Z powodu wysokiej inflacji zaledwie co trzeciego Polaka sta\u0107 na odk\u0142adanie oszcz\u0119dno\u015bci, a niemal co pi\u0105temu pieni\u0119dzy wystarcza jedynie na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Jednocze\u015bnie po\u0142owa pytanych nie spodziewa si\u0119 poprawy sytuacji. Wi\u0119kszo\u015b\u0107 zwi\u0119kszy\u0142a wydatki ze wzgl\u0119du na wy\u017csze ceny, ale jest te\u017c grupa, kt\u00f3ra z konieczno\u015bci ograniczy\u0142a zakupy, rezygnuj\u0105c z niekt\u00f3rych us\u0142ug. To zjawisko w d\u0142u\u017cszym terminie mo\u017ce si\u0119 odbi\u0107 na kondycji psychicznej i fizycznej spo\u0142ecze\u0144stwa.<\/strong><\/p>\n\n\n\n \u2013 Zar\u00f3wno poczucie bezpiecze\u0144stwa finansowe, jak i stabilizacji finansowej mocno si\u0119 zmieni\u0142o w ci\u0105gu ostatnich trzech lat. Dzi\u015b, kiedy patrzymy na wyniki bada\u0144, to 26\u201328 proc. doros\u0142ych Polak\u00f3w m\u00f3wi, \u017ce czuje si\u0119 bezpiecznie, a jedynie co pi\u0105ty Polak uwa\u017ca, \u017ce jego przysz\u0142o\u015b\u0107 finansowa jest zabezpieczona \u2013 <\/em>m\u00f3wi agencji informacyjnej Newseria Biznes dr Katarzyna Sek\u015bci\u0144ska z Wydzia\u0142u Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. \u2013 A wi\u0119c to nie jest tylko to, \u017ce ja dzi\u015b nie do ko\u0144ca si\u0119 czuj\u0119 bezpiecznie i \u017ce nie mam takiego przekonania, \u017ce moja praca jest stabilna, \u017ce ten doch\u00f3d b\u0119dzie miesi\u0105c w miesi\u0105c przychodzi\u0142 taki sam, to jeszcze do tego mam takie poczucie, \u017ce je\u017celi co\u015b si\u0119 zawali, to nie mam zabezpieczenia.<\/em><\/p>\n\n\n\n Ostatnie trzy lata mocno zachwia\u0142y poczuciem stabilno\u015bci finansowej Polak\u00f3w. W 2020 roku pandemia i zamkni\u0119cie gospodarki spowodowa\u0142y, \u017ce gromadzili oni pieni\u0105dze, kt\u00f3rych nie mo\u017cna by\u0142o wyda\u0107 w kinach czy restauracjach, wzros\u0142a te\u017c sprzeda\u017c d\u00f3br trwa\u0142ego u\u017cytku, takich jak meble, sprz\u0119t RTV i AGD czy materia\u0142y budowlane. W 2021 roku jednak ruszy\u0142a inflacja. Jej przyczyny to zar\u00f3wno zwi\u0119kszone transfery spo\u0142eczne (500+, dodatkowe emerytury, wzrost p\u0142acy minimalnej) i polityka RPP, kt\u00f3ra nie reagowa\u0142a na przekroczenie dopuszczalnego progu waha\u0144 od celu inflacyjnego w I kwartale 2020 roku, \u201edodruk\u201d pieni\u0105dza na gigantyczn\u0105 skal\u0119 podczas lockdown\u00f3w, jak i w lutym 2022 roku atak Rosji na Ukrain\u0119, kt\u00f3ry w jednej chwili podbi\u0142 ceny surowc\u00f3w energetycznych. Zmieni\u0142y si\u0119 te\u017c zachowania zakupowe konsument\u00f3w i ich stosunek do posiadanych pieni\u0119dzy.<\/p>\n\n\n\n \u2013 Zmieni\u0142o si\u0119 zar\u00f3wno podej\u015bcie do oszcz\u0119dzania, jak i do oszcz\u0119dno\u015bci. Z jednej strony Polacy m\u00f3wi\u0105, \u017ce tak, warto oszcz\u0119dza\u0107, a na pytanie, czy oszcz\u0119dzasz, cz\u0119sto odpowiadaj\u0105 \u201e<\/em>Nie oszcz\u0119dzam, wydaj\u0119, bo w tej chwili, wtedy, kiedy inflacja jest tak wysoka, nie ma sensu odk\u0142ada\u0107, bo pieni\u0105dze trac\u0105 na warto\u015bci\u201d<\/em> \u2013 m\u00f3wi dr Katarzyna Sek\u015bci\u0144ska. \u2013 Z drugiej strony bardzo zmieni\u0142o si\u0119 nasze podej\u015bcie do wydawania pieni\u0119dzy, my dwa razy ogl\u0105damy pieni\u0105dz, zanim go wydamy, po\u015bwi\u0119camy wi\u0119cej uwagi na podejmowanie decyzji konsumenckich i generalnie zrobili\u015bmy si\u0119 oszcz\u0119dniej gospodarni<\/em>. My\u015bl\u0119, \u017ce to w pewnym sensie przek\u0142ada si\u0119 na oszcz\u0119dno\u015bci, w momencie kiedy inflacja troch\u0119 zejdzie, to b\u0119dzie to bardziej widoczne. Bo dzi\u015b oszcz\u0119dno\u015b\u0107 i pr\u00f3ba ograniczenia wydatk\u00f3w przek\u0142ada si\u0119 na utrzymanie konsumpcji na tym samym poziomie, co wcze\u015bniej, a nie generowania jakich\u015b oszcz\u0119dno\u015bci na koncie.<\/em><\/p>\n\n\n\n Dynamika wzrostu cen swoje apogeum osi\u0105gn\u0119\u0142a w lutym 2023 roku (18,4 proc.) i od tej pory hamuje, ale wci\u0105\u017c pozostaje na dwucyfrowym poziomie, mimo efektu wysokiej bazy. Z danych GUS wynika, \u017ce w lipcu ceny by\u0142y wy\u017csze ni\u017c przed rokiem o 10,8 proc., cho\u0107 ju\u017c przed rokiem wska\u017anik ten wyni\u00f3s\u0142 15,6 proc. W uj\u0119ciu miesi\u0119cznym jednak ceny lekko spad\u0142y (-0,2 proc.) po dw\u00f3ch miesi\u0105cach ich utrzymywania si\u0119 na niezmienionym poziomie.<\/p>\n\n\n\n Opisane zjawisko ograniczania wydatk\u00f3w i mimo to wy\u017cszych kwot przeznaczanych na \u017cycie dobrze wida\u0107 po danych GUS-u o sprzeda\u017cy detalicznej. W I p\u00f3\u0142roczu 2022 roku sprzeda\u017c w cenach sta\u0142ych (czyli gdyby nie by\u0142o inflacji) spad\u0142a o 5,7 proc. rok do roku. Natomiast w cenach bie\u017c\u0105cych zwi\u0119kszy\u0142a si\u0119 dok\u0142adnie z tak\u0105 sam\u0105 dynamik\u0105. Z badania przeprowadzonego przez dr Katarzyn\u0119 Sek\u015bci\u0144sk\u0105 w maju 2023 roku dla Fundacji Rozwoju Spo\u0142ecze\u0144stwa Wiedzy THINK! i ING Banku \u015al\u0105skiego wynika, \u017ce w najwi\u0119kszym stopniu konsumenci powstrzymuj\u0105 si\u0119 od wydatk\u00f3w na remonty i wyposa\u017cenie mieszka\u0144. Oszcz\u0119dzaj\u0105 te\u017c jednak na rozwoju osobistym, co w d\u0142u\u017cszej perspektywie mo\u017ce mie\u0107 negatywne konsekwencje.<\/p>\n\n\n\n \u2013\u00a0Ponad po\u0142owa Polak\u00f3w tnie wydatki na kultur\u0119, a wi\u0119c na wyj\u015bcia do teatru, kina, na rozw\u00f3j osobisty i\u00a0prawie po\u0142owa z\u00a0nas tnie szeroko rozumiane wydatki na siebie, zwi\u0105zane z\u00a0dbaniem zar\u00f3wno o\u00a0swoje cia\u0142o, jak i\u00a0o stan swojego ducha. Mo\u017cna powiedzie\u0107, \u017ce kr\u00f3tkoterminowo to nie\u00a0jest du\u017cy problem, natomiast to jest trend, kt\u00f3ry prowadzi do tego, \u017ce zapominamy o\u00a0sobie, \u017ce pracujemy po to, \u017ceby przetrwa\u0107, nie\u00a0maj\u0105c z\u00a0tego zupe\u0142nie przyjemno\u015bci. My\u015bl\u0119, \u017ce w\u00a0d\u0142u\u017cszej perspektywie to nam si\u0119 mocno odbije na zdrowiu psychicznym<\/em>\u00a0\u2013 przestrzega specjalistka z\u00a0Wydzia\u0142u Psychologii UW. \u2013\u00a0Du\u017co bardziej obcinamy wydatki na siebie ni\u017c na innych, tzn. \u0142atwiej jest nam zrezygnowa\u0107 z\u00a0czego\u015b, co mia\u0142o nam sprawi\u0107 przyjemno\u015b\u0107, ni\u017c np. z\u00a0czego\u015b, co mia\u0142o sprawi\u0107 przyjemno\u015b\u0107 naszemu m\u0119\u017cowi czy naszemu dziecku. I to jest te\u017c wyra\u017ane rozgraniczenie, kt\u00f3re mo\u017cemy zaobserwowa\u0107 w\u00a0zmianach.<\/em><\/p>\n\n\n\n