Pr\u00f3cz kilku za\u015blepie\u0144c\u00f3w, pr\u00f3cz takich ideolog\u00f3w socjalizmu jak pan J\u0119drzej Moraczewski, nie ma ju\u017c chyba w Polsce zwolennik\u00f3w etatyzacji \u017cycia ekonomicznego.<\/p>\n\n\n\n
Do\u015b\u0107 ju\u017c ma spo\u0142ecze\u0144stwo podatk\u00f3w, przedsi\u0119biorstw pa\u0144stwowych, zakaz\u00f3w, koncesji i wszelkich innych b\u0142ogos\u0142awie\u0144stw tego systemu.<\/p>\n\n\n\n
Mniej dobrze zdaje sobie opinia spraw\u0119 z drugiego, co najmniej r\u00f3wnie gro\u017anego nast\u0119pstwa tego systemu. Jest nim etatyzacja sumie\u0144 ludzkich<\/strong>.<\/p>\n\n\n\n Swoboda sumienia<\/strong> jest g\u0142\u00f3wn\u0105 moraln\u0105 podstaw\u0105 cywilizacji duchowej, jak prawo w\u0142asno\u015bci jest podstaw\u0105 cywilizacji materialnej.<\/p>\n\n\n\n Bez wolno\u015bci sumienia nie ma poczucia obowi\u0105zk\u00f3w obywatelskich, nie ma solidarno\u015bci, nie ma patriotyzmu. W\u0142adza, kt\u00f3ra by przekre\u015bli\u0142a t\u0119 zasad\u0119, mo\u017ce si\u0119 opiera\u0107 tylko na przemocy fizycznej.<\/p>\n\n\n\n \u017baden terror wolno\u015bci sumienia nie z\u0142amie. Nie spos\u00f3b wyaresztowa\u0107 wi\u0119kszo\u015bci spo\u0142ecze\u0144stwa lub zrobi\u0107 z wi\u0119kszo\u015bci spo\u0142ecze\u0144stwa policjant\u00f3w.<\/p>\n\n\n\n Sumienie zaczyna si\u0119 \u0142ama\u0107 dopiero w\u00f3wczas, gdy do strachu przed przemoc\u0105 fizyczn\u0105, przed wi\u0119zieniem do\u0142\u0105cza si\u0119 obawa utraty maj\u0105tku, utraty posady \u2013 strach przed n\u0119dz\u0105.<\/p>\n\n\n\n Rz\u0105d, kt\u00f3ry dzi\u0119ki etatyzmowi uzale\u017cnia od siebie materialnie kilka milion\u00f3w ludzi jako urz\u0119dnik\u00f3w, funkcjonariuszy, robotnik\u00f3w pa\u0144stwowych, rz\u0105d, kt\u00f3ry dzi\u0119ki etatyzmowi skupi\u0142 w swoich r\u0119kach kredyt, mo\u017cno\u015bci ulg podatkowych, pozwole\u0144 na handel zagraniczny \u2013 taki rz\u0105d dopiero ma w swoim r\u0119ku bij\u0105ce ze strachu jak u ptaka schwytanego w sid\u0142a serca obywateli.<\/p>\n\n\n\n Przyk\u0142adem takiego pa\u0144stwa jest Rosja sowiecka. Dlaczego rz\u0105d sowiecki, kt\u00f3ry doprowadzi\u0142 kraj do n\u0119dzy, nie spe\u0142ni\u0142 swych przyrzecze\u0144, rz\u0105dzi terrorem i korupcj\u0105, utrzymuje si\u0119 tak d\u0142ugo przy w\u0142adzy?<\/p>\n\n\n\n Bo mieszkaniec Rosji nie mo\u017ce si\u0119 zdoby\u0107 na wyra\u017cenie swojego protestu. Musz\u0119 \u2013 wbrew sumieniu, bo utrac\u0119 posad\u0119 \u2013 m\u00f3wi urz\u0119dnik (sowiecki). Musz\u0119 \u2013 bo mi cofn\u0105 pensj\u0119 inwalidzk\u0105. Musz\u0119 \u2013 bo staram si\u0119 o emerytur\u0119 dla starego ojca. Musz\u0119 \u2013 cho\u0107 ze wstr\u0119tem, bo m\u00f3j brat, siostra, szwagier zale\u017c\u0105 od w\u0142adzy. Tak m\u00f3wi\u0105 jedni. Inni boj\u0105 si\u0119 cofni\u0119cia koncesji, jeszcze innych zba\u0142amucono bajk\u0105, \u017ce tym, kt\u00f3rzy (na delegat\u00f3w do sowiet\u00f3w) g\u0142osowa\u0107 b\u0119d\u0105 inaczej \u2013 na\u0142o\u017cy si\u0119 wi\u0119ksze podatki.<\/p>\n\n\n\n Oto jest pot\u0119ga, oto jest terror, oto jest demoralizacja obywateli, id\u0105ca krok w krok z etatyzmem gospodarczym.<\/p>\n\n\n\n Naturalnym nast\u0119pstwem etatyzmu jest albo w\u0142adza absolutna, albo integralny socjalizm oparty na rz\u0105dach oligarchicznych \u2013 jak w Rosji sowieckiej.<\/p>\n\n\n\n W\u00f3wczas obywatel pozbawiony jest formalnie wolno\u015bci sumienia. Po\u0142\u0105czenie etatyzmu z pozorn\u0105 demokracj\u0105 musi prowadzi\u0107 do tego fa\u0142szu moralnego, jakim si\u0119 staje komedia odwo\u0142ania si\u0119 do woli, do sumienia, do przekonania obywateli.<\/p>\n\n\n\n Wynika st\u0105d jedno z najwi\u0119kszych niebezpiecze\u0144stw dla pa\u0144stw i narod\u00f3w wsp\u00f3\u0142czesnych.<\/p>\n\n\n\n Poddany pa\u0144stwa absolutnego nie potrzebuje sumienia. Obywatel pa\u0144stwa europejskiego w wieku XX musi mie\u0107 sumienie. Bo sumienie obywateli to g\u0142\u00f3wna podstawa sp\u00f3jno\u015bci i odporno\u015bci pa\u0144stw. Podstawa to wa\u017cniejsza od dobrych praw, mocniejsza i trwalsza od wszelkiej przemocy.<\/p>\n\n\n\n Pa\u0144stwo nowo\u017cytne, kt\u00f3rego obywatelom zdeprawowano, zniszczono sumienie \u2013 to pa\u0144stwo d\u0105\u017c\u0105ce do anarchii i upadku.<\/p>\n\n\n\n Ten zwi\u0105zek, jaki zachodzi pomi\u0119dzy etatyzmem a demoralizacj\u0105 obywateli, to problem, nad kt\u00f3rym powinni si\u0119 g\u0142\u0119boko i powa\u017cnie zaduma\u0107 ci socjologowie i staty\u015bci europejscy, kt\u00f3rzy \u0142atwo godz\u0105 si\u0119 z rozszerzaniem atrybucji pa\u0144stwa.<\/p>\n\n\n\n Adam Heydel<\/strong><\/p>\n\n\n\n za: “G\u0142os narodu” nr 305\/1930<\/p>\n\n\n\n Foto: screenshot z filmu NBP<\/em><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" Etatyzacja \u017cycia gospodarczego prowadzi do coraz dalej id\u0105cego zacie\u015bniania swobody jednostki w rozporz\u0105dzaniu si\u0119 swoim maj\u0105tkiem. Jest ona podrywaniem podstawy naszej cywilizacji: prawa w\u0142asno\u015bci. Coraz lepiej u\u015bwiadamia sobie spo\u0142ecze\u0144stwo polskie zgubne skutki etatyzmu na tym polu. Pr\u00f3cz kilku za\u015blepie\u0144c\u00f3w, pr\u00f3cz takich ideolog\u00f3w socjalizmu jak pan J\u0119drzej Moraczewski, nie ma ju\u017c chyba w Polsce zwolennik\u00f3w etatyzacji […]<\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":11187,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[41,43],"tags":[],"class_list":["post-11186","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-historia-i-idea","category-okres-miedzywojenny-i-okupacja"],"yoast_head":"\n