Pomiędzy Polską a Węgrami narasta napięcie dyplomatyczne, którego bezpośrednim powodem stała się wymiana komentarzy między Radosławem Sikorskim a Viktorem Orbánem. Wszystko zaczęło się od wpisu polskiego ministra spraw zagranicznych, który odniósł się do decyzji sądu w sprawie ukraińskiego oficera Roberta Browdiego, ps. „Madziar”.
Browdi, etniczny Węgier służący w armii ukraińskiej, miał być powiązany z próbą wysadzenia rurociągu Przyjaźń, przez który rosyjska ropa płynie m.in. na Węgry.
Radosław Sikorski napisał wówczas:
„Dumny z polskiego sądu. Sabotaż najeźdźcy nie jest przestępstwem. Mam nadzieję, że wasz dzielny rodak, major ‘Madziar’, w końcu zniszczy rurociąg naftowy, który zasila rosyjską machinę wojenną.”
Ten wpis został odebrany w Budapeszcie jako otwarte poparcie dla sabotażu infrastruktury energetycznej, z której korzystają Węgry. W obozie Viktora Orbána reakcja była natychmiastowa. Doradca polityczny premiera, Balázs Orbán, opublikował na Facebooku komentarz krytykujący Sikorskiego, a w dyskusję włączył się sam premier.
Viktor Orbán napisał:
„Wojenna psychoza opanowała polski rząd. Chcą wyrzucić do kosza tysiącletnią przyjaźń polsko‑węgierską. Popierają wysadzenie rurociągu Przyjaźń w ramach aktu sabotażu, tak jak to się stało z Nord Stream. To spowodowałoby poważne szkody dla kieszeni węgierskich rodzin. To czyste szaleństwo!”
W dalszej części dodał:
„My trwamy przy przyjaźni naszych narodów. Niech Bóg chroni Polskę!”
Choć jego wypowiedź pojawiła się tylko jako komentarz, nie jako osobny post, jej wydźwięk był natychmiastowy. Węgierskie media prorządowe, takie jak Mandiner i Hvg.hu, powtórzyły jego słowa, podkreślając, że Polska „zdradza ducha współpracy” i „popiera działania godzące w bezpieczeństwo energetyczne przyjacielskiego kraju”.
W Warszawie słowa Orbána wywołały konsternację. Rząd nie wydał jeszcze oficjalnego oświadczenia, ale w nieoficjalnych komentarzach politycy koalicji przyznają, że wypowiedź Sikorskiego mogła zostać odebrana jako prowokacyjna. Część komentatorów zwraca jednak uwagę, że reakcja Orbána była przesadzona. Węgierski przywódca konsekwentnie utrzymuje kurs odmienny od większości państw Unii Europejskiej i NATO. Od początku wojny na Ukrainie sprzeciwia się sankcjom wobec Rosji i blokuje kolejne unijne pakiety pomocy dla Kijowa. Z kolei Polska od pierwszych dni wojny stoi po stronie Ukrainy, dostarczając broń, wsparcie finansowe i humanitarne. Różnice w polityce obu krajów wobec Moskwy stają się coraz bardziej widoczne i coraz trudniejsze do pogodzenia.
Dla Orbána rurociąg Przyjaźń to kwestia zasadnicza. To nim płynie większość surowca potrzebnego węgierskiej gospodarce. Dla Polski to symbol uzależnienia Europy od rosyjskiej energii, z którego należy zrezygnować. Stąd słowa Sikorskiego mogły zostać odebrane w Budapeszcie nie tylko jako polityczny komentarz, lecz także jako potencjalne zagrożenie.
Orbán od lat buduje swój wizerunek obrońcy „realistycznej” polityki wobec Rosji i krytyka zachodniego „fanatyzmu wojennego”. Dla wielu Węgrów te słowa potwierdzają obawy, że Polska – jeszcze niedawny partner strategiczny – staje się narzędziem polityki wojennej prowadzonej przez Zachód.
Polsko‑węgierska przyjaźń, przez dekady uznawana za wyjątkową, dziś wydaje się krucha jak nigdy wcześniej. Jeszcze kilka lat temu wspólne wystąpienia Orbána i Kaczyńskiego były symbolem współpracy w ramach Grupy Wyszehradzkiej. Dziś ten format praktycznie nie funkcjonuje. Polska zacieśnia współpracę z Czechami i Słowacją, podczas gdy Węgry pozostają na uboczu, często głosując w UE wbrew stanowisku reszty regionu. Wypowiedź Orbána można też odczytać jako reakcję emocjonalną. Jego kraj znalazł się w sytuacji, w której każda wzmianka o możliwym zakłóceniu dostaw energii budzi niepokój społeczny. Kryzys gospodarczy, inflacja i uzależnienie od rosyjskich surowców są dla Budapesztu realnym problemem politycznym. Uderzenie w rurociąg Przyjaźń oznaczałoby bowiem natychmiastowy wzrost cen paliw i pogłębienie kryzysu.
Polska scena polityczna również nie pozostała obojętna. Część opozycji w kraju oskarża Sikorskiego o „dyplomatyczną nieodpowiedzialność”, inni bronią go, twierdząc, że jego słowa należy odczytywać w kontekście walki Ukrainy o przetrwanie. Jak ujął to jeden z polityków rządzącej koalicji w rozmowie nieoficjalnej: „Lepiej, żeby Orbán złościł się na nas za słowa, niż żebyśmy milczeli, gdy giną ludzie.”
Nie ma jednak wątpliwości, że kryzys w relacjach polsko‑węgierskich przybrał wymiar symboliczny. Orbán mówi o „przyjaźni naszych narodów”, ale jego ton coraz częściej brzmi jak pożegnanie. Polska patrzy na Węgry z rosnącą rezerwą, widząc w ich polityce wobec Rosji coś więcej niż tylko pragmatyzm.
Na koniec zostaje cytat, który dobrze oddaje dramatyczny ton całej sytuacji i napięcie między emocjami a politycznym wyrachowaniem. Orbán napisał:
„My trwamy przy przyjaźni naszych narodów. Niech Bóg chroni Polskę.”
A może w tych słowach, mimo całej ironii sytuacji, jest jeszcze cień nadziei, że dawni sojusznicy potrafią się porozumieć – zanim rzeczywiście przyjaźń polsko‑węgierska stanie się tylko wspomnieniem.
