Jak wynika z najnowszego raportu, w relacji rocznej nieznacznie wzr\u00f3s\u0142 odsetek Polak\u00f3w, kt\u00f3rzy w ci\u0105gu ostatnich 6 miesi\u0119cy do\u015bwiadczyli znamion mobbingu. Ju\u017c rok wcze\u015bniej by\u0142 on na wysokim, 40-proc. poziomie. Ostatnio nieodpowiednie zachowania ze strony prze\u0142o\u017conych, koleg\u00f3w z pracy lub podw\u0142adnych dotyka\u0142y g\u0142\u00f3wnie najm\u0142odszych pracownik\u00f3w. Uczestnicy najnowszego badania najcz\u0119\u015bciej skar\u017cyli si\u0119 na przydzielanie im bezsensownych zada\u0144, obmawianie i rozsiewanie plotek, wydawanie sprzecznych polece\u0144, tworzenie komentarzy \u015bwiadcz\u0105cych o zazdro\u015bci lub zawi\u015bci i u\u017cywanie krzyku, przekle\u0144stw oraz wyzwisk. I w tej ostatniej kwestii nast\u0105pi\u0142 wyra\u017any spadek w por\u00f3wnaniu z pierwsz\u0105 edycj\u0105 badania.<\/strong><\/p>\n\n\n\n Wed\u0142ug raportu pt. \u201eMobbing w polskich firmach. Druga edycja \u2013 2023 vs. 2022\u201d, autorstwa UCE RESEARCH i platformy ePsycholodzy.pl, w ci\u0105gu ostatnich 6 miesi\u0119cy znaczna cz\u0119\u015b\u0107 Polak\u00f3w do\u015bwiadczy\u0142a znamion mobbingu. Tak wykaza\u0142 sonda\u017c przeprowadzony w\u015br\u00f3d ponad tysi\u0105ca pracownik\u00f3w. Najnowsze wyniki por\u00f3wnano z danymi zebranymi rok wcze\u015bniej, w ramach pierwszej edycji badania. I okaza\u0142o si\u0119, \u017ce z 40% do 41,4% wzr\u00f3s\u0142 odsetek rodak\u00f3w, kt\u00f3rych dotkn\u0105\u0142 ww. problem.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Wzrost rdr. jest niewielki. To dowodzi, \u017ce zjawisko nieetycznych praktyk w polskich organizacjach jest utrwalone. By\u015bmy w niedalekiej przysz\u0142o\u015bci mogli zobaczy\u0107 popraw\u0119, potrzebne s\u0105 zmiany w kilku obszarach. W\u015br\u00f3d nich nale\u017cy wymieni\u0107 wprowadzanie instytucjonalnych mechanizm\u00f3w wspieraj\u0105cych etyczne miejsce pracy, edukacj\u0119 w zakresie etyki w biznesie i akcje u\u015bwiadamiaj\u0105ce oraz publiczn\u0105 dyskusj\u0119 na temat mobbingu \u2013 m\u00f3wi Alicja Kot\u0142owska, wyk\u0142adowczyni Wydzia\u0142u Nauk Spo\u0142ecznych Uniwersytetu SWPS, badaczka rynku pracy.<\/p>\n\n\n\n Z kolei Agnieszka Czarnecka z firmy Hays uwa\u017ca, \u017ce w Polsce wci\u0105\u017c jeste\u015bmy w procesie uczenia si\u0119 i wychodzenia z charakterystycznego dla minionej epoki twardego czy autorytarnego stylu zarz\u0105dzania. Z obserwacji ekspertki wynika, \u017ce wiele os\u00f3b pe\u0142ni\u0105cych funkcje kierownicze musi nadal pracowa\u0107 nad umiej\u0119tno\u015bciami zarz\u0105dzania oraz dopasowywania stylu mened\u017cerskiego do potrzeb r\u00f3\u017cnych cz\u0142onk\u00f3w zespo\u0142u.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Cz\u0119sto spotykam si\u0119 ze stwierdzeniem, \u017ce w Polsce etyka i biznes to dwa osobne \u015bwiaty, a jedynym celem biznesu jest zysk. Warto jednak zauwa\u017cy\u0107, \u017ce przedsi\u0119biorstwa to nie tylko maszynki do robienia pieni\u0119dzy, ale tak\u017ce spo\u0142eczne struktury, kt\u00f3re s\u0105 platform\u0105 do relacji mi\u0119dzyludzkich. W pracy sp\u0119dzamy wi\u0119kszo\u015b\u0107 dnia, a w sumie 1\/3 naszego \u017cycia, zatem wa\u017cne jest, aby zadba\u0107 o etyczne miejsce pracy. Od tych relacji i od wzajemnego szacunku zale\u017cy atmosfera, kt\u00f3ra odbija si\u0119 nie tylko na dobrostanie pracownik\u00f3w, ale tak\u017ce, ostatecznie, na wynikach i reputacji firmy \u2013 zaznacza Kot\u0142owska.<\/p>\n\n\n\n Ekspertka z firmy Hays podkre\u015bla, \u017ce dzisiaj od firm oraz prze\u0142o\u017conych oczekujemy wi\u0119cej ni\u017c kiedy\u015b. Stres i konflikty oczywi\u015bcie mog\u0105 zdarzy\u0107 si\u0119 ka\u017cdemu, ale nie powinny by\u0107 sta\u0142ym elementem pracy. W szczeg\u00f3lno\u015bci \u017ar\u00f3d\u0142em takich problem\u00f3w nie powinien by\u0107 bezpo\u015bredni prze\u0142o\u017cony. Pracownicy maj\u0105 tego \u015bwiadomo\u015b\u0107, wi\u0119c ro\u015bnie w nich niezgoda na takie dzia\u0142ania. Obecnie bardziej ni\u017c kiedykolwiek wcze\u015bniej s\u0105 uwa\u017cni i wra\u017cliwi na wszelkie przejawy niesprawiedliwo\u015bci, nier\u00f3wno\u015bci czy braku kultury pracy. Ten trend jest wa\u017cny i potrzebny dla budowania \u015bwiata biznesu opartego na szacunku i wsp\u00f3\u0142pracy. Z kolei wyk\u0142adowczyni Wydzia\u0142u Nauk Spo\u0142ecznych Uniwersytetu SWPS dodaje, \u017ce w dzisiejszych czasach dla m\u0142odych ludzi informacje o atmosferze w firmie s\u0105 jednym z wyznacznik\u00f3w tego, czy chc\u0105 ubiega\u0107 si\u0119 o stanowisko u danego pracodawcy.<\/p>\n\n\n\n \u2013 W Polsce w\u015br\u00f3d pracownik\u00f3w oraz ich mened\u017cer\u00f3w wci\u0105\u017c ro\u015bnie \u015bwiadomo\u015b\u0107 kwestii zwi\u0105zanych z kultur\u0105 pracy oraz ze zdrowiem psychicznym, a tak\u017ce czynnik\u00f3w motywuj\u0105cych do pracy lub j\u0105 zak\u0142\u00f3caj\u0105cych. Tym samym coraz surowiej oceniaj\u0105 oni swoich prze\u0142o\u017conych, dostrzegaj\u0105c po ich stronie zachowania, kt\u00f3re s\u0105 krzywdz\u0105ce lub zwyczajnie demotywuj\u0105ce. To mo\u017ce powodowa\u0107, \u017ce delikatnie, ale jednak ro\u015bnie odsetek os\u00f3b deklaruj\u0105cych do\u015bwiadczanie znamion mobbingu w pracy \u2013 stwierdza Agnieszka Czarnecka.<\/p>\n\n\n\n Z badania r\u00f3wnie\u017c wynika, \u017ce wzr\u00f3s\u0142 odsetek m\u0119\u017cczyzn, kt\u00f3rzy w ci\u0105gu ostatnich 6 miesi\u0119cy do\u015bwiadczyli znamion mobbingu. Pod koniec 2022 roku by\u0142o 43,5% takich ankietowanych, a ju\u017c rok p\u00f3\u017aniej \u2013 46,2%. Za to liczba kobiet, kt\u00f3re mia\u0142y ww. problem, pozosta\u0142a bez zmian \u2013 36%. Micha\u0142 Murgrabia z platformy ePsycholodzy.pl wi\u0105\u017ce to z tradycyjnymi normami spo\u0142ecznymi, kt\u00f3re dotycz\u0105 m\u0119\u017cczyzn.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Kulturowe oczekiwania dotycz\u0105ce si\u0142y lub niezale\u017cno\u015bci mog\u0105 sprawi\u0107, \u017ce m\u0119\u017cczy\u017ani s\u0105 bardziej sk\u0142onni ukrywa\u0107 do\u015bwiadczenia mobbingu. W dodatku na przyk\u0142ad wzmo\u017cona konkurencja w miejscu pracy czy wzrastaj\u0105ce oczekiwania du\u017cej wydajno\u015bci mog\u0105 prowadzi\u0107 do zwi\u0119kszenia ryzyka mobbingu w\u015br\u00f3d m\u0119\u017cczyzn. Kobiety mog\u0105 by\u0107 bardziej sk\u0142onne do dzielenia si\u0119 swoimi do\u015bwiadczeniami i szukania wsparcia spo\u0142ecznego \u2013 uwa\u017ca Murgrabia.<\/p>\n\n\n\n Zebrane dane pokazuj\u0105 tak\u017ce, \u017ce z mobbingiem najcz\u0119\u015bciej maj\u0105 do czynienia m\u0142odzi ludzie. W 2023 roku 53,6% os\u00f3b w wieku 18-24 wskaza\u0142o, \u017ce do\u015bwiadczy\u0142o jakiej\u015b jego formy. Micha\u0142 Murgrabia \u0142\u0105czy to z faktem, \u017ce m\u0142ode osoby cz\u0119sto znajduj\u0105 si\u0119 w pocz\u0105tkowych etapach kariery zawodowej. Konkurencja, zmiany w strukturze organizacji oraz presja zwi\u0105zana z budowaniem kariery mog\u0105 zwi\u0119ksza\u0107 ryzyko do\u015bwiadczania mobbingu.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Brak do\u015bwiadczenia zawodowego i bardziej hierarchiczna struktura relacji w pracy mog\u0105 sprawi\u0107, \u017ce m\u0142odzi pracownicy s\u0105 bardziej podatni na negatywne zachowania ze strony wsp\u00f3\u0142pracownik\u00f3w lub prze\u0142o\u017conych. Z badania wynika r\u00f3wnie\u017c, \u017ce mobbingu najcz\u0119\u015bciej do\u015bwiadczaj\u0105 osoby zarabiaj\u0105ce co miesi\u0105c na r\u0119k\u0119 w przedziale 5000-8999 z\u0142 \u2013 ok. 50% wskaza\u0144. Najmniejszy odsetek pojawia si\u0119 w\u015br\u00f3d ankietowanych z zarobkami \u2013 2999 z\u0142 \u2013 24,4%, a tak\u017ce powy\u017cej 9000 z\u0142 \u2013 36% \u2013 relacjonuje ekspert z platformy ePsycholodzy.pl.<\/p>\n\n\n\n W 2023 roku w TOP5 najcz\u0119stszych problem\u00f3w w relacjach zawodowych ankietowani wskazali otrzymywanie bezsensownych zada\u0144 \u2013 10,3%, bycie obiektem obmawiania i plotek \u2013 9,8%, dostawanie sprzecznych polece\u0144 \u2013 9,6%, padanie ofiar\u0105 komentarzy \u015bwiadcz\u0105cych o zazdro\u015bci lub zawi\u015bci \u2013 9%, do\u015bwiadczanie krzyku, przekle\u0144stw i wyzwisk \u2013 8,4%. W 2022 roku w firmach, w kt\u00f3rych panowa\u0142 mobbing, dominowa\u0142a natomiast ta ostatnia forma przemocy \u2013 13%. Dalej w zestawieniu by\u0142o wida\u0107 przydzielanie bezsensownych zada\u0144 \u2013 12,1%, obmawianie i rozsiewanie plotek \u2013 12%, wydawanie sprzecznych polece\u0144 \u2013 9,3%, a tak\u017ce tworzenie komentarzy \u015bwiadcz\u0105cych o zazdro\u015bci lub zawi\u015bci \u2013 8,5%.<\/p>\n\n\n\n \u2013 U\u017cywanie krzyku, przekle\u0144stw i wyzwisk wydaje si\u0119 najmniej wyrafinowanym zachowaniem mobbingowym. Wiele szkole\u0144 i wytycznych dotyczy ograniczenia w\u0142a\u015bnie tego typu dzia\u0142a\u0144 mened\u017cer\u00f3w wobec pracownik\u00f3w. Stosunkowo \u0142atwo jest te\u017c rejestrowa\u0107 takie zdarzenia. Obecnie ka\u017cdy ma w r\u0119ce dyktafon, w postaci cho\u0107by telefonu \u2013 twierdzi Micha\u0142 Pajdak z platformy ePsycholodzy.pl.<\/p>\n\n\n\n Do tego ekspert dodaje, \u017ce z innych bada\u0144 wiadomo tak\u017ce, i\u017c ta forma perswazji nie jest efektywna w stosunku do pracownik\u00f3w. \u015awiadome swoich kompetencji osoby mog\u0105 rezygnowa\u0107 z pracy, w kt\u00f3rej \u017ale si\u0119 czuj\u0105. Organizacje s\u0105 wtedy nara\u017cone na koszty poszukiwania nowych os\u00f3b do pracy. Dlatego firmie nie op\u0142aca si\u0119, \u017ceby wyst\u0119powa\u0142y w jej strukturach takie zjawiska.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Przydzielanie bezsensownych zada\u0144 i wydawanie sprzecznych polece\u0144 wi\u0105\u017ce si\u0119 cz\u0119sto z brakiem kompetencji mened\u017cerskich. Pseudopraca i brak efektywno\u015bci organizacji pracy jest niestety du\u017cym wyzwaniem dla polskich firm. W tym zakresie wa\u017cne s\u0105 szkolenia podnosz\u0105ce kompetencje os\u00f3b zarz\u0105dzaj\u0105cych. Je\u015bli chodzi o inne kategorie, np. krzyczenie i obmawianie, s\u0105 to praktyki zwi\u0105zane z normami spo\u0142ecznymi i kultur\u0105 osobist\u0105. W tym zakresie samo szkolenie nie wystarczy. Potrzebne s\u0105 dzia\u0142ania przyw\u00f3dcze, p\u0142yn\u0105ce z samej g\u00f3ry, z zarz\u0105du, aby promowa\u0107 etyczn\u0105 kultur\u0119 organizacyjn\u0105 \u2013podsumowuje Alicja Kot\u0142owska z Uniwersytetu SWPS.<\/p>\n\n\n\n