André Ventura, lider narodowo-konserwatywnej partii Chega (Dosyć!), oficjalnie potwierdził swoją decyzję o kandydowaniu na urząd Prezydenta Republiki Portugalskiej. Informacja ta została przekazana agencji prasowej Lusa przez źródło zbliżone do kierownictwa partii. Zgodnie z zapowiedziami, Ventura ogłosi swoją kandydaturę podczas konferencji prasowej, którą zaplanowano na dzień dzisejszy. Wybory prezydenckie w Portugalii mają odbyć się 18 stycznia 2026 roku i już teraz wywołują ogromne emocje w całym kraju, ponieważ udział lidera Chega znacząco zmienia dynamikę tego wyścigu politycznego.
Ventura nie po raz pierwszy wyraża zainteresowanie objęciem najwyższego urzędu w państwie. W 2021 roku, podczas wyborów prezydenckich, zmierzył się z urzędującym prezydentem Marcelo Rebelo de Sousą, który wtedy wygrał swoją drugą kadencję. Ventura, reprezentujący wtedy wciąż rosnący w siłę ruch antysystemowy, zdobył 11,90% głosów i zajął trzecie miejsce, tuż za byłą europosłanką Aną Gomes. Wynik ten uznany został za znaczący sukces dla relatywnie nowej formacji politycznej, jaką była wówczas Chega. Kampania z 2021 roku wzmocniła pozycję Ventury jako jednego z najbardziej rozpoznawalnych polityków w kraju, a jego bezpośredni, kontrowersyjny i często konfrontacyjny styl przyciągnął zarówno liczne grono zwolenników, jak i zaciekłych przeciwników.
Po wyborach parlamentarnych w maju br. Ventura przez pewien czas sugerował, że jego głównym celem jest stanowisko premiera. Sukces Chega w tych wyborach, dzięki któremu partia ta stała się drugą siłą w Zgromadzeniu Narodowym, zepchnął Partię Socjalistyczną na dalszy plan i uczynił z Ventury głównego lidera opozycji wobec rządu Demokratycznej Alianzy. Wydawało się wówczas, że polityk skupi się na budowaniu pozycji swojej partii jako realnej alternatywy rządowej. Jego wcześniejsze wypowiedzi zdawały się potwierdzać taki scenariusz, a deklaracje o chęci objęcia urzędu premiera wydawały się bardziej realistyczne niż ponowna kandydatura na prezydenta.
W trakcie jednego z posiedzeń Rady Krajowej partii, Ventura odwołał się jednak do swojej ewentualnej kandydatury prezydenckiej w sposób niejednoznaczny.
„Jeśli chcecie i rozumiecie, że powinienem kandydować, będę tutaj. Jeśli uważacie, że nie powinienem, też będę tutaj. Jeśli uznacie, że ktoś inny powinien kandydować – ja i tak będę tutaj, jako ten, który najlepiej was reprezentuje” – powiedział Ventura.
Te słowa zostały odebrane jako przygotowanie gruntu pod późniejsze ogłoszenie decyzji o starcie w wyborach, mimo że sam polityk przyznał, iż nie jest to dla niego „idealny moment”. Ventura podkreślał, że start lidera opozycji w wyborach prezydenckich w tym momencie byłby „złym sygnałem dla kraju”.
Pomimo tych zastrzeżeń, decyzja została podjęta, a oficjalne ogłoszenie jest już tylko formalnością. Powrót Ventury do wyścigu o pałac Belém może być próbą rozszerzenia wpływów Chega poza parlament i ugruntowania pozycji ruchu narodowo-konserwatywnego w strukturze państwowej Portugalii. Ventura zdaje się liczyć na to, że jego kampania nie tylko przyniesie mu większy elektorat, ale również pozwoli wywrzeć presję na aktualny układ sił politycznych w kraju. Jego krytycy wskazują, że jest to ruch czysto strategiczny, obliczony na dalszą polaryzację debaty publicznej, podczas gdy zwolennicy widzą w tym szansę na realną zmianę kursu politycznego Portugalii.
Chega, od momentu swojego powstania, konsekwentnie budowała swoją pozycję jako partia protestu – skupiona na krytyce imigracji, biurokracji unijnej, poprawności politycznej oraz rzekomego oderwania elit od potrzeb zwykłych obywateli. Ventura jako lider tego ruchu był twarzą tych postulatów i niejednokrotnie wykorzystywał kontrowersyjne tematy, by zwrócić na siebie uwagę mediów i opinii publicznej. W ciągu kilku lat zdołał z partii marginalnej uczynić głównego gracza sceny politycznej, co nie uszło uwadze zarówno jego przeciwnikom, jak i sojusznikom.
Ogłoszenie kandydatury Ventury może również wpłynąć na decyzje innych potencjalnych kandydatów, którzy liczyli na głosy konserwatywnego elektoratu. Ventura będzie najprawdopodobniej chciał przedstawić siebie jako jedynego prawdziwego reprezentanta “zwykłych Portugalczyków”, wykorzystując popularną w jego narracji opozycję między „ludem” a „elitami”. Strategia ta z powodzeniem funkcjonowała podczas wcześniejszych kampanii i może przynieść mu zaskakująco dobry wynik, zwłaszcza jeśli zdoła zmobilizować wyborców niezadowolonych z obecnego kierunku politycznego kraju.
Wybory prezydenckie w Portugalii mają charakter bezpośredni i są dwuturowe. Ventura, aby realnie liczyć się w walce o prezydenturę, musiałby nie tylko wejść do drugiej tury, ale także zdobyć poparcie poza tradycyjnym elektoratem Chega. To zadanie będzie trudne, ale nie niemożliwe, zwłaszcza w warunkach nasilającej się polaryzacji politycznej. Jeżeli uda mu się wykreować obraz siebie jako kandydata antysystemowego zdolnego przywrócić „porządek i suwerenność”, może przyciągnąć część wyborców rozczarowanych zarówno lewicą, jak i centrum.
Decyzja Ventury może mieć również wpływ na przyszłość samej partii Chega. Jeśli kampania prezydencka okaże się sukcesem – nawet jeśli nie zakończy się zwycięstwem – wzmocni to pozycję ugrupowania i pozwoli mu jeszcze silniej wpływać na debatę publiczną w Portugalii. Jeśli natomiast Ventura poniesie porażkę, może to osłabić jego autorytet wewnątrz partii i stworzyć przestrzeń dla nowych liderów lub frakcji. Obserwatorzy życia politycznego w Portugalii zgodnie podkreślają, że start Ventury w wyborach prezydenckich to moment przełomowy nie tylko dla niego samego, ale i dla całej portugalskiej sceny politycznej. Kampania, która dopiero się rozpoczyna, z pewnością będzie intensywna, pełna emocji i kontrowersji, a jej wynik może wyznaczyć kierunek, w jakim Portugalia będzie podążać w nadchodzących latach.
W Zgromadzeniu Republiki Chega posiada obecnie 60 deputowanych na 230 miejsc, co czyni ją drugą największą siłą parlamentarną w Portugalii. Według sondażu przeprowadzonego przez Aximage w dniach 2–5 września 2025 roku, partia ta prowadzi w rankingu poparcia z wynikiem 26,8%, wyprzedzając zarówno Partię Socjalistyczną, jak i rządzącą koalicję Demokratycznej Alianzy. Ten wynik potwierdza rosnące znaczenie Chega na scenie politycznej i może zapowiadać jeszcze większy wpływ ugrupowania na kształtowanie przyszłości kraju, zwłaszcza w kontekście zbliżających się wyborów prezydenckich.
