Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-config.php:1) in /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-config.php:1) in /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-config.php:1) in /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-config.php:1) in /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-config.php:1) in /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-config.php:1) in /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-config.php:1) in /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893
Warning: Cannot modify header information - headers already sent by (output started at /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-config.php:1) in /home/klient.dhosting.pl/silnapolska/dzienniknarodowy.pl-xu9p/public_html/wp-includes/rest-api/class-wp-rest-server.php on line 1893
{"id":12481,"date":"2024-01-08T10:18:36","date_gmt":"2024-01-08T09:18:36","guid":{"rendered":"https:\/\/dzienniknarodowy.pl\/?p=12481"},"modified":"2024-01-08T10:18:38","modified_gmt":"2024-01-08T09:18:38","slug":"w-polsce-ma-powstac-okolo-setki-malych-modulowych-reaktorow-jadrowych-duzy-potencjal-maja-na-poludniu-kraju","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/dzienniknarodowy.pl\/w-polsce-ma-powstac-okolo-setki-malych-modulowych-reaktorow-jadrowych-duzy-potencjal-maja-na-poludniu-kraju\/","title":{"rendered":"W Polsce ma powsta\u0107 oko\u0142o setki ma\u0142ych, modu\u0142owych reaktor\u00f3w j\u0105drowych. Du\u017cy potencja\u0142 maj\u0105 na po\u0142udniu kraju"},"content":{"rendered":"\n
Modu\u0142owe reaktory\u00a0SMR s\u0105 ju\u017c do\u015b\u0107 powszechnie uwa\u017cane za technologi\u0119, kt\u00f3ra mo\u017ce zast\u0105pi\u0107 konwencjonaln\u0105 energetyk\u0119 j\u0105drow\u0105. Inwestuje w\u00a0ni\u0105 ju\u017c wiele pa\u0144stw \u015bwiata.\u00a0Du\u017ce zainteresowanie wida\u0107 te\u017c w\u00a0Polsce. Jak podaje\u00a0Polski Instytut Ekonomiczny, wed\u0142ug oficjalnych zapowiedzi\u00a0w kraju mo\u017ce powsta\u0107 ok. 100 SMR-\u00f3w.\u00a0Pierwszy z\u00a0nich zacznie dzia\u0142a\u0107 prawdopodobnie na pocz\u0105tku przysz\u0142ej dekady.\u00a0<\/strong><\/p>\n\n\n\n
\u2013 Tam, gdzie du\u017ce elektrownie j\u0105drowe nie\u00a0mog\u0105 by\u0107 lokowane z\u00a0powodu obiektywnych wymog\u00f3w \u015brodowiskowych, SMR-y b\u0119d\u0105 mog\u0142y funkcjonowa\u0107 i\u00a0b\u0119dzie w\u00a0nich produkowana nie\u00a0tylko energia elektryczna, ale i\u00a0ciep\u0142o \u2013<\/em>\u00a0m\u00f3wi Szczepan Ruman, prezes \u015awi\u0119tokrzyskiej Grupy Przemys\u0142owej Industria,\u00a0kt\u00f3ra w\u00a0ubieg\u0142ym roku nawi\u0105za\u0142a wsp\u00f3\u0142prac\u0119\u00a0w tym zakresie z\u00a0Rolls-Royce SMR.<\/p>\n\n\n\n
\u2013 Potrzeby energetyczne b\u0119d\u0105 rosn\u0105\u0107 z dw\u00f3ch przyczyn. Po pierwsze, ok. 70 proc. energii w Polsce wci\u0105\u017c jest produkowane z w\u0119gla i to jest to, co ma by\u0107 zdekarbonizowane. Po drugie, zdekarbonizowany ma by\u0107 r\u00f3wnie\u017c transport i przemys\u0142. W momencie, kiedy b\u0119dziemy mie\u0107 samochody elektryczne lub wodorowe, w przemy\u015ble b\u0119dzie u\u017cywany zielony wod\u00f3r wyprodukowany z energii elektrycznej. To znaczy, \u017ce tej energii elektrycznej potrzeba bardzo du\u017co. W zwi\u0105zku z tym du\u017cy atom b\u0119dzie, w mojej opinii, prze\u017cywa\u0142 sw\u00f3j renesans \u2013 <\/em>m\u00f3wi agencji Newseria Biznes Szczepan Ruman.<\/p>\n\n\n\n
Jak szacuje IEA (\u201eElectricity Market Report 2023\u201d), \u015bwiatowe zapotrzebowanie na energi\u0119 elektryczn\u0105 w latach 2023\u20132025 b\u0119dzie ros\u0142o w znacznie szybszym ni\u017c do tej pory tempie wynosz\u0105cym 3 proc. rocznie. Zdecydowan\u0105 wi\u0119kszo\u015b\u0107, czyli 90 proc. tego dodatkowego zapotrzebowania, maj\u0105 pokry\u0107 odnawialne \u017ar\u00f3d\u0142a energii i w\u0142a\u015bnie energia j\u0105drowa, kt\u00f3rej produkcja b\u0119dzie ros\u0142a o 4 proc. rocznie w kolejnych latach. IEA podaje, \u017ce ma to wynika\u0107 m.in. z oczekiwanego o\u017cywienia produkcji energii j\u0105drowej we Francji w miar\u0119 zako\u0144czenia planowych prac konserwacyjnych oraz z rozpocz\u0119cia dzia\u0142alno\u015bci nowych elektrowni, g\u0142\u00f3wnie w Azji.<\/p>\n\n\n\n
Rosyjska agresja na Ukrain\u0119 i kryzys na rynkach energetycznych sta\u0142y si\u0119 katalizatorem o\u017cywienia w energetyce j\u0105drowej tak\u017ce w Europie. Wiele pa\u0144stw europejskich przyspieszy\u0142o inwestycje w nowe elektrownie. Jest w\u015br\u00f3d nich Polska, kt\u00f3ra zamierza m.in. zrealizowa\u0107 projekt w Lubiatowie-Kopalinie na Pomorzu, realizowany wsp\u00f3lnie z ameryka\u0144skim koncernem Westinghouse.<\/p>\n\n\n\n
\u2013 We Francji, gdzie jest 56 reaktor\u00f3w, one b\u0119d\u0105 do\u017cywa\u0142y swojego \u017cywota i b\u0119d\u0105 zast\u0119powane nowymi, du\u017cymi reaktorami, w zwi\u0105zku z czym du\u017cy atom na pewno b\u0119dzie mia\u0142 si\u0119 dobrze. Polski projekt na wybrze\u017cu te\u017c b\u0119dzie realizowany \u2013<\/em> m\u00f3wi prezes \u015awi\u0119tokrzyskiej Grupy Przemys\u0142owej Industria. \u2013 Historycznie wi\u0119kszo\u015b\u0107 produkcji i zu\u017cycia energii elektrycznej przypada jednak na po\u0142udnie Polski \u2013 tam, gdzie s\u0105 aglomeracje, centra przemys\u0142owe i du\u017ce zapotrzebowanie na energi\u0119 elektryczn\u0105 i ciep\u0142o. Uwa\u017cam, \u017ce to jest potencja\u0142 dla SMR-\u00f3w, kt\u00f3re mog\u0105 by\u0107 lokowane tam, gdzie \u2013 z obiektywnych przyczyn i wymog\u00f3w \u015brodowiskowych \u2013 nie ma miejsca dla du\u017cych elektrowni j\u0105drowych. Natomiast SMR-y b\u0119d\u0105 mog\u0142y tam dzia\u0142a\u0107 i dostarcza\u0107 nie tylko energi\u0119, ale i ciep\u0142o.<\/em><\/p>\n\n\n\n
SMR-y (Small Modular Reactors) s\u0105 ju\u017c do\u015b\u0107 powszechnie uwa\u017cane za technologi\u0119 przysz\u0142o\u015bci, kt\u00f3ra mo\u017ce zast\u0105pi\u0107 konwencjonaln\u0105 energetyk\u0119. W technologi\u0119 t\u0119 inwestuje kilkana\u015bcie pa\u0144stw z ca\u0142ego \u015bwiata \u2013 poza USA i Kanad\u0105 tak\u017ce m.in. Wielka Brytania, Francja, Szwecja, Dania, Czechy, Estonia, Belgia, Litwa, Bu\u0142garia, Rumunia i Rosja. Wed\u0142ug danych, kt\u00f3re podaje Polski Instytut Ekonomiczny, obecnie na \u015bwiecie rozwijanych jest ponad 70 projekt\u00f3w r\u00f3\u017cnych reaktor\u00f3w SMR (wi\u0119kszo\u015b\u0107 z nich jest ci\u0105gle na etapie projektowania \u2013 koncepcyjnego lub zaawansowanego).<\/p>\n\n\n\n
\u2013 Mam wra\u017cenie, \u017ce w ostatnim czasie prawie codziennie w gazetach czytamy o nowym projekcie SMR <\/em>\u2013 m\u00f3wi Szczepan Ruman.<\/p>\n\n\n\n
G\u0142\u00f3wn\u0105 zalet\u0105 ma\u0142ych, modu\u0142owych reaktor\u00f3w (zgodnie z definicj\u0105 \u015awiatowego Stowarzyszenia Energetyki J\u0105drowej \u2013 o mocy elektrycznej 300 MW lub mniejszej, ale ta granica jest p\u0142ynna i si\u0119ga nawet 630 MW) jest to, \u017ce stanowi\u0105 bezpieczne i stabilne \u017ar\u00f3d\u0142o czystej energii, a zar\u00f3wno koszt, jak i czas budowy s\u0105 w ich przypadku znacznie ni\u017csze w por\u00f3wnaniu z tradycyjn\u0105 elektrowni\u0105 j\u0105drow\u0105. Jednocze\u015bnie SMR-y mog\u0105 by\u0107 wybudowane w wi\u0119kszej liczbie potencjalnych lokalizacji ni\u017c wielkoskalowa energetyka j\u0105drowa, a ich elastyczno\u015b\u0107 daje du\u017ce mo\u017cliwo\u015bci dopasowania projektu do potrzeb inwestora.<\/p>\n\n\n\n
\u2013 W polskim systemie energetycznym SMR-y mog\u0105 produkowa\u0107 energi\u0119 w\u0142a\u015bnie na po\u0142udniu kraju, tam gdzie historycznie by\u0142a produkcja energii i ciep\u0142a, tam gdzie by\u0142 przemys\u0142 i gdzie jest du\u017ca g\u0119sto\u015b\u0107 zaludnienia. One b\u0119d\u0105 pracowa\u0142y w tak zwanej podstawie, czyli b\u0119d\u0105 generowa\u0142y energi\u0119 elektryczn\u0105, na kt\u00f3rej mo\u017cna polega\u0107, dost\u0119pnej 365 dni w roku, 24 godziny na dob\u0119. Z drugiej strony mog\u0105 te\u017c zaoferowa\u0107 ciep\u0142o systemowe na potrzeby przemys\u0142u, kt\u00f3ry ma w tym zakresie du\u017ce potrzeby \u2013 <\/em>podkre\u015bla prezes \u015awi\u0119tokrzyskiej Grupy Przemys\u0142owej Industria.<\/p>\n\n\n\n
Z tegorocznego raportu \u201ePerspektywy wykorzystania reaktor\u00f3w SMR w polskiej transformacji energetycznej\u201d Polskiego Instytutu Ekonomicznego wynika, \u017ce te jednostki mog\u0105 by\u0107 wykorzystywane jako elektrownie stabilizuj\u0105ce odnawialne \u017ar\u00f3d\u0142a energii, s\u0142u\u017c\u0105c do produkcji wodoru oraz energii dla przemys\u0142u i ciep\u0142a systemowego. W opinii ekspert\u00f3w ankietowanych przez PIE najwa\u017cniejsz\u0105 rol\u0105 SMR w polskiej transformacji energetycznej mo\u017ce by\u0107 w\u0142a\u015bnie ten ostatni aspekt, czyli wykorzystanie SMR-\u00f3w w produkcji ciep\u0142a systemowego.<\/p>\n\n\n\n
Jak podawa\u0142 w czerwcu PIE, wed\u0142ug oficjalnych zapowiedzi w Polsce ma by\u0107 wybudowanych oko\u0142o 100 SMR-\u00f3w. Projekty w tym zakresie prowadz\u0105 m.in. Orlen (o kt\u00f3rego projektach niedawno by\u0142o g\u0142o\u015bno z powodu negatywnej opinii ABW) i KGHM. Z bada\u0144 przeprowadzonych przez instytut wynika, \u017ce a\u017c 67 proc. ankietowanych ekspert\u00f3w widzi szanse na to, \u017ce SMR b\u0119d\u0105 w przysz\u0142o\u015bci zaspokaja\u0107 przynajmniej 20 proc. zapotrzebowania 10 najwi\u0119kszych polskich aglomeracji na ciep\u0142o systemowe.<\/p>\n\n\n\n
Z drugiej strony wielu ekspert\u00f3w wskazuje, \u017ce budowa reaktor\u00f3w SMR \u2013 cho\u0107 mo\u017ce odegra\u0107 istotn\u0105 rol\u0119 w procesie dekarbonizacji \u2013 nie zast\u0105pi konieczno\u015bci inwestycji w OZE i wielkoskalow\u0105 energetyk\u0119 j\u0105drow\u0105. Ponadto w krajach zachodnich w praktyce nie uruchomiono jeszcze ani jednego takiego reaktora, a technologia SMR jest dopiero we wczesnej fazie rozwoju.<\/p>\n\n\n\n
\u2013 Dlatego my uwa\u017camy, \u017ce warto wybra\u0107 projekt realizowany przez firm\u0119 z zespo\u0142em in\u017cynier\u00f3w, kt\u00f3ry w ostatnich dekadach realnie dostarcza\u0142 dzia\u0142aj\u0105ce reaktory. Dlatego zwi\u0105zali\u015bmy si\u0119 z takim partnerem, jakim jest Rolls-Royce, za kt\u00f3rym stoi te\u017c ca\u0142a renoma tej marki <\/em>\u2013 m\u00f3wi Szczepan Ruman.<\/p>\n\n\n\n
\u015awi\u0119tokrzyska Grupa Przemys\u0142owa Industria (jest cz\u0119\u015bci\u0105 Agencji Rozwoju Przemys\u0142u) w ubieg\u0142ym roku zawar\u0142a z Rolls-Royce SMR memorandum dotycz\u0105ce wsp\u00f3\u0142pracy przy wdra\u017caniu w Polsce ma\u0142ych reaktor\u00f3w modu\u0142owych.<\/p>\n\n\n\n
\u2013 Zacz\u0119li\u015bmy wcze\u015bnie, bo ci, kt\u00f3rzy patrz\u0105 na to realistycznie, wiedz\u0105, \u017ce pierwszy reaktor w Polsce \u2013 du\u017cy czy ma\u0142y \u2013 b\u0119dzie uruchomiony ok. 2033\u20132035 roku, wi\u0119c jest jeszcze du\u017co czasu, w kt\u00f3rym b\u0119d\u0105 trwa\u0142y r\u00f3\u017cne procedury prawne, pozwolenia, analizy i wszystko to, co jest potrzebne do rozpocz\u0119cia budowy. Rozpoczynanie tej wsp\u00f3\u0142pracy teraz ma sens przede wszystkim dlatego, \u017ce mo\u017cna zacz\u0105\u0107 ju\u017c konstruowa\u0107 \u0142a\u0144cuch dostaw. To jest to, co my chcemy robi\u0107 w ramach Grupy Agencji Rozwoju Przemys\u0142u i w ramach podmiot\u00f3w skupionych w naszej Centralnej Dolinie Wodorowej im. Braci \u0141aszczy\u0144skich. Chcemy tworzy\u0107 \u0142a\u0144cuch dostaw dla przysz\u0142ej gospodarki SMR, dla tych projekt\u00f3w, kt\u00f3re realnie b\u0119d\u0105 realizowane za kilka lat \u2013<\/em> zaznacza prezes \u015awi\u0119tokrzyskiej Grupy Przemys\u0142owej Industria.<\/p>\n\n\n\n
Centralna Dolina Wodorowa im. Braci \u0141aszczy\u0144skich \u2013 \u0142\u0105cz\u0105ca regiony \u015bwi\u0119tokrzyski i \u0142\u00f3dzki oraz po\u0142udniowe Mazowsze i p\u00f3\u0142nocne Podkarpacie \u2013 zosta\u0142a powo\u0142ana do \u017cycia w pa\u017adzierniku ub.r., a jednym z jej g\u0142\u00f3wnych cel\u00f3w jest w\u0142a\u015bnie rozw\u00f3j energetyki j\u0105drowej opartej na technologii SMR.<\/p>\n\n\n\n
W\u015br\u00f3d kluczowych graczy rozwijaj\u0105cych projekty SMR jest obecnie m.in. ameryka\u0144ska sp\u00f3\u0142ka NuScale, europejski Nuward (wsp\u00f3lna inicjatywa francuskiego EDF z French Alternative Energies, Atomic Energy Commission (CEA), Naval Grup i TechnicAtome) \u2013 zapowiadany jako pierwszy reaktor zaprojektowany w Unii Europejskiej \u2013 i w\u0142a\u015bnie Rolls-Royce SMR, kt\u00f3ry ju\u017c w 2015 roku zacz\u0105\u0142 prace nad swoim reaktorem UK SMR o mocy 470 MWe. Wed\u0142ug zapowiedzi producenta pierwszy taki reaktor ma zosta\u0107 zbudowany we wczesnych latach 30. Projekt cieszy si\u0119 wysokim wsparciem publicznym rz\u0105du Wielkiej Brytanii \u2013 w 2021 roku przeznaczono na niego 240 mln euro rz\u0105dowych dotacji.<\/p>\n\n\n\n
\u2013 To jest projekt, kt\u00f3ry przechodzi ju\u017c proces certyfikacji u swojego regulatora, a nie jest tylko na papierze. Po\u015br\u00f3d tych wielu r\u00f3\u017cnych projekt\u00f3w SMR-owych jest kilka firm, kt\u00f3re s\u0105 wiarygodne, s\u0105 wiarygodnymi partnerami, i my\u015bl\u0119, \u017ce polski rynek b\u0119dzie dla nich bardzo atrakcyjnym miejscem do pokazania swoich mo\u017cliwo\u015bci. Jako \u015awi\u0119tokrzyska Grupa Przemys\u0142owa Industria b\u0119dziemy d\u0105\u017cy\u0107 do tego, \u017ceby mie\u0107 jedn\u0105 lokalizacj\u0119, w kt\u00f3rej b\u0119d\u0105 dwie\u2013trzy jednostki<\/em> \u2013 m\u00f3wi prezes sp\u00f3\u0142ki. \u2013 Natomiast aktywnie dzia\u0142amy, aby pojawili si\u0119 inni kontrahenci, kt\u00f3rzy r\u00f3wnie\u017c b\u0119d\u0105 zainteresowani t\u0105 technologi\u0105 na polskim rynku, poniewa\u017c w projektach j\u0105drowych jest wielki potencja\u0142 do wsp\u00f3\u0142pracy mi\u0119dzy firmami.<\/em><\/p>\n\n\n\n
Wed\u0142ug danych, kt\u00f3re przytacza w swoim raporcie Polski Instytut Ekonomiczny, warto\u015b\u0107 rynku ma\u0142ych reaktor\u00f3w j\u0105drowych w 2020 roku by\u0142a wyceniana na ok. 3,5 mld dol. Jednak wed\u0142ug prognoz rynku Allied Market Research do 2030 roku ten rynek ma by\u0107 wart ju\u017c blisko 19 mld dol. Wed\u0142ug prognoz OECD i Nuclear Energy Agency \u2013 ich pozytywnego scenariusza \u2013 w 2035 roku projekty SMR przekrocz\u0105 20 GW mocy zainstalowanej, a w scenariuszu szybkiego rozwoju tej technologii do 2050 roku mog\u0142oby ich powsta\u0107 nawet 375 GW.<\/p>\n\n\n\n
\u2013 Najwa\u017cniejsz\u0105 barier\u0105 na ten moment s\u0105 kadry, na drugim miejscu jest przygotowanie przemys\u0142u, certyfikacja, standardy, kt\u00f3re trzeba wdro\u017cy\u0107, a na ostatnim miejscu \u2013 pieni\u0105dze na inwestycje. Dlatego \u017ce je\u017celi b\u0119dzie dobry projekt, od wiarygodnego dostawcy, kt\u00f3ry b\u0119dzie pewny, \u017ce jest zrealizowany, poniewa\u017c ma pozwolenia itd., to b\u0119dzie dobra propozycja biznesowa dla\u00a0inwestor\u00f3w. Tylko \u017ce najpierw musi by\u0107 wykonana ta praca formalnoprawna, budowa kadr i\u00a0budowa \u0142a\u0144cucha dostaw, \u017ceby ten projekt zrealizowa\u0107\u00a0<\/em>\u2013 wyja\u015bnia Szczepan Ruman.<\/p>\n\n\n\n