Roman Dmowski, gdy zapytano go kiedy\u015b jak widzi szans\u0119 na popraw\u0119 relacji z Ignacym Paderewskim, mia\u0142 odpowiedzie\u0107: \u201eTrzeba udusi\u0107 pani\u0105 Paderewsk\u0105\u201d. S\u0142yn\u0105cy z nietuzinkowego poczucia humoru m\u0105\u017c stanu odegra\u0142 jedn\u0105 z kluczowych r\u00f3l w procesie odzyskiwania niepodleg\u0142o\u015bci przez Polsk\u0119.<\/h2>\n\n\n\n

Roman Dmowski urodzi\u0142 si\u0119 9 sierpnia 1864 roku w podwarszawskiej wsi Kamion (obecnie teren Warszawy), jako syn w\u0142a\u015bciciela niewielkiej firmy brukarskiej. Jego rodzina od strony matki piecz\u0119towa\u0142a si\u0119 niegdy\u015b herbem Pob\u00f3g, utraci\u0142a jednak szlachectwo z powodu zaj\u0119cia si\u0119 garbarstwem. Mia\u0142 sze\u015bcioro rodze\u0144stwa \u2013 dwie siostry, dw\u00f3ch braci, oraz zmar\u0142ych w okresie niemowl\u0119ctwa brata i siostr\u0119, kt\u00f3rych imiona pozostaj\u0105 nieznane. Rodzin\u0119 n\u0119ka\u0142y choroby. Siostra przysz\u0142ego polityka Maria zmar\u0142a maj\u0105c zaledwie 18 lat, Jadwiga za\u015b w wieku 27 lat. Sam Dmowski w m\u0142odo\u015bci r\u00f3wnie\u017c wiele chorowa\u0142, jednak zar\u00f3wno jemu, jak i braciom Julianowi i Wac\u0142awowi uda\u0142o si\u0119 do\u017cy\u0107 staro\u015bci. W wieku 11 lat zapisano go do III Gimnazjum w Warszawie, gdzie w 1881 roku jako siedemnastoletni ch\u0142opak za\u0142o\u017cy\u0142 razem z kolegami samokszta\u0142ceniow\u0105 tajn\u0105 organizacj\u0119 uczniowsk\u0105 o nazwie \u201eStra\u017cnica\u201d. Jej celem by\u0142 bierny op\u00f3r przed rusyfikacj\u0105 poprzez organizowanie tajnych wyk\u0142ad\u00f3w z j\u0119zyka polskiego, literatury, historii i geografii polskiej.<\/p>\n\n\n\n

Roman Dmowski: dzia\u0142alno\u015b\u0107 w m\u0142odo\u015bci<\/strong><\/p>\n\n\n\n

Funkcjonowanie ko\u0142a prawdopodobnie zosta\u0142o niewykryte, poniewa\u017c Dmowski bez przeszk\u00f3d we wrze\u015bniu 1886 roku rozpocz\u0105\u0142 nauk\u0119 na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Co mo\u017ce zaskakiwa\u0107, nie zacz\u0105\u0142 studi\u00f3w na \u017cadnym z kierunk\u00f3w zwi\u0105zanych z polityk\u0105 \u2013 jego wyb\u00f3r pad\u0142 na wydzia\u0142 fizyczno-matematyczny. W trakcie studi\u00f3w przy\u0142\u0105czy\u0142 si\u0119 do organizacji niepodleg\u0142o\u015bciowej Zwi\u0105zek M\u0142odzie\u017cy Polskiej \u201eZet\u201d, szybko awansuj\u0105c w jej strukturach \u2013 ju\u017c po roku obj\u0105\u0142 w niej kierownictwo. W grudniu 1889 roku przyj\u0119to go do Ligi Polskiej, zrzeszaj\u0105cej dzia\u0142aczy w kraju i za granic\u0105, a w 1890 roku rozpocz\u0105\u0142 wsp\u00f3\u0142prac\u0119 z tygodnikiem \u201eG\u0142os\u201d. W 1891 roku zorganizowa\u0142 w Warszawie wielk\u0105 patriotyczn\u0105 manifestacj\u0119 z okazji stulecia Konstytucji 3 Maja. W tym samym roku po uko\u0144czeniu studi\u00f3w na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim kontynuowa\u0142 nauk\u0119 w Pary\u017cu.<\/p>\n\n\n\n

Podczas powrotu do Polski zosta\u0142 aresztowany 12 sierpnia 1892 roku, mi\u0119dzy innymi z powodu wspomnianej manifestacji. Kolejne pi\u0119\u0107 miesi\u0119cy przebywa\u0142 w Cytadeli warszawskiej, sk\u0105d zwolniono go po wp\u0142aceniu kaucji. Pozostawa\u0142 pod dozorem policyjnym, jednak nie zrezygnowa\u0142 z aktywnej dzia\u0142alno\u015bci. Razem z Janem Ludwikiem Pop\u0142awskim doprowadzi\u0142 do przewrotu w Lidze Polskiej, kt\u00f3rej zarzuca\u0142 bierno\u015b\u0107 w realizowaniu postawionych sobie cel\u00f3w. W jej miejsce powo\u0142ana zosta\u0142 nowa, kierowana przez samego Romana Dmowskiego organizacja \u2013 Liga Narodowa. Program grupy Dmowski przedstawi\u0142 w broszurze Nasz Patriotyzm<\/em>, w kt\u00f3rej przedk\u0142ada\u0142 interes narodowy ponad klasowy.<\/p>\n\n\n\n

\n