Przede wszystkim musz\u0119 Wam podzi\u0119kowa\u0107 \u017ce\u015bcie mnie wybrali prezesem honorowym Waszego zjazdu. Mi\u0142o mi, \u017ce si\u0119 rozumiemy i \u017ce m\u0142ode pokolenie podejmuje prac\u0119 w kierunku wszechpolskim. R\u00f3wnocze\u015bnie jednak musz\u0119 wam powiedzie\u0107: wystrzegajcie si\u0119 talmudyzmu, trzymania si\u0119 tego, co kiedy\u015b zosta\u0142o napisane. Musimy ci\u0105gle tworzy\u0107, ci\u0105gle i\u015b\u0107 naprz\u00f3d. Wyprzedzeni przez inne narody, musimy szybko odrobi\u0107 braki i dogania\u0107 je cywilizacyjnie.<\/span>

Ja sam odszed\u0142em ju\u017c daleko od wielu spomi\u0119dzy tych rzeczy, kt\u00f3re kiedy\u015b napisa\u0142em. Cech\u0105 naszego obozu jest w og\u00f3le ci\u0105g\u0142e d\u0105\u017cenie naprz\u00f3d. St\u0105d tyle ludzi opu\u015bci\u0142o nasze szeregi, nie mog\u0105c pod\u0105\u017cy\u0107 za nami i zrozumie\u0107, \u017ce nic z tego, co stworzy\u0142 ob\u00f3z – poza oczywi\u015bcie podstawowymi zasadami jego ideologii – nie stanowi martwej formu\u0142ki, kt\u00f3rej by mo\u017cna si\u0119 nauczy\u0107 i nie my\u015ble\u0107 dalej. Nas czeka ci\u0105g\u0142y trud my\u015blenia i od\u015bwie\u017cania tego co\u015bmy powiedzieli, zataczania coraz szerszych kr\u0119g\u00f3w.By naprawd\u0119 zapewni\u0107 narodowi naszemu wielko\u015b\u0107 i pot\u0119g\u0119, musimy interesowa\u0107 si\u0119 wszystkim oraz d\u0105\u017cy\u0107 do jak najwi\u0119kszego rozszerzenia kr\u0119gu naszych wp\u0142yw\u00f3w i interes\u00f3w. Polska nigdy nie osi\u0105gnie stanowiska mocarstwowego, je\u015bli zajmowa\u0107 si\u0119 b\u0119dzie wy\u0142\u0105cznie swoimi sprawami i interesami. Nie b\u0119dzie wielk\u0105, je\u015bli nie b\u0119dzie si\u0119 stara\u0142a wp\u0142ywa\u0107 na regulowanie stosunk\u00f3w innych pa\u0144stw.W czasie konferencji pokojowej podzielono pa\u0144stwa na pa\u0144stwa o interesach o \u201eog\u00f3lnych\u201d i interesach \u201epartykularnych\u201d. Nawet tak wielkie mocarstwo jak Chiny – chocia\u017c jak si\u0119 wyrazi\u0142 delegat Chi\u0144ski wi\u0119cej reprezentowa\u0142o ludno\u015bci, ni\u017c wszystkie inne pa\u0144stwa na konferencji razem wzi\u0119te – z powodu ma\u0142ego interesowania si\u0119 sprawami \u015bwiata by\u0142y zaliczane do pa\u0144stw o interesach \u201epartykularnych\u201d. Najwa\u017cniejsze sprawy decydowa\u0142y si\u0119 bez udzia\u0142u delegata Chin oraz delegat\u00f3w innych pa\u0144stw o interesach \u201epartykularnych\u201d.Polska musi si\u0119 sta\u0107 pa\u0144stwem o interesach \u201eog\u00f3lnych\u201d. Tylko w\u00f3wczas b\u0119dzie pa\u0144stwem pot\u0119\u017cnym, z kt\u00f3rym b\u0119d\u0105 si\u0119 liczy\u0107. Thietmar, historyk niemiecki, powiada o Boles\u0142awie, \u017ce ten na wszystkich dworach niemieckich mia\u0142 szpieg\u00f3w. Stanowi to dow\u00f3d, \u017ce polityka tego w\u0142adcy by\u0142a polityk\u0105 wielkiego pa\u0144stwa, maj\u0105cego wsz\u0119dzie swoje interesy i o wszystkim si\u0119 z ciekawo\u015bci\u0105 informuj\u0105cego. Tote\u017c granice Polski nigdy tak daleko nie si\u0119ga\u0142y jak w\u00f3wczas. Kiedy zabrak\u0142o tej polityki, jedno\u015b\u0107 i pot\u0119ga pa\u0144stwa nie osta\u0142y si\u0119.Odk\u0105d Polska sta\u0142a si\u0119 stanow\u0105 rozstrzyga\u0142a o wszystkim polityka szlachty, kt\u00f3ra nie my\u015bla\u0142a o pa\u0144stwie, lecz wy\u0142\u0105cznie o swoich interesach. Polityka \u00f3wczesnej Polski streszcza si\u0119 w powiedzeniu: \u201egdzie pszenica nie ro\u015bnie, tam i\u015b\u0107 nie warto\u201d. W tych czasach take\u015bmy nisko zeszli w zakresie polityki mi\u0119dzynarodowej, \u017ce nie interweniowali\u015bmy w sprawie najwi\u0119cej nas obchodz\u0105cej, w sprawie Prus Wschodnich.Je\u015bli Polsk\u0119 mog\u0142o co d\u017awign\u0105\u0107 to tylko my\u015bl wielkiego narodu. Aktywi\u015bci w czasie wojny tej w\u0142a\u015bnie my\u015bli nie posiadali. \u0141\u0105czyli przysz\u0142o\u015b\u0107 Polski ze zwyci\u0119stwem Niemiec, od niego je uzale\u017cniali. My\u015bmy zrozumieli, \u017ce trzeba zaj\u0105\u0107 samodzielne stanowisko na terenie spraw europejskich. Przede wszystkim nale\u017cy zniszczy\u0107 Niemcy. Nam chodzi o to, by Niemcy by\u0142y pobite, bo tylko w tym razie mogliby\u015bmy uzyska\u0107 ziemie, kt\u00f3re nam daj\u0105 dost\u0119p do morza. Dalszym celem by\u0142o oderwanie tych ziem od Niemiec. Je\u015bli ta wojna nie da nam niepodleg\u0142o\u015bci – rozumowali\u015bmy – to zjednoczeni zdob\u0119dziemy j\u0105 za kilka lat, czy kilkadziesi\u0105t. Pierwszym wi\u0119c celem by\u0142o powalenie Niemiec, drugim zjednoczenie ziem polskich, a niepodleg\u0142o\u015b\u0107 mia\u0142a by\u0107 ukoronowaniem dzie\u0142a. \u017be\u015bmy w wyniku wojny uzyskali wszystko jednocze\u015bnie – to jest wielkie szcz\u0119\u015bcie, kt\u00f3rego Polacy nawet oceni\u0107 i zrozumie\u0107 nie umiej\u0105.Ludno\u015b\u0107 Polski ma szereg bogactw naturalnych, wi\u0119cej ni\u017c ich maj\u0105 np.: W\u0142ochy, kt\u00f3re nie posiadaj\u0105 \u017celaza, w\u0119gla, nafty. W og\u00f3le naturalnych warunk\u00f3w mamy wi\u0119cej ni\u017c ten kraj. Brak nam tylko w\u0142a\u015bnie jednej rzeczy: my\u015bli wielkiego narodu. \u017byjemy och\u0142apami tego co inne narody tworz\u0105. Nam trzeba wiedzy, samodzielnej produkcji we wszystkich dziedzinach tw\u00f3rczo\u015bci, a nade wszystko my\u015blenia wielkiego narodu.Dla braku tego w\u0142a\u015bnie my\u015blenia wielkiego narodu my, kt\u00f3rzy traktat wersalski mimo przeciwdzia\u0142ania takiego Lloyd George\u2019a da\u0142 jednak tyle, \u017ce zeszli\u015bmy na stanowisko r\u00f3wne Gda\u0144skowi lub Litwie Kowie\u0144skiej. Gdyby\u015bmy mieli samodzieln\u0105 tw\u00f3rczo\u015b\u0107, mieliby\u015bmy inny wp\u0142yw na Europ\u0119 \u015arodkow\u0105 innym by\u0142by nasz stosunek do Czech i Rumuni.Wasze pokolenie czeka olbrzymia praca. My\u015bmy doszli do stworzenia my\u015bli narodowej i czynu politycznego. Do was nale\u017cy dalsze zdobywanie. A mamy dwa zadania chroni\u0107 przed zalewem \u017cydowskim i post\u0119powa\u0107 na zewn\u0105trz. Nas musi zna\u0107 ca\u0142y \u015bwiat. Czyta\u0142em niedawno ksi\u0105\u017ck\u0119 Gardoliniego o faszyzmie. Pisze on o niekt\u00f3rych przyw\u00f3dcach nacjonalist\u00f3w w\u0142oskich, \u017ce poszli za daleko w swym nacjonalizmie, \u017ce zasklepili si\u0119 w wewn\u0119trzny \u017cyciu narodu i przestali si\u0119 interesowa\u0107 tym, co si\u0119 dzieje na zewn\u0105trz. Faszy\u015bci natomiast m\u00f3wi\u0105, \u017ce ich obchodzi ca\u0142y \u015bwiat. I w tym widz\u0119 niezmiernie zdrowy instynkt w\u0142oski.Pami\u0119tajcie wi\u0119c o tym, czego trzeba, aby prowadzi\u0107 mocarstwow\u0105 polityk\u0119. Je\u015bli nie zrobimy wielkiego wysi\u0142ku umys\u0142owego, to pr\u0119dzej czy p\u00f3\u017aniej staniemy si\u0119 \u0142upem Niemiec. Dlatego prosz\u0119 Was nie b\u0105d\u017acie talmudystami.Ci\u0119\u017ck\u0105 prac\u0105 trzeba i\u015b\u0107 naprz\u00f3d, bo wiele mamy do zrobienia.<\/p><\/p>\n\n\n\n

przem\u00f3wienie na zje\u017adzie M\u0142odzie\u017cy Wszechpolskiej 23 kwietnia 1923 r.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Przede wszystkim musz\u0119 Wam podzi\u0119kowa\u0107 \u017ce\u015bcie mnie wybrali prezesem honorowym Waszego zjazdu. Mi\u0142o mi, \u017ce si\u0119 rozumiemy i \u017ce m\u0142ode pokolenie podejmuje prac\u0119 w kierunku wszechpolskim. R\u00f3wnocze\u015bnie jednak musz\u0119 wam powiedzie\u0107: wystrzegajcie si\u0119 talmudyzmu, trzymania si\u0119 tego, co kiedy\u015b zosta\u0142o napisane. Musimy ci\u0105gle tworzy\u0107, ci\u0105gle i\u015b\u0107 naprz\u00f3d. Wyprzedzeni przez inne narody, musimy szybko odrobi\u0107 braki […]<\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":12346,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[41,43],"tags":[],"class_list":["post-12345","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-historia-i-idea","category-okres-miedzywojenny-i-okupacja"],"yoast_head":"\n