W ci\u0105gu najbli\u017cszych 17 lat atom ma odpowiada\u0107 za mniej wi\u0119cej jedn\u0105 czwart\u0105 produkcji energii elektrycznej w\u00a0Polsce. Projekty dotycz\u0105ce zar\u00f3wno pierwszej elektrowni j\u0105drowej na Pomorzu, jak i\u00a0drugiej w\u00a0Wielkopolsce nabieraj\u0105 tempa, a poparcie spo\u0142eczne dla\u00a0tych inwestycji jest na bardzo wysokim poziomie. Zwolennicy zwi\u0119kszania udzia\u0142u atomu w\u00a0miksie energetycznym podkre\u015blaj\u0105, \u017ce to nie\u00a0tylko tania energia i\u00a0bezpiecze\u0144stwo energetyczne, ale te\u017c wi\u0119ksza niezale\u017cno\u015b\u0107. <\/strong><\/p>\n\n\n\n \u2013\u00a0W polskich warunkach geograficznych wydaje si\u0119, \u017ce jeste\u015bmy skazani na atom<\/em>. Polacy w\u00a0tej chwili s\u0105 bardzo przekonani do atomu, jak wskazuj\u0105 na to sonda\u017ce, jest to jeden z\u00a0najwy\u017cszych poziom\u00f3w poparcia na \u015bwiecie. On wynika prawdopodobnie z\u00a0kilku przyczyn. Jedn\u0105 jest na pewno kryzys klimatyczny i\u00a0konieczno\u015b\u0107 transformacji polskiej energetyki, odej\u015bcia od paliw kopalnych, w\u00a0szczeg\u00f3lno\u015bci w\u00a0polskich realiach w\u0119gla. My\u015bl\u0119\u00a0jednak, \u017ce spory zwi\u0105zek z\u00a0tym poparciem, i\u00a0to wida\u0107 w\u00a0sonda\u017cach, ma te\u017c napa\u015b\u0107 pe\u0142noskalowa Rosji na Ukrain\u0119, po kt\u00f3rej zaobserwowali\u015bmy istotny wzrost poparcia w\u00a0sonda\u017cach \u2013\u00a0<\/em>m\u00f3wi agencji Newseria Biznes Adam Rajewski, wiceprezes Fundacji Nuclear.pl.<\/p>\n\n\n\n Stosunek Polak\u00f3w do energii atomowej od ponad 35 lat regularnie bada CBOS. W tym czasie obserwowane by\u0142y znacz\u0105ce wahania nastroj\u00f3w, w zale\u017cno\u015bci od wydarze\u0144 w kraju i za granic\u0105. Kr\u00f3tko po awarii reaktora w Czarnobylu zwolennicy stanowili tylko 1\/3 badanych. Drugie tyle nie potrafi\u0142o zaj\u0105\u0107 stanowiska w tej sprawie. Potem a\u017c do ko\u0144ca pierwszej dekady XXI wieku stopniowo poparcie ros\u0142o a\u017c do awarii elektrowni w Fukushimie, do kt\u00f3rej dosz\u0142o na skutek trz\u0119sienia ziemi. W\u00f3wczas 83 proc. negatywnie nastawionych do wdro\u017cenia atomu w Polsce przyzna\u0142o, \u017ce kryzys w Japonii zmniejszy\u0142 ich zaufanie do tego segmentu energetyki. W zasadzie od tego momentu odsetek przeciwnik\u00f3w tego pomys\u0142u by\u0142 wy\u017cszy ni\u017c odsetek zwolennik\u00f3w. W maju 2021 roku te liczby by\u0142y prawie r\u00f3wne \u2013 45 proc. sprzeciwi\u0142oby si\u0119 budowie, a 39 proc. by j\u0105 popar\u0142o. Jednocze\u015bnie 16 proc. nie mia\u0142o zdania na ten temat. Ostatnie badanie CBOS, przeprowadzone w listopadzie 2022 roku, pokaza\u0142o w tym zakresie drastyczn\u0105 zmian\u0119. Odsetek zwolennik\u00f3w wzr\u00f3s\u0142 do 75 proc., a przeciwnik\u00f3w zmala\u0142 do 13 proc. Badania zlecone przez Ministerstwo Klimatu i \u015arodowiska wskazuj\u0105 na jeszcze wi\u0119ksze poparcie w\u015br\u00f3d Polak\u00f3w \u2013 86 proc. (przy 10 proc. przeciwnik\u00f3w). Ponad 71 proc. badanych zgodzi\u0142o si\u0119, aby taka elektrownia powsta\u0142a w okolicy ich miejsca zamieszkania.<\/p>\n\n\n\n \u2013 W polskich warunkach geograficznych wydaje si\u0119, \u017ce jeste\u015bmy skazani na atom. Gdyby\u015bmy go nie mieli, b\u0119dziemy musieli wspiera\u0107 wtedy wi\u0119ksz\u0105 liczb\u0119 odnawialnych \u017ar\u00f3de\u0142 energii gazem ziemnym, kt\u00f3rego zwyczajnie nie mamy i musimy importowa\u0107, co w aktualnych realiach zrobi\u0142o si\u0119 trudniejsze <\/em>\u2013 m\u00f3wi Adam Rajewski. \u2013 Dzisiaj g\u0142\u00f3wne si\u0142y polityczne wydaj\u0105 si\u0119 zgadza\u0107, \u017ce elektrownie j\u0105drowe s\u0105 nam niezb\u0119dne, ale polityka jest bran\u017c\u0105, kt\u00f3ra zd\u0105\u017cy\u0142a nas ju\u017c w tym kraju wielokrotnie zadziwi\u0107.<\/em><\/p>\n\n\n\n Zgodnie z \u201eProgramem polskiej energetyki j\u0105drowej\u201d od 2020 do 2040 roku w Polsce maj\u0105 powsta\u0107 bloki o mocy od 6 do 9 GW oparte na du\u017cych reaktorach PWR. Rz\u0105d przewidywa\u0142 w\u00f3wczas, \u017ce udzia\u0142 atomu w miksie energetycznym ok. 2045 roku b\u0119dzie wynosi\u0142 ok. 20 proc. Trwaj\u0105 jednak prace nad aktualizacj\u0105 ca\u0142ej \u201ePolityki energetycznej Polski do 2040 roku\u201d, kt\u00f3ra zmieni tak\u017ce PPEJ. W za\u0142o\u017ceniach przedstawionych w kwietniu br. przez Ministerstwo Klimatu i \u015arodowiska jeden ze scenariuszy zak\u0142ada, \u017ce energetyka j\u0105drowa w 2040 roku b\u0119dzie odpowiada\u0107 za produkcj\u0119 23 proc. energii elektrycznej. \u0141\u0105cznie z OZE to b\u0119dzie ju\u017c 70 proc. Moc zainstalowana w du\u017cych i ma\u0142ych reaktorach wyniesie 7,8 GW, co b\u0119dzie stanowi\u0107 ok. 6 proc. ca\u0142kowitej mocy w KSE. Prace nad aktualizacj\u0105 maj\u0105 by\u0107 prowadzone ju\u017c po wyborach.<\/p>\n\n\n\n Pierwszy wielkoskalowy blok j\u0105drowy ma zacz\u0105\u0107 dzia\u0142a\u0107 w 2033 roku. Wiadomo ju\u017c, \u017ce poza pomorsk\u0105 inwestycj\u0105 Polskich Elektrowni J\u0105drowych we wsp\u00f3\u0142pracy z ameryka\u0144skim Westinghouse, kt\u00f3ra ma ju\u017c zielone \u015bwiat\u0142o w postaci decyzji zasadniczej od MKi\u015a i decyzji \u015brodowiskowej Generalnego Dyrektora Ochrony \u015arodowiska, powstanie tak\u017ce druga elektrownia w Wielkopolsce. Wybuduj\u0105 j\u0105 PGE i ZE PAK we wsp\u00f3\u0142pracy z korea\u0144skim KHNP. Sp\u00f3\u0142ki 16 sierpnia z\u0142o\u017cy\u0142y wniosek do MKI\u015a o wydanie decyzji zasadniczej. W planach jest tak\u017ce kilka projekt\u00f3w, m.in. Orlenu i KGHM, zwi\u0105zanych z ma\u0142ymi reaktorami j\u0105drowymi SMR.<\/p>\n\n\n\n \u2013 W pewnym sensie dla roli atomu w transformacji energetycznej nie ma alternatywy, co nie znaczy, \u017ce elektrownie j\u0105drowe trzeba bez \u0142adu i sk\u0142adu stawia\u0107 w ka\u017cdym kraju, w ka\u017cdym miejscu. To powinien by\u0107 przedmiot profesjonalnych analiz zwi\u0105zanych z tym, jak funkcjonuj\u0105 dane systemy energetyczne, jakie s\u0105 koszty funkcjonowania i integracji poszczeg\u00f3lnych rodzaj\u00f3w \u017ar\u00f3de\u0142, bo zmiana \u017ar\u00f3de\u0142 energii z paliw kopalnych na co\u015b innego wi\u0105\u017ce si\u0119 z licznymi inwestycjami innymi ni\u017c budowa samych elektrowni. Natomiast w wielu systemach te elektrownie j\u0105drowe s\u0105 potrzebne dla racjonalnego rozwi\u0105zania tego problemu. W przeciwnym wypadku b\u0119dziemy, w szczeg\u00f3lno\u015bci jako Europa, bardziej ni\u017c potrzeba uzale\u017cnieni od zewn\u0119trznych dostaw gazu ziemnego <\/em>\u2013 m\u00f3wi ekspert Fundacji Nuclear.pl<\/p>\n\n\n\n Wybuch wojny w Ukrainie i konieczno\u015b\u0107 przyspieszonego odchodzenia od gazu ziemnego spowodowa\u0142y wi\u0119ksze zainteresowanie energetyk\u0105 j\u0105drow\u0105 r\u00f3wnie\u017c w innych krajach UE. R\u00f3wnie\u017c w tych, kt\u00f3re do tej pory przyjmowa\u0142y pozycj\u0119 wyczekuj\u0105c\u0105 w kwestii dalszego rozwijania programu j\u0105drowego lub nawet zamierza\u0142y z niego rezygnowa\u0107. Nieugi\u0119ci w swojej decyzji odej\u015bcia od atomu pozostali Niemcy, kt\u00f3rzy w kwietniu wygasili swoje elektrownie, stawiaj\u0105c na OZE<\/p>\n\n\n\n \u2013 Coraz wi\u0119cej kraj\u00f3w przekonuje si\u0119 do tego, \u017ce jednak trzeba b\u0119dzie zainwestowa\u0107 w nowe pokolenia elektrowni j\u0105drowych. Przyk\u0142adami takich kraj\u00f3w, kt\u00f3re niedawno si\u0119 przekona\u0142y, s\u0105 Holandia i Szwecja, kt\u00f3ra ma ambitne plany budowy nowego pokolenia elektrowni j\u0105drowych, a gdzie takie dzia\u0142ania przez wiele lat by\u0142y zupe\u0142nie sprzeczne z polityk\u0105 pa\u0144stwa <\/em>\u2013 przypomina Adam Rajewski.<\/p>\n\n\n\n Wyzwaniem w kontek\u015bcie dalszej rozbudowy energetyki j\u0105drowej w Europie jest poszukiwanie nowych dostawc\u00f3w paliwa. \u0179r\u00f3d\u0142a uranu le\u017c\u0105 dzi\u015b cz\u0119\u015bciowo w krajach, kt\u00f3re nie s\u0105 stabilne politycznie lub nie maj\u0105 z Europ\u0105 przyjaznych relacji. Wiele si\u0119 o tym m\u00f3wi\u0142o latem, kiedy w Nigrze dosz\u0142o do zamachu stanu, przez co wstrzymano eksport uranu do Francji, w du\u017cej mierze opieraj\u0105cej si\u0119 na energetyce j\u0105drowej.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Najwi\u0119ksze z\u0142o\u017ca uranu na \u015bwiecie znajduj\u0105 si\u0119 w\u00a0krajach stabilnych politycznie i\u00a0zaprzyja\u017anionych z\u00a0Europ\u0105, czy nawet w\u00a0jednym przypadku zwi\u0105zanych sojuszem wojskowym z\u00a0wi\u0119kszo\u015bci\u0105 kraj\u00f3w europejskich. Te kraje to Australia i\u00a0Kanada, wi\u0119c importowanie uranu z\u00a0takich \u017ar\u00f3de\u0142 nie\u00a0powinno stanowi\u0107 problemu. Wi\u0119kszym wyzwaniem jest nie\u00a0tyle zakup uranu, co jego p\u00f3\u017aniejsze wzbogacenie. Tutaj jakkolwiek Europa posiada w\u0142asne zdolno\u015bci, to w\u00a0pewnej mierze korzysta\u0142a te\u017c od lat ze zdolno\u015bci rosyjskich. Z oczywistych przyczyn, wr\u0119cz zdroworozs\u0105dkowych, dzisiaj si\u0119 trzeba tego problemu pozby\u0107\u00a0<\/em>\u2013 m\u00f3wi ekspert ds. energetyki j\u0105drowej. \u2013\u00a0Trzeba te\u017c pami\u0119ta\u0107, \u017ce paliwo j\u0105drowe daje do\u015b\u0107 unikaln\u0105 szans\u0119 zmagazynowania zapas\u00f3w energii na wiele lat, z\u00a0czego zreszt\u0105 korzystaj\u0105 dzisiaj Czesi. W momencie napa\u015bci rosyjskiej z\u00a024 lutego 2022 roku mieli zmagazynowane w\u00a0elektrowniach j\u0105drowych kilkuletnie zapasy paliwa i\u00a0dali sobie czas na zmian\u0119 dostawcy.<\/em><\/p>\n\n\n\n