Wraz ze starzeniem si\u0119 spo\u0142ecze\u0144stwa na polskim rynku pracy przybywa os\u00f3b w wieku 50+ i ten trend b\u0119dzie si\u0119 tylko nasila\u0107. Ich sytuacja jest jednak skomplikowana: z jednej strony pracodawcy doceniaj\u0105 ich sta\u017c, lojalno\u015b\u0107 i do\u015bwiadczenie, z drugiej strony nadal obecne jest zjawisko ageizmu, a wielu pracodawc\u00f3w \u2013 niezale\u017cnie od kompetencji dojrza\u0142ych pracownik\u00f3w \u2013 preferuje zatrudnienie m\u0142odszych os\u00f3b, kt\u00f3re maj\u0105 ni\u017csze oczekiwania p\u0142acowe. Statystyki pokazuj\u0105, \u017ce w tej sytuacji dla wielu starszych pracownik\u00f3w rozwi\u0105zaniem jest w\u0142asny biznes \u2013 wed\u0142ug danych CEIDG w 2022 roku osoby po 50-tce za\u0142o\u017cy\u0142y ponad 35 tys. nowych, jednoosobowych dzia\u0142alno\u015bci gospodarczych, czyli 12 proc. wszystkich zarejestrowanych w tym czasie.<\/strong><\/p>\n\n\n\n Jak pokazuj\u0105 dane GUS, na koniec 2021 roku w Polsce by\u0142o blisko 14,3 mln os\u00f3b powy\u017cej 50. roku \u017cycia, kt\u00f3re stanowi\u0142y prawie 38 proc. populacji. W ci\u0105gu ostatnich dw\u00f3ch dekad od 2001 roku ich udzia\u0142 zwi\u0119kszy\u0142 si\u0119 o 9,2 pkt proc., a prognozy demograficzne zak\u0142adaj\u0105, \u017ce b\u0119dzie dalej r\u00f3s\u0142. Wed\u0142ug Badania Aktywno\u015bci Ekonomicznej Ludno\u015bci (BAEL) w 2021 roku liczba pracuj\u0105cych os\u00f3b w wieku 50+ wynosi\u0142a 4,81 mln, a wsp\u00f3\u0142czynnik aktywno\u015bci zawodowej w tej grupie wyni\u00f3s\u0142 35,6 proc. Zdecydowanie najwy\u017cszy odsetek wyst\u0105pi\u0142 w\u015br\u00f3d os\u00f3b w wieku 50\u201354 lata (83,4 proc.).<\/p>\n\n\n\n \u2013 Osoby 50+ s\u0105 znacz\u0105c\u0105 si\u0142\u0105 dla gospodarki i rynku pracy, a b\u0119d\u0105 jeszcze wi\u0119ksz\u0105 ze wzgl\u0119du na procesy starzenia si\u0119 ludno\u015bci. Ju\u017c nied\u0142ugo osoby 50+ b\u0119d\u0105 stanowi\u0142y ponad po\u0142ow\u0119 si\u0142y roboczej w Polsce, wi\u0119c na pewno jest to grupa, kt\u00f3ra wymaga i dostrze\u017cenia, i docenienia \u2013<\/em> m\u00f3wi agencji Newseria Biznes dr hab. Agnieszka Ch\u0142o\u0144-Domi\u0144czak, prof. SGH, prorektorka ds. nauki i dyrektorka Instytutu Statystyki i Demografii na tej uczelni. \u2013 Z przyczyn demograficznych mamy coraz mniej os\u00f3b m\u0142odych, kt\u00f3re wchodz\u0105 na rynek pracy, wi\u0119c do\u015bwiadczenie i potencja\u0142 os\u00f3b 50+ jest tym bardziej potrzebny. One maj\u0105 do\u015bwiadczenie \u017cyciowe, cz\u0119sto potrafi\u0105 lepiej i szybciej reagowa\u0107 w stresuj\u0105cych sytuacjach, na co te\u017c warto zwr\u00f3ci\u0107 uwag\u0119.<\/em><\/p>\n\n\n\n Ubieg\u0142oroczny raport Koalicji Bezpieczni w Pracy (\u201eBezpiecze\u0144stwo Pracy w Polsce 2022. Osoby 50+ na rynku pracy: mo\u017cliwo\u015bci i ograniczenia\u201d) wskazuje, \u017ce wi\u0119ksza aktywizacja pracownik\u00f3w 50+ mo\u017ce by\u0107 jednym z rozwi\u0105za\u0144 wobec zbli\u017caj\u0105cego si\u0119 kryzysu demograficznego i zwi\u0105zanego z nim problemu niedoboru pracownik\u00f3w. Zw\u0142aszcza \u017ce \u2013 jak pokaza\u0142y wyniki bada\u0144 przeprowadzonych na potrzeby raportu \u2013 pracodawcy ch\u0119tnie zatrudniaj\u0105 osoby 50+ i obecnie wiek nie jest w tym przeszkod\u0105. Wa\u017cniejsze s\u0105 kompetencje, jakie posiada kandydat do pracy, oraz zadania, jakie musi wykonywa\u0107 w ramach obowi\u0105zk\u00f3w. Ponadto pracownicy 50+ w oczach pracodawc\u00f3w s\u0105 postrzegani jako osoby odznaczaj\u0105ce si\u0119 szacunkiem do pracy i miejsca zatrudnienia oraz lojalno\u015bci\u0105 \u2013 wielu z nich od lat pracuje w tym samym miejscu, a a\u017c 67 proc. badanych w wieku 50+ deklaruje, \u017ce chce pozosta\u0107 w tej samej firmie. Coraz wi\u0119cej pracodawc\u00f3w postrzega te\u017c zatrudnianie os\u00f3b z tak d\u0142ugim sta\u017cem wraz z m\u0142odszym pokoleniem jako szans\u0119 na zr\u00f3\u017cnicowanie zespo\u0142u i wzajemn\u0105 wymian\u0119 wiedzy.<\/p>\n\n\n\n Z drugiej strony na polskim rynku pracy nadal obecne jest te\u017c zjawisko ageizmu, czyli dyskryminacji ze wzgl\u0119du na wiek, wynikaj\u0105cej m.in. z utrwalonych stereotyp\u00f3w. Jak pokazuje tegoroczny raport Konfederacji Lewiatan (\u201eWp\u0142yw proces\u00f3w cyfryzacji na osoby w wieku 50+\u201d), sprowadza si\u0119 to do stronniczo\u015bci w rekrutacji i zatrudnianiu, ograniczeniu dost\u0119pu do szkole\u0144 i mo\u017cliwo\u015bci rozwoju oraz niekorzystnym traktowaniu os\u00f3b starszych w zakresie awans\u00f3w i wynagrodze\u0144. Cz\u0119\u015b\u0107 pracodawc\u00f3w \u2013 niezale\u017cnie od kompetencji dojrza\u0142ych pracownik\u00f3w \u2013 wci\u0105\u017c preferuje te\u017c zatrudnienie m\u0142odszych os\u00f3b, kt\u00f3re maj\u0105 zdecydowanie ni\u017csze oczekiwania p\u0142acowe.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Z bada\u0144 wynika, \u017ce w przypadku os\u00f3b 50+ problemy na rynku pracy s\u0105 zwi\u0105zane m.in. z r\u00f3\u017cnego rodzaju stereotypami, \u017ce one nie posiadaj\u0105 kompetencji potrzebnych na dzisiejszym rynku pracy, jak np. obs\u0142uga sprz\u0119tu komputerowego czy umiej\u0119tno\u015bci cyfrowe. Coraz rzadziej jest to jednak prawda \u2013<\/em> m\u00f3wi dr hab. Agnieszka Ch\u0142o\u0144-Domi\u0144czak. <\/p>\n\n\n\n Z raportu Konfederacji Lewiatan wynika, \u017ce korzystanie z internetu w grupie wiekowej 55\u201374 lata deklaruje 63 proc. Polak\u00f3w. To du\u017co, cho\u0107 wci\u0105\u017c znacz\u0105co mniej ni\u017c \u015brednia dla kraj\u00f3w OECD, kt\u00f3ra wynosi 78,3 proc. GUS podaje jednak, \u017ce w nieco m\u0142odszej grupie wiekowej (55\u201364 lata) regularne korzystanie z internetu deklaruje ju\u017c 75,5 proc. Polak\u00f3w (dane za 2022 rok). Eksperci wskazuj\u0105, \u017ce w szybko starzej\u0105cym si\u0119 spo\u0142ecze\u0144stwie b\u0119dzie przybywa\u0107 os\u00f3b z wysokimi umiej\u0119tno\u015bciami cyfrowymi w starszych grupach.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Kolejne stereotypy m\u00f3wi\u0105 np., \u017ce osoby 50+ cz\u0119\u015bciej choruj\u0105 i cz\u0119\u015bciej bior\u0105 zwolnienia \u2013 ale statystyki pokazuj\u0105, \u017ce to te\u017c niekoniecznie jest prawd\u0105 \u2013 albo \u017ce maj\u0105 ni\u017csze wykszta\u0142cenie. Jednak w tej chwili ju\u017c coraz wi\u0119cej os\u00f3b 50+ i wchodz\u0105cych w ten wiek legitymuje si\u0119 wykszta\u0142ceniem wy\u017cszym i ma kompetencje, kt\u00f3re s\u0105 zwi\u0105zane z obecnymi potrzebami rynku pracy. Oczywi\u015bcie one wymagaj\u0105 te\u017c inwestycji w rozw\u00f3j, uczenia si\u0119 przez ca\u0142e \u017cycie, podobnie zreszt\u0105 jak ka\u017cdy z nas, ale z pewno\u015bci\u0105 jest to ta grupa, kt\u00f3ra ma bardzo du\u017cy potencja\u0142 \u2013<\/em> podkre\u015bla dyrektorka Instytutu Statystyki i Demografii SGH.<\/p>\n\n\n\n Jak pokazuje listopadowy raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego (\u201ePrzedsi\u0119biorcy 50+\u201d), osoby z tej grupy wiekowej s\u0105 te\u017c bardzo przedsi\u0119biorcze \u2013 s\u0105 bardziej sk\u0142onne ni\u017c ich r\u00f3wie\u015bnicy z innych kraj\u00f3w Unii Europejskiej do zak\u0142adania w\u0142asnych biznes\u00f3w. Prawie co czwarty (23 proc.) aktywny zawodowo Polak w wieku 50+ prowadzi dzia\u0142alno\u015b\u0107 gospodarcz\u0105, podczas gdy \u015brednia dla kraj\u00f3w UE to 18 proc. 42 proc. firm prowadzonych przez osoby 50+ funkcjonuje na rynku od 10 do 25 lat. Jednak z danych CEIDG wynika, \u017ce w 2022 roku osoby po 50-tce za\u0142o\u017cy\u0142y te\u017c ponad 35 tys. nowych jednoosobowych dzia\u0142alno\u015bci gospodarczych (12 proc. wszystkich JDG za\u0142o\u017conych w tym czasie).<\/p>\n\n\n\n \u2013 Zwykle te firmy, prowadzone przez osoby 50+, s\u0105 dojrza\u0142e, ju\u017c o ustalonej reputacji, stabilne, co te\u017c jest bardzo istotne. Na naszym poziomie rozwoju gospodarczego w\u0142a\u015bnie taka forma, gdzie mamy wi\u0119cej ni\u017c przeci\u0119tnie w Europie os\u00f3b, kt\u00f3re prowadz\u0105 dzia\u0142alno\u015b\u0107 na w\u0142asny rachunek, jest typowa. Polska w og\u00f3le stoi ma\u0142\u0105 i \u015bredni\u0105 przedsi\u0119biorczo\u015bci\u0105, w tym w\u0142a\u015bnie t\u0105 najmniejsz\u0105 mikroprzedsi\u0119biorczo\u015bci\u0105. To pokazuje, \u017ce duch przedsi\u0119biorczo\u015bci w\u015br\u00f3d Polak\u00f3w jest na tyle silny, \u017ce daje to szans\u0119 i mo\u017cliwo\u015bci rozwoju, kt\u00f3re te\u017c warto wykorzystywa\u0107 <\/em>\u2013 ocenia dr hab. Agnieszka Ch\u0142o\u0144-Domi\u0144czak.<\/p>\n\n\n\n W\u015br\u00f3d g\u0142\u00f3wnych motyw\u00f3w prowadzenia przez\u00a0osoby w\u00a0wieku 50+\u00a0w\u0142asnego biznesu wskazuj\u0105 one przede wszystkim potrzeb\u0119 niezale\u017cno\u015bci (71 proc.) oraz\u00a0ch\u0119\u0107 wykorzystania zdobytego do\u015bwiadczenia zawodowego i\u00a0wiedzy (69 proc.). Du\u017ca cz\u0119\u015b\u0107 zacz\u0119\u0142a te\u017c prowadzi\u0107 w\u0142asny biznes dlatego, \u017ce straci\u0142a etat (63 proc.) lub przesz\u0142a na emerytur\u0119. Rozpoczynanie dzia\u0142alno\u015bci gospodarczej przez\u00a0osoby w\u00a0tym wieku cz\u0119sto jest wi\u0119c podyktowane konieczno\u015bci\u0105, a nie\u00a0potrzeb\u0105.\u00a0W\u00a0sumie a\u017c\u00a076 proc. przedsi\u0119biorc\u00f3w 50+ uwa\u017ca, \u017ce praca we w\u0142asnej firmie daje wi\u0119ksz\u0105 satysfakcj\u0119 ni\u017c praca na etacie, a 70 proc. jest finalnie zadowolonych z\u00a0podj\u0119cia decyzji o\u00a0za\u0142o\u017ceniu w\u0142asnego biznesu.\u00a0<\/p>\n\n\n\n