ta mobilizacja wywo\u0142a\u0142a bardzo du\u017cy szok spo\u0142eczny, rosyjska w\u0142adza nie\u00a0chce na razie wi\u0105za\u0107 tego z\u00a0W\u0142adimirem Putinem. Oczywi\u015bcie jakie\u015b zwyci\u0119stwo na froncie ukrai\u0144skim mog\u0142oby mu teraz pom\u00f3c, ale ju\u017c samo utrzymywanie takiej pozycji, \u017ce Rosja ma swoje terytoria okupowane i\u00a0nadal nie\u00a0odst\u0105pi\u0142a tych terytori\u00f3w Ukrainie, wzmacnia pozycj\u0119 W\u0142adimira Putina.<\/em><\/p>\n\n\n\n