Antysemityzm w Europie osiągnął bezprecedensowy poziom po ataku Hamasu na Izrael z 7 października 2023 roku – alarmuje Naczelny Rabin Europy, Pinchas Goldschmidt.
W rozmowie z Euronews podkreślił:
„Nie ma dnia, żebyśmy nie słyszeli o atakach na Żydów i instytucje żydowskie.”
Sytuacja, według Goldschmidta, pogarsza się z każdym miesiącem, a atmosfera wokół społeczności żydowskich w Europie staje się coraz bardziej niebezpieczna.
„Antysemityzm stał się skrajnie niebezpieczny” – ostrzegał duchowny.
Rabin Goldschmidt jest przewodniczącym Konferencji Rabinów Europejskich (CER). To główny sojusz ortodoksyjnych rabinów w Europie, zrzeszający ponad 700 duchownych z głównych wspólnot synagogalnych. Powstała w 1956 roku z inicjatywy naczelnego rabina Wielkiej Brytanii, Sir Israela Brodiego. Celem organizacji było odbudowanie życia żydowskiego po zniszczeniach II wojny światowej. Pierwsza konferencja odbyła się w Amsterdamie w 1957 roku. CER odegrała kluczową rolę w utrzymaniu ortodoksyjnej tożsamości żydowskich wspólnot w Europie Zachodniej, nawet tam, gdzie członkowie stawali się coraz bardziej zsekularyzowani. Organizacja broni praw religijnych Żydów (m.in. prawa do uboju rytualnego i obrzezania) oraz wydaje decyzje halachiczne i certyfikaty koszerności.
CER prowadzi także działalność edukacyjną i infrastrukturalną. Inicjatywy takie jak Hulya wspierają szkolenie rabinów, a European Beth Din (Europejski Sąd Rabiniczny) świadczy usługi prawne dla wspólnot bez własnych sądów. Inny projekt, Lo Tishkach, dokumentuje i chroni żydowskie cmentarze w Europie, angażując młodzież w działania edukacyjne i konserwatorskie. Dzięki szerokiemu zasięgowi Konferencja Rabinów Europejskich jest dziś najważniejszym głosem ortodoksyjnego judaizmu na kontynencie.
Rabin Goldschmidt zaznaczył, że rośnie liczba Żydów, którzy czują się zmuszeni do ukrywania swojej tożsamości w przestrzeni publicznej.
„Wysoki odsetek Żydów próbuje ukrywać swoją żydowskość w miejscach publicznych. Gdy wychodzą na ulice, nie noszą nakrycia głowy – kipy, a jeśli mają naszyjnik z Gwiazdą Dawida, starają się go nie eksponować.”
W wielu państwach europejskich władze znacząco zwiększyły środki bezpieczeństwa wokół obiektów żydowskich.
„W wielu przypadkach te działania zapobiegły atakom” – podkreślił Goldschmidt.
Przypomniał również o konkretnych sytuacjach, w których służby bezpieczeństwa wykryły i udaremniły przygotowywane zamachy.
„W Niemczech wiele z tych ataków zostało udaremnionych przez różne służby. Zaledwie kilka dni temu usłyszeliśmy, że Niemcy powstrzymali kolejny atak w Berlinie. Mamy do czynienia z ciągłym zagrożeniem.”
Jednak pomimo wysiłków służb, nie wszystkie ataki da się powstrzymać. Jednym z najnowszych był zamach w Manchesterze 2 października br. Napastnik, używając samochodu i noża, zabił dwie osoby i ciężko ranił kolejne trzy podczas ataku przed synagogą Heaton Park Hebrew Congregation, w czasie nabożeństwa z okazji Jom Kipur – najświętszego dnia w kalendarzu żydowskim. Policja zakwalifikowała incydent jako atak terrorystyczny.
Mimo dramatycznych wydarzeń rabin Goldschmidt podkreślił, że współpraca z władzami wielu krajów jest ścisła i intensywna.
„Władze w wielu państwach, zwłaszcza w Europie Zachodniej, były niezwykle pomocne i czujne wobec społeczności żydowskich.”
Przywołał przykład Francji:
„W Francji od dwóch lat tysiące policjantów i żołnierzy jest rozmieszczonych przed żydowskimi domami modlitwy. Było to również wcześniej, od czasów zamachu na Charlie Hebdo, ale obecnie zostało znacznie zwiększone.”
Niepokój Goldschmidta nie ogranicza się jedynie do aspektu fizycznego bezpieczeństwa. Jego zdaniem antysemityzm przestał być zjawiskiem wyłącznie społecznym – stał się narzędziem politycznym.
„Na poziomie politycznym antysemityzm znowu stał się politycznie poprawny. Jest wykorzystywany przez partie polityczne otwarcie.” (…) „Jest używany przez partie skrajnie prawicowe przeciwko imigrantom.” (….) „A my, Żydzi, znajdujemy się pośrodku tego wszystkiego.”
W wywiadzie nie pojawił się temat działań Izraela w strefie Gazy, chociaż często uznaje się go za główny powód wzrostu niechęci do Żydów w ostatnim czasie.
